Summary
Samenvatting Arbeidsrecht
- Course
- Institution
Alles wat in de les is besproken van Renaat Hoop.
[Show more]
Seller
Follow
margauxfore
Content preview
ARBEIDSRECHTINLEIDING
WAT IS SOCIAAL RECHT?
• Arbeidsrecht
o Privaat
o Verhouding tussen burgers onderling, met name arbeidsverhouding tussen
▪ Werknemer <-> werkgever = individueel arbeidsrecht
▪ Werknemers en werkgever (s) = collectief arbeidsrecht
▪ Contractsvrijheid: je bent vrij om al dan niet te contracteren; vrij om te
beslissen over de inhoud → wil van beide partijen
o Dwingend recht; beschermt de zwakkere partij, je mag er niet van afwijken →
onderhandelingsmarge is beperkt
o Collectief arbeidsrecht; ook al heb je niet mee aan tafel gezeten, zal je
rekening moeten houden met collectieve arbeidsovereenkomst
▪ Welke wijze en in welke mate de werknemers als groep in overleg
kunnen treden met de werkgever en zelfs inspraak kunnen krijgen in
bedrijfsorganisatie.
o Jonge rechtstak, vroeger beheerd door regels van burgerlijk recht
• Socialezekerheidsrecht
o Publiekrecht
o Verhouding tussen burger en overheid; rechten op sociale zekerheid
o Overheid heeft dominante positie en kan eenzijdig haar wil opleggen
o Overheid heeft geen privébelang maar moet algemeen belang behartigen
ONTSTAAN VAN ARBEIDSRECHT
• 19de eeuw: industrieel-kapitalistische productiewijze dominant → loonarbeid
overheersende tewerkstellingsvorm (contract tussen werkgever en werknemer)
• Principes van burgerlijk recht: gelijkheid en vrijheid
• Iemand moet vrij zijn om beroep te kunnen kiezen , geen groeperingen als
beroepsgroep
o Gilden → ambachtslui (zelf een pot leggen, sociale zekerheid) → monopolie
• In de praktijk: gelijke onderhandelingspartijen waren er niet op dat moment
• Sociale kwestie; miserabele werk- en leefomstandigheden werkvolk (proletariaat)
o Sociale onrusten → opkomst socialisme
o Extra regels ter bescherming van de werkende klasse; “sociale wetgeving”
, • Eerste sociale wetten
o 1887: loonbescherming
o 1889: vrouwen- en kinderarbeid
o 1896: werkplaatsreglement
o 1900: wet op arbeidsovereenkomsten
o 1905: verplichte zondagsrust
• Verdere ontwikkeling door:
o 1893: algemeen meervoudig stemrecht
o 1921: vrijheid van vereniging: vakbonden
• Dus arbeidsrecht is:
o Uitzonderingsrecht ten opzichte van het burgerlijk recht
▪ Arbeidsrecht uitgevonden omdat het burgerlijk recht tekort schiet
o Beschermend recht voor de werknemer; zwakkere partij binnen de
arbeidsrelatie
1. JURIDISCHE TEWERKSTELLINGSVORMEN (= SOCIALE STATUEN)
1.1 EERSTE ONDERSCHEID: EIGEN BAAS OF NIET?
• Onderscheid: juridisch element GEZAG
• Zelfstandige
o Ervaart geen gezag
o Heeft meerdere klanten; “overeenkomsten van aanneming”
▪ Relatie met zelfstandige valt onder burgerlijk recht of
ondernemingsrecht
o Door de wetgever als zelfstandigen beschouwd: mensen die winst maken met
een bedrijf; bestuurders van de vennootschappen; beoefenaars van vrije
beroepen
• Sommige beroepen: zowel in dienstverband of als zelfstandige
• Combinatie mogelijk; zelfstandige in bijberoep
1.2 TWEEDE ONDERSCHEID: ARBEIDSOVEREENKOMST OF STATUUT? = WERKEN IN
DIENSTVERBAND
IN DIENST VAN EEN PRIVÉPERSOON (= OND ERNEMING OF NATUURLIJKE
PERSOON)
• Verbonden worden door arbeidsovereenkomst → sociaal recht
o Onderworpen aan arbeidsovereenkomstenwet (WAO)
• Werkgever en werknemer (loontrekkende)
• Verder onderscheid: arbeiders, bedienden, handelsvertegenwoordigers en
dienstboden
,IN DIENST VAN DE OVERHEID (= PUBLIEK PERSOON)
• Door een statuut of rechtspositieregeling (eenzijdig opgelegd en gewijzigd)
o Rechten en verplichtingen van het overheidspersoneel niet worden
vastgelegd in een individuele arbeidsovereenkomst → statuut
o Geheel van algemene en onpersoonlijke bepalingen, dat op de ambtenaar van
toepassing wordt verklaard bij zijn benoeming
• Ambtenaren
• Benoeming of aanstelling
• Contractueel overheidspersoneel
o Uitzonderlijk aangesteld voor welbepaalde taken of reden bv. Contact tracer
o Arbeidsovereenkomst: onderworpen aan WAO, niet onderworpen aan
statuut; geen eenzijdige wijzigingen zijn mogelijk (ook niet statuut)
2. AAN DE SLAG
2.1 STARTEN ALS ZELFSTANDIGE → ZEFLF INITIATIEF NEMEN
• Inschrijving bij KBO via ondernemingsloket → ondernemingsnummer
• Sociaal statuut zelfstandige?
o Inschrijving bij sociaal verzekeringsfonds of Nationale Hulpkas SVZ
o Inschrijving bij ziekenfonds of Nationale Hulpkas ZIV
• Personeel? Inschrijving als werkgever bij RSZ
2.2 WERKEN BIJ DE OVERHEID
• Wervingsexamen, medische geschiktheid, proeftijd of stage doorlopen
• Vergelijkende selectie; geslaagde kandidaten worden gerangschikt en nadien ook
aangeworven volgens hun behaalde resultaat → objectiviteit garanderen
, o Selor; het selectiebureau van de federale overheid
• Wervingsreserve; kandidaten die slaagden voor de vergelijkende selectie kunnen
meestal tot twee jaar na de selectieproef een aanstelling als ambtenaar aangeboden
krijgen zonder nieuwe selectie te moeten ondergaan
2.3 WERKEN ALS WERKNEMER
OP ZOEK NAAR WERK: INSCHRIJVING ALS WERKZOEKENDE
• VDAB: Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling Beroepsopleiding
o Arbeidsbemiddeling, beroepsopleiding en loopbaanbegeleiding
▪ BHG: Actiris
▪ Wallonië: ADG
• Je moet een vacature zoeken en solliciteren
• Belangrijk dat je je inschrijft als werkzoekend bij de VDAB om je sociale rechten te
garanderen → bv. Werkloosheidsuitkering
• Beroepsopleiding volgen tot je een job hebt
• Beroepsinschakelingsuitkering → uitkering voor afgestudeerden die na het
doorlopen van een beroepsinschakelingstijd van 12 maanden nog steeds geen werk
hebben
• Kinderbijslag → nog geen 25 jaar, afgestudeerd → werk zoeken
DE AANWERVING
• Precontractuele fase → sollicitatie- en selectieprocedure
• Werkgever en werknemer dienen regels in acht te nemen
o Cao’s nr. 38 tot 38 sexies → aantal basisspelregels bij werving en selectie
▪ Het is een invulling van wat een normaal zorgvuldig werkgever en
sollicitant zou moeten doen tijdens de aanwervingsfase. Als je deze
regels niet volgt ben je onzorgvuldig bezig
▪ Gedragsregels die de werknemer in acht moet nemen
o Taalgebruik in sociale betrekkingen
o CAO is juridisch niet bindend, je kan je als sollicitant niet gebonden voelen
Regels voor de werkgever:
• Geen fictieve arbeidsplaatsen; wie een vacature bekendmaakt, dient ook echt op
zoek te zijn naar een nieuwe werknemer
• De sollicitant moet voldoende informatie verschaffen over de arbeidsplaats; welke
functie, welke plaats?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller margauxfore. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.92. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now