Summary
Samenvatting Economie examenstof havo
- Course
- Level
alle examenstof economie havo examen samengevat
[Show more]
Seller
Follow
evaverhoeven8
Content preview
Domein A: MarktA1: Marktvraag en marktaanbod
verandering van de prijs → verschuiving langs de vraaglijn
verschuiving van de vraaglijn:
- verandering behoefte van vragers
- verandering budget/inkomen vragers
- prijsverandering substitutie- en complementaire goederen
- verandering aantal vragers
verandering van de prijs → verschuiving langs de aanbodlijn
verschuiving van de aanbodlijn:
- aantal aanbieders verandert
- kostprijs per product verandert
- technologische verbeteringen
- natuurlijke omstandigheden
A2: Marktvormen
elke markt heeft een aantal marktkenmerken:
- het aantal vragers/aanbieders
- de aard van het goed: homogeen of heterogeen
- bestaan van toetredingsbarrières
- transparantie van de markt
Marktvormen:
Volkomen con- Monopolistis- Oligopolie Monopolie
currentie che
concurrentie
aantal veel veel weinig 1
aanbieders
aantal vragers veel veel veel veel
aard van het homogeen heterogeen homogeen of homogeen
goed heterogeen
transparantie goed slecht slecht slecht
toetreding makkelijk makkelijk moeilijk moeilijk
invloed aan- geen prijszetter prijszetter - prijszetter - re- prijszetter
bieder op prijs = prijsnemer weinig delijk veel
onvolkomen concurrentie: homogeen, niet transparant, geen toetredingsbarrières
aanbieder heeft wel invloed op de prijs = prijszetter
de producent past hoeveelheid aan op het doel dat hij heeft:
- maximale winst (MO=MK)
- maximale omzet (MO=0)
- break-even (GO=GTK)
marktaandeel = omzet bedrijf / omzet van de markt
, afzet bedrijf / afzet markt
producent maakt winst wanneer totale opbrengsten hoger zijn dan totale kosten
A3: Kostenstructuur en opbrengsten
afzet: aantal verkochte eenheden van een product
omzet: totale opbrengst van de verkopen
totale opbrengst (TO) = verkoopprijs (P) x afzet (Q)
gemiddelde opbrengst is de opbrengst per product oftewel verkoopprijs P = GO = TO /
Q
totale winst (TW) = TO-TK
totale opbrengst TO - totale kosten TK
kosten van bedrijven zijn te verdelen in twee soorten kosten:
- vaste kosten / constante kosten: veranderen niet als er meer of minder
geproduceerd wordt. bv. huur van een bedrijfspand
- variabele kosten: veranderen als er meer of minder geproduceerd wordt. bv.
inkoopprijs van grondstoffen
totale constante kosten (TCK) en totale variabele kosten (TVK) bij elkaar opgeteld zijn
de totale kosten
gemiddelde totale kosten zijn de totale kosten per product
GTK = TK / Q
GCK = TCK / Q
GVK = TVK / Q
marginale kosten: de extra kosten per extra geproduceerd product
MK= △TK / △Q
marginale opbrengst: de opbrengst van de verkoop van een extra geproduceerd
product
MO= △TO / △Q
de omzet (TO) is maximaal als MO=0
totale winst is maximaal bij MO=MK
proportioneel variabele kosten: wanneer de variabele kosten per product bij elke
hoeveelheid gelijk zijn
→ MK blijft gelijk en de TVK stijgen steeds met hetzelfde tempo
andere soorten variabele kosten:
- progressief variabele kosten: variabele kosten per product zijn bij elke hoeveelheid
hoger → MK stijgt, TVK stijgen sneller mee
- degressief variabele kosten: variabele kosten per product zijn bij elke hoeveelheid
lager → MK dalen, TVK stijgen minder snel
, A4: Consumentengedrag en producentengedrag
betalingsbereidheid: iedere consument heeft een maximale prijs die hij wilt betalen
voor een bepaald product, hangt af van:
- individuele voorkeuren; behoefte
- beschikbaar budget; inkomen
- prijs substitutiegoederen; producten die dezelfde behoefte kunnen bevredigen
- prijs complementaire goederen; producten die elkaar in gebruik aanvullen
- exogene factoren; omstandigheden waar je geen invloed op hebt
prijselasticiteit van de vraag: mate waarin de vraag reageert op een prijsverandering
Ev= % verandering vraag / % verandering prijs
tussen 0 en -1 → inelastisch: vraag reageert zwak op prijsverandering
kleiner dan -1 → elastisch: vraag reageert sterk op prijsverandering
inelastische vraag:
- % verandering vraag minder dan % verandering prijs
- prijsverandering weinig invloed op vraag
- prijst stijgt → omzet stijgt, prijs daalt → omzet daalt
- noodzakelijke goederen
elastische vraag:
- % verandering vraag meer dan % verandering prijs
- prijs heeft grote invloed op de afzet
- prijs stijgt → omzet daalt, prijs daalt → omzet stijgt
- gevraagde hoeveelheid gaat relatief meer omlaag dan prijs omhoog
- luxe goederen
hoe steiler de vraaglijn hoe inelastischer
inkomenselasticiteit: de mate waarin de gevraagde hoeveelheid naar een product
verandert op basis van een verandering in het inkomen
Ei= % verandering gevraagde hoeveelheid / % verandering inkomen
kleiner dan 0 → inferieur goed
tussen 0 en 1 → noodzakelijk goed
groter dan 1 → luxe goed
- inferieur goed: als het inkomen stijgt, daalt de vraag naar het goed/dienst
(huismerk)
- noodzakelijk goed: gevraagde hoeveelheid stijgt met kleiner percentage dan het
inkomen (energie of voedsel)
- luxe goed: gevraagde hoeveelheid stijgt met een groter percentage dan het
inkomen stijgt (vakanties of auto’s)
consumentensurplus: het verschil tussen de werkelijke prijs van een product en de
betalingsbereidheid
wordt beïnvloed door factoren:
- marktprijs: hoe hoger, hoe kleiner het consumentensurplus
- betalingsbereidheid: hoe hoger, hoe groter het consumentensurplus
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller evaverhoeven8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.95. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67096 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now