Biologie thema 6
Basisstof 1
Als je je huis wilt verwarmen kan dat met centrale verwarming. Dit verwarmingssysteem
bestaat uit radiatoren, een thermostaat en een verwarmingsketel. Om een min of meer
constante temperatuur in huis te hebben, heb je een regelkring, deze bestaat uit een sensor,
een controlecentrum en een effector. De thermostaat is de sensor.
Normwaarde = de temperatuur die het moet zijn in huis.
Als de temperatuur hoger of lager is wordt dan de normwaarde geeft de thermostaat een
signaal af aan de verwarmingsketel. De verwarmingsketel is het controlecentrum dat de
informatie verwerkt.
Negatieve terugkoppeling = wanneer een toename van het resultaat (stijging van
temperatuur) een remming van het proces veroorzaakt.
Positieve terugkoppeling = wanneer een toename van het resultaat het proces versterkt.
Zintuigcelen zijn de sensoren die verandering van de normwaarde in een organisme
waarnemen. Ze kunnen dan een signaal geven aan hormoonklieren en zenuwcellen. Dit zijn
de controlecentra die de signalen verwerken en communiceren met verschillende weefsels
en organen (effectoren) om de normwaarde te handhaven. Het inwendige milieu van een
organisme blijft hierdoor min of meer constant. Dit noemen we homeostase. Het handhaven
van homeostase vindt meestal plaats door regelkringen met negatieve terugkoppeling.
Homeostase is een voorbeeld van zelfregulatie.
Voor homeostase is communicatie tussen cellen nodig. In meercellige organismen vindt
communicatie tussen cellen plaats met signaalmoleculen. Deze worden door bepaalde
cellen afgegeven en binden zich aan receptoren (=ontvangers) in het membraan van andere
cellen: de doelwitcellen.
Hormoonklieren geven signaalmoleculen af die we hormonen noemen. Hormoonklieren
geven de hormonen af aan het bloed dat door de hormoonklier stroomt.
De afgifte van hormonen door cellen van de hormoonklier heet secretie.
Hormonen zijn alleen werkzaam in organen waarvan de cellen hormoonreceptoren bezitten
waaraan de hormonen kunnen binden. Deze organen noemen we doelwitorganen.
Hormoonspiegel = de concentratie van een hormoon in het bloed.
Endocriene klieren = klieren die hun product afgeven aan het bloed.
Exocriene klieren = klieren met een afvoerbuis. Het proces van klieren hun product afgeven
via een afvoerbuis, noem je excretie of uitschending.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jasmijnvanveen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.26. You're not tied to anything after your purchase.