Economie SEM 2
Inhoudsopgave
7 De macro – economische benadering: Productie, inkomens en bestedingen................................................... 4
7.1 Inleiding............................................................................................................................................................. 4
7.2 Productie, toegevoegde waarde en factorvergoedingen ................................................................................. 4
7.2.1 Voorraden – verdere uitwerking ............................................................................................................... 5
7.2.2 Soorten factorvergoedingen – verdere uitwerking .................................................................................. 5
7.2.3 Bruto - vs. nettoproduct – verdere uitwerking ......................................................................................... 5
7.3 Fundamentele gelijkheid tussen producten, inkomen en bestedingen ........................................................... 6
7.4 Macro – economische identiteiten voor een gesloten economie zonder overheid......................................... 6
7.5 Eenvoudige economische kringloop ................................................................................................................. 7
7.6 BBP, NNI, binnenlandse bestedingen en besteding van het binnenlands product .......................................... 7
7.6.1 Bestedingen bij een gesloten economie MET overheid............................................................................ 8
7.6.2 Bestedingen bij een OPEN economie MET overheid ................................................................................ 8
7.7 Financieringstekorten en – overschotten ......................................................................................................... 9
7.8 Waarderingsproblemen .................................................................................................................................... 9
7.9 Uitschakeling van de prijsinvloed ................................................................................................................... 10
7.10 De impliciete prijsindex van het BBP .............................................................................................................. 10
7.11 Vergelijking tussen landen .............................................................................................................................. 11
9 Ongelijkheid en herverdeling (hfst 9)........................................................................................................... 12
9.1 Hoe meet men de ongelijkheid ....................................................................................................................... 12
9.2 Inkomens – en vermogensongelijkheid .......................................................................................................... 13
9.3 Oorzaken van ongelijkheid .............................................................................................................................. 14
9.4 Beleidsmaatregelen die de ongelijkheid verminderen ................................................................................... 14
9.4.1 Fiscaliteit en sociale zekerheid en Covid - 19.......................................................................................... 15
9.5 Gaat minder ongelijkheid samen met hoge welvaart..................................................................................... 15
10 Macro – economische evenwicht op korte en lange termijn ......................................................................... 16
10.1 Inleiding........................................................................................................................................................... 16
10.2 De aggregatieve vraag(curve) ......................................................................................................................... 16
10.3 Het aggregatieve aanbod ................................................................................................................................ 17
10.3.1 AA op korte termijn................................................................................................................................. 17
10.3.2 AA op lange termijn ................................................................................................................................ 17
10.3.3 Van korte naar lange termijn .................................................................................................................. 18
10.4 Macro – economische evenwicht ................................................................................................................... 19
10.4.1 Vraagschokken ........................................................................................................................................ 19
10.4.2 Aanbodschokken ..................................................................................................................................... 21
10.5 Besluit.............................................................................................................................................................. 21
1
,11 Consumptie, investeringen en de aggregatieve vraag .................................................................................. 22
11.1 Inleiding........................................................................................................................................................... 22
11.2 De consumptiefunctie en de daaruit afgeleide spaarfunctie ......................................................................... 22
11.2.1 De consumptiefunctie ............................................................................................................................. 22
11.2.2 De spaarfunctie ....................................................................................................................................... 23
11.3 De investeringsfunctie .................................................................................................................................... 24
11.3.1 De rol van de rentevoet .......................................................................................................................... 24
11.4 Macro – economische evenwicht ................................................................................................................... 25
11.4.1 De spaarparadox ..................................................................................................................................... 26
11.5 De investeringsmultiplicator ........................................................................................................................... 26
11.6 Besluit.............................................................................................................................................................. 27
12 De budgettaire politiek ............................................................................................................................... 28
12.1 Macro – economische betekenis van de overheid ......................................................................................... 28
12.2 Evenwichtsvoorwaarden................................................................................................................................. 28
12.3 Het evenwichtsinkomen bij autonome belastingen ....................................................................................... 29
12.4 Discretionair budgettair beleid ....................................................................................................................... 29
12.5 Automatische stabilisatoren ........................................................................................................................... 30
12.6 Budgettaire politiek en overheidstekorten..................................................................................................... 32
12.7 Effectiviteit van de budgettaire politiek ......................................................................................................... 33
12.8 De overheidsschuld ......................................................................................................................................... 33
12.9 Het overheidstekort en de strekking van de budgettaire politiek .................................................................. 35
12.10 Besluit:......................................................................................................................................................... 35
13 De monetaire politiek ................................................................................................................................. 36
13.1 Inleiding........................................................................................................................................................... 36
13.2 Beetje geschiedenis ........................................................................................................................................ 36
13.3 De geldhoeveelheid ........................................................................................................................................ 36
13.4 Het geldaanbod ............................................................................................................................................... 37
13.4.1 Het aanbod van basisgeld ....................................................................................................................... 37
13.4.2 Het aanbod van giraal geld ..................................................................................................................... 38
13.4.3 Een geldaanbodmodel ............................................................................................................................ 39
13.5 De vraag naar geld .......................................................................................................................................... 39
13.5.1 Het inkomen als determinant van de geldvraag ..................................................................................... 40
13.5.2 De rentevoet als determinant van de geldvraag .................................................................................... 40
13.6 Geldmarktevenwicht....................................................................................................................................... 41
13.7 De monetaire politiek ..................................................................................................................................... 42
13.7.1 Instrumenten van de monetaire politiek ................................................................................................ 42
13.8 Gezamenlijk evenwicht op de geld- en goederenmarkt; het IS – LM – model ............................................... 42
13.9 De aggregatieve vraagcurve opnieuw bekeken .............................................................................................. 44
2
, 13.10 Besluit.......................................................................................................................................................... 45
14 Werkloosheid, inflatie en de Phillips – curve ............................................................................................... 46
14.1 Inleiding........................................................................................................................................................... 46
14.2 Werkloosheid .................................................................................................................................................. 46
14.2.1 Werkloosheid en inactiviteit ................................................................................................................... 46
14.2.2 De natuurlijke werkloosheid ................................................................................................................... 47
14.2.3 Veranderingen in de natuurlijke werkloosheid....................................................................................... 49
14.2.4 Afwijkingen van de natuurlijke werkloosheid: conjuncturele werkloosheid .......................................... 49
14.3 Inflatie ............................................................................................................................................................. 50
14.3.1 Inflatiemaatstaven .................................................................................................................................. 50
14.3.2 Vraaginflatie en kosteninflatie ................................................................................................................ 51
14.3.3 De monetaire verklaring van inflatie ...................................................................................................... 52
14.4 Philips – curve: verband tussen werkloosheid en inflatie .............................................................................. 52
14.5 Besluit.............................................................................................................................................................. 53
15 De internationale economie, vrijhandel en protectie ................................................................................... 54
15.1 Het belang van de internationale handel ....................................................................................................... 54
15.2 Internationale handel en de aggregatieve vraag ............................................................................................ 54
15.3 Verklaring voor internationale handel en voordelen van vrijhandel .............................................................. 54
3
, 7 De macro – economische benadering: Productie, inkomens en bestedingen
Macro economie = bekijkt het geaggregeerde niveau en bestudeert vraagstukken die de economie als geheel
beïnvloeden. (Heeft dus vnl. betrekking op het stabilisatieprobleem.) Voorbeelden:
- De Europese centrale bank = heeft het monetaire beleid in handen (heeft te maken met de eurozone, die euro – de
rentevoet die bepaald wordt voor deze zone) En de laatste tijd zijn ze die rente voet aan het verhogen (voor de inflatie
de herstellen)
- Inkomensongelijkheid in Vlaanderen
- Het BBP = brute binnenlands product
- De stijging in energieprijzen (kan zowel op micro als op macro niveau bekeken worden aangezien het zoveel macro
economische gevolgen heeft)
- = registreert de transacties tussen de economische agenten + is volgens het systeem van dubbel
boekhouden
- Cruciaal concept = BBP = bruto binnenlands product = de waarde van de productie (= nationaal product)
o Ook gelijk aan de waarde van het inkomen in uw economie (nationaal inkomen)
o Ook gelijk aan de bestedingen van het nationaal product
7.2 Productie, toegevoegde waarde en factorvergoedingen
In een productieproces verloopt de productie in verschillende stadia, men kan opeenvolgende productiefasen
onderscheiden (waarbij verschillende bedrijven betrokken zijn). In elk stadium wordt een waarde aan het goed
toegevoegd daarom spreken we van het concept van “toegevoegde waarde”.
Een vb. van de productie van schoenen
- Bewerken huiden (huidenhandel) = intermediair goed (= goed of dienst dat verder als input gebruikt wordt) =
voegt waarde toe
- Leder van maken (leerlooierijen) = intermediair goed = voegt waarde toe
- Verwerken tot schoenen (schoenfabriek) = intermediair goed = voegt waarde toe
- Schoenen aan consumenten verkopen (schoenwinkel ) = FINAAL GOED (= gelijk aan de som van de toegevoegde
waarde)
Verschillende methodes om de waarde van de productie te ‘berekenen’:
1. Enkel naar de waarde van het finale product kijken
o Waarde van de productie ≠ de waarde van het bewerken van de huid + de waarde van het leder maken + …. =
dan ga je dingen dubbel optellen
o = je moet enkel kijken naar de waarde van het finaal product (waarde van de schoenen in de schoenenwinkel)
2. Kijken naar hoeveel waarde er telkens wordt TOEGEVOEGD aan het product
3. De som van de factorvergoedingen (F)
o Factorvergoedingen = input wordt betaald door output (waarde gebruikt men om input te
vergoeden) => som van de factorvergoedingen komt ook op die juiste waarde (ook is er een
vergoeding voor het ondernemingsinititiatief = dat is eigenlijk die winst, de waarde die extra is)
4. W= A (waarde van alle goederen opgeteld) – M (intermediair verbruik, input van alles opgeteld)
o Intermediair verbruik = verbruik aan input
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller cleogene. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.98. You're not tied to anything after your purchase.