Samenvatting van het vak formeel strafrecht met grondige notities
16 views 0 purchase
Course
Formeel Strafrecht (B001635A)
Institution
Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van het vak formeel strafrecht waarbij de powerpoint is aangevuld met zeer grondige notities van elke les.
Zelf was ik er vanaf eerste zit door met een 13/20. Veel succes! :)
Formeel strafrecht
Opzet & algemene beginselen
Definitie
- Formeel strafrecht (= strafprocesrecht = strafrechtspleging = strafvordering sensu lato)
= Het geheel van de procedurele spelregels volgens welke het materieel strafrecht wordt toegepast
- Materieel strafrecht = het geheel der rechtsregels waardoor bepaalde gedragingen
strafbaar worden gesteld en gesanctioneerd. Misdrijven & straffen
Materieel strafrecht Formeel strafrecht
Gericht tot iedereen Gericht tot de overheid (o.a politie, OM)
Vanzelfsprekende inhoud met oog op Minder vanzelfsprekende inhoud
bescherming fundamentele waarden
Bestraffing Soms bestraffing, waarbij sanctie niet vaststaat,
(bv. verval strafvordering, bewijsuitsluiting, strafvermindering)
- Rechtsregels betreffende opsporing, vervolging en berechting van personen verdacht van
een misdrijf
▪ Beschrijft scenario’s & vormvoorschriften
▪ Bepaalt rechtspositie betrokken personen
▪ + organisatie & werking rechtcolleges
▪ + tenuitvoerlegging beslissingen rechtscolleges
- Bronnen
▪ Grondwet 1830
▫ Fundamentele rechten
▫ Bepalingen inzake rechterlijke macht
▫ Strafrechtelijke verantwoordelijkheid van parlementsleden en minister
▪ Wetboek van strafvordering (Sv.)
▫ Inclusief voorafgaande titel bij het Wetboek van Strafvordering (VTSv.)
▪ Potpourri-wetgeving
▫ Wijzigingswetten 2015 - 2018 mbt diverse bepalingen
▪ Nieuwe wetboek van strafvordering (in het vooruitzicht)
▫ Commissie hervorming strafprocesrecht
- Doelstelling strafproces
▪ Verschillende belangen tov elkaar
▫ Slachtoffer heeft minder invloed: slachtoffer wordt pas volwaardige
procespartij wanneer hij zich burgerlijke partij stelt, er zijn slachtoffer
vrije misdrijven & het slachtoffer beoogt alleen maar de burgerlijke
vordering (OM heeft monopolie)
1
, ▪ Dubbele finaliteit strafproces
▫ Waarheidsvinding
* Optiek openbaar belang
* Bepalen op welke wijze de bewijzen tegen vermoedelijke daders
moeten worden vergaard en hoe rechtscolleges op grond hiervan tot eventuele
veroordeling kunnen komen
* Als er enkel waarheidsvinding zou zijn zouden grondrechten heel erg geschonden
worden
▫ Bescherming individuele grondrechten
* Optiek individuele burger
* In kader waarheidsvinding: bevoegdheden die verregaande beperking grondrechten
kunnen inhouden (t.a.v. verdachten, maar ook derden)
* Ruimer dan rechten van verdediging
▫ Onderlinge afweging finaliteiten
* 19e en eerste helft 20e E: waarheidsvinding
* Pas sinds EVRM bescherming grondrechten zelfstandig doel
* GW + legaliteit + Wet franchimont 1998
* Voorwaarden opdat inbreuk gerechtvaardigd is
* Belangen individu wegen meer door, waarheidsvinding moet af en toe wijken
* Concrete afweging door rechtspraak
* Slingerbeweging naar het belangrijker worden van individuele rechter (hierdoor moet
de vervolging soms wijken bv. bij de regels omtrent onrechtmatig verkregen bewijs)
Accusatoire en inquisitoire rechtspleging
ACCUSATOIR INQUISITOIR
(= Fase ter terechtzitting) (= Vooronderzoek)
Horizontale processtructuur Verticale processtructuur
Aanklager en verdediging op gelijke voet, met Overheid weegt door op procesvoering
gelijke wapens
Beklaagde niet object, wel volwaardige Verdachte ‘object’ rechtspleging
procespartij
Partijen hebben proces in handen Overheid bepaalt procesverloop
Tegensprekelijk Geheim en niet-tegensprekelijk
Passieve rol rechter met taak om toe te zien Actieve rol rechter met taak om ’waarheid’ te
op correct verloop procedure ontdekken
Volledig openbaar Achter gesloten deuren
Common law Continentaal-Europees
(Angelsaksische landen) en daarop geïnspireerde landen
Zuiver accusatoir of inquisitoir komt vrijwel nergens (meer) voor!
2
,Verloop van het strafproces
- Strafproces verloopt in twee fasen:
1. Vooronderzoek
- Doel
▪ Verdachte identificeren Zoniet, onderzoek stopgezet
▪ Nagaan voldoende bezwaren
▪ GEEN uitspraak over grond van de zaak
▫ Behoort enkel toe aan vonnisgerechten, nooit in het vooronderzoek
- Twee vormen
▪ Opsporingsonderzoek (90% strafzaken)
▫ Gevoerd door Procureur des Konings en hulpofficieren
▫ Zonder tussenkomst onderzoeksrechter (uitz. mini-instructie)
▫ Afgesloten door beslissing tot niet-vervolging of vervolging (rechtstreekse dagvaarding
vonnisgerecht) of vordering GO
* Ook mogelijk: buitengerechtelijke afdoening (minnelijke schikking of bemiddeling)
▫ Geen tussenkomst onderzoeksgerechten vereist
▪ Gerechtelijk onderzoek
▫ Gevoerd door onderzoeksrechter
▫ In geval van dwangmaatregelen
▫ Controle Kamer van Inbeschuldigingstelling
▫ Afgesloten door Raadkamer: regeling der rechtspleging
3
, - Kenmerken vooronderzoek (inquisitoir, maar afgezwakt)
1. Geheim
▪ Art. 28quinquies, §1 (OO) en art. 57, §1 Sv. (GO)
▪ Ratio: vermijden dwarsboming onderzoek + onnodige publiciteit
▪ T.a.v. verdachte en slachtoffer
▫ Principe: niet betrokken bij onderzoeksverrichtingen
▫ MILDERINGEN door Wet Franchimont (12/03/1998)
* Recht op gratis kopie ondervraging / verhoor
* Recht op inzage of afschrift (beperkt), ruimer wanneer van vrijheid beroofd
▪ T.a.v. de openbare opinie
▫ Alle onderzoeksverrichtingen en procedurehandelingen zonder publiek
▫ MILDERINGEN: persmededelingen door PdK of advocaat
▪ Sanctionering
▫ NIET: de nietigheid van het onderzoek
▫ WEL: nietigheid bepaalde opsporingshandelingen
* HvC: recht eerlijk proces niet in gedrang als verdachte in media negatief in beeld komt
* Quid reality-tv?
* Magistraten en politiemensen die schenden:
・Strafbaar feit = art. 458 Sw. (schending beroepsgeheim, idem privésector)
・Grond tot schadevergoeding
* Indien partijen misbruik maken van inzagerecht: strafbaar ogv art. 460ter Sw.
* Probleem: journalisten zo goed als onaantastbaar
2. Niet-tegensprekelijk
▪ Verdachte niet recht om bezwaren te weerleggen (‘tegen te spreken’) en verweermiddelen
aan te voeren
▪ Ratio: nog geen uitspraak grond van de zaak
▪ Een persoon die verhoord wordt kan vragen om bijkomende onderzoeksdaden
▪ Opsporingsonderzoek: principe geldt onverkort
▫ Uitz!
▪ Gerechtelijk onderzoek: inverdenkinggestelde en burgerlijke partij kunnen mee sturen
▫ Specifieke onderzoeksdaden vragen (beroep mogelijk)
3. Schriftelijk
▪ Van elke onderzoeksverrichting wordt geschrift opgemaakt = proces-verbaal
▪ Strafdossier vormt basis voor behandeling zaak en openbare terechtzitting
▪ Geen algemene wettelijke regeling voor het op schrift stellen van onderzoeksverrichtingen,
met uitz. van verhoren en telefoonbewaking
▫ Hangt af van OGP tot OGP hoe dit is opgesteld
▫ Weinig richtlijnen rond opstelling
2. Onderzoek ten gronde
- Wat?
▪ Onderzoeksfase waarin uitspraak wordt gedaan over grond van de zaak = vraag of
feiten bewezen zijn en, indien bevestigend, over straf
▪ Voor vonnisgerechten
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rsmrckx. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.34. You're not tied to anything after your purchase.
