100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Algemene economie en bedrijfsomgeving H6 Structuur van de markt $3.20
Add to cart

Summary

Samenvatting Algemene economie en bedrijfsomgeving H6 Structuur van de markt

 12 views  0 purchase
  • Course
  • Institution
  • Book

Dit is een samenvatting van het boek Algemene economie en bedrijfsomgeving druk 6. Het is hoofdstuk 6 Structuur van de markt. Te gebruiken voor verschillende studies. Ook beschikbaar in voordeelbundel!

Preview 3 out of 20  pages

  • No
  • H6
  • May 13, 2023
  • 20
  • 2022/2023
  • Summary
avatar-seller
Algemene economie en bedrijfsomgeving
Hoofdstuk 6 Structuur van de markt
Ondernemingen werken onder totaal verschillende omstandigheden. Sommige
ondernemingen hebben veel concurrenten, andere hebben er weinig. Sommige produceren
voor verzadigde markten, andere voor groeimarkten. Sommige ondernemingen hebben
hoge variabele kosten, andere hebben hoge constante kosten. Verschillen in
omstandigheden brengen grote verschillen in concurrentie-intensiteit met zich mee. Deze
verschillen zijn te analyseren met behulp van het SGR-model (structuur, gedrag, resultaat).
In veel bedrijfstakken neemt het aantal ondernemingen na verloop van tijd af door
concentratie door middel van overnames en fusies.

§1 Structuur, gedrag en resultaat
Markten bestaan uit een aanbod- en vraagkant. De vraagkant bestaat uit consumenten en/of
andere bedrijven.
De aanbodkant van een markt is een bedrijfstak met bepaalde kenmerken. De structuur van
een markt bestaat als het ware uit de omstandigheden die het gedrag van een onderneming
bepalen. Het aantal aanbieders is zo’n omstandigheid, oftewel een structuurkenmerk.
Ondernemers kunnen hun prijzen niet zelf vaststellen als er zeer veel aanbieders zijn. Dan
moeten zij de prijs accepteren zoals deze door vraag en aanbod op de markt tot stand komt.
Het aantal ondernemingen is een structuurkenmerk dat het gedrag van ondernemers
beïnvloedt. De structuurkenmerken zijn de randvoorwaarden van het ondernemersgedrag.
Ondernemingen ontplooien binnen deze randvoorwaarden activiteiten om hun doelstellingen
te bereiken. Zij willen een bepaald resultaat behalen.
Marktstructuren veranderen de bedrijfstak voortdurend. De SGR-methode probeert de
wederzijdse beïnvloeding van de structuur van bedrijfstakken en het gedrag van
ondernemers te verklaren. Het gedrag van ondernemers is niet een gevolg van de structuur
van de bedrijfstak. Het gedrag beïnvloedt op zijn beurt ook de structuur. Ondernemingen
kunnen andere bedrijven overnemen om een hoger marktaandeel te krijgen. Ze hebben dan
meer invloed op de prijzen. Dat is gedrag. De bedrijfstak raakt meer geconcentreerd en zo
verandert dus ook de structuur van de markt. Het ondernemersgedrag leidt tot een bepaald
resultaat. Maar omgekeerd zal het resultaat ook weer aanleiding geven tot een bepaald
gedrag.


Het aantal aanbieders is niet de enige concurrentiebepalende variabele. Er zijn er veel meer.
Hieronder zijn deze variabelen volgens het stramien van de SGR-methode weergegeven.

,Alle variabelen die zijn opgesomd, bepalen de concurrentie van bedrijfstakken. Dit zijn dan
de concurrentiebepalende variabelen.

§2 Structuur van bedrijfstakken
6.2.1 Structuurkenmerken van bedrijfstakken
Aantal aanbieders
Het aantal aanbieders op een markt is belangrijk voor het interne concurrentieproces tussen
de aanbieders.
Op markten waar het aantal aanbieders groot is, heeft elke individuele onderneming een
klein marktaandeel. Ze hebben daarom weinig invloed op de prijs die op de markt tot stand
komt. De aanbieders hebben weinig marktmacht. Zij kunnen zich slechts richten naar de
marktprijs. Ze kunnen zo veel producten op de markt brengen dat hun winst maximaal is.
Het zijn prijsnemers en hoeveelheidsaanpassers.
Als er slechts enkele ondernemingen op de markt zijn, kunnen de aanbieders veel meer
invloed op de prijzen en hoeveelheden uitoefenen. Het zijn prijs- en hoeveelheidszetters. Zij
hebben veel meer marktmacht.

Een maatstaf voor de marktmacht van de grootste ondernemingen in een bedrijfstak is de
concentratiegraad. De marktconcentratie C N geeft weer welk marktaandeel de N grootste
aanbieders hebben. Een C 4 van 60% betekent dat de 4 grootste aanbieders samen een
marktaandeel van 60% hebben. De concentratiegraad zegt iets over de grootste
ondernemingen, maar geeft geen informatie over de rest van de aanbieders. Dat kunnen
enkele vrij grote zijn, maar ook zeer veel kleine. Veel markten kenmerken zich door een
klein aantal grote aanbieders naast een groot aantal kleine aanbieders. De grote
ondernemingen bedienen het grootste deel van de markt met een standaardproduct. Zij
kunnen zelf de prijs van dit product bepalen. Grote ondernemingen zijn vaak prijsleiders. De
kleine ondernemingen proberen afnemers te vinden die geïnteresseerd zijn in afwijkingen
van het standaardproduct. Men spreekt hierbij van marktniches.

, Aard van het product
Op sommige markten zijn de verhandelde producten gelijk. We spreken dan van homogene
producten. Homogene producten zijn producten die volgens de afnemer geen onderlinge
verschillen vertonen. Heterogene producten zijn producten die op dezelfde markt worden
afgezet, maar volgens de afnemers wel onderlinge verschillen vertonen. Er is dan sprake
van productdifferentiatie. Productdifferentiatie kan bestaan uit veranderingen in de
technische eigenschappen van een bestaand product. Vooral industriële goederen
veranderen zeer vaak van samenstelling om te voldoen aan specifieke wensen van groepen
afnemers. Daardoor kan een aanbieder een eigen marktsegment opbouwen.
Het is ook mogelijk dat ondernemingen een heel nieuw product ontwikkelen. In dat geval
spreek je van productinnovatie. Het nieuwe product vervangt de bestaande producten.
Hierdoor kan een nieuwe bedrijfstak ontstaan. Productdifferentiatie kan ook bestaan uit
andere productverschillen. Het gaat dan om andere kenmerken, zoals de verpakking,
reclame of acceptatie van consumenten. In de ogen van de afnemers kunnen producten
alleen al door een andere verpakking of reclame erg verschillen. Ondernemingen passen
deze aan persoonlijkheidskenmerken van groepen afnemers aan. Zo kunnen zij veel
goederen en diensten op speciale markten afzetten. Vormgeving, verpakking en reclame
kunnen inspelen op gevoelens van sportiviteit, jeugdigheid, frisheid, erotiek of andere
modegevoelige voorkeuren van consumenten.
Heterogene producten zijn afhankelijk van verschillende kenmerken van producten en
productieprocessen. Hieronder zijn de belangrijkste samengevat.




Sommige ondernemingen maken met behulp van grote installaties op procesmatige wijze
producten. Dit zijn meestal homogene producten. Voorbeelden daarvan vind je in de
aardolie-industrie en de chemie. Ook in de dienstensector zijn voorbeelden te vinden van
grootschalige productie.
De telecombedrijven brengen de vereiste telefoonverbindingen tot stand en het leveren van
de energie daarvoor. De verdeling van gas, water en elektriciteit is ook een grootschalige
vorm van dienstverlening. Ook het bankwezen brengt producten op de markt die een
massaal en homogeen karakter hebben.
Dit soort diensten worden commodity services genoemd, omdat de voortbrenging ervan in
veel opzichten lijkt op de massaproductie van homogene goederen. Het productieproces is
in hoge mate geautomatiseerd, de technische ontwikkeling heeft kostenverlaging tot doel en
de producten zijn vrijwel geheel gestandaardiseerd, zodat er weinig productdifferentiatie
mogelijk is.

Ondernemingen verwerken veel grondstoffen in grondstofintensieve producten. Deze
producten staan doorgaans aan het begin van de bedrijfskolom. Ze zijn meestal
homogener van aard dan eindproducten. Ondernemingen die deze producten maken,
verbruiken meestal zeer veel grondstoffen en voegen daar zelf weinig waarde aan toe.
Vandaar dat je spreekt van laagwaardige producten.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller xninaxx. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $3.20. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

52510 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$3.20
  • (0)
Add to cart
Added