Hoorcollege 1 Verdiepend burgerlijk procesrecht: algemene beginselen van procesrecht
Annotatie schrijven → uit voorgeschreven arresten of zelf een arrest kiezen. Arrest laten weten voor
akkoord via t.c.j.a.vdlaak@tilburguniversity.edu
Burgerlijk procesrecht. Wat is het? Waartoe dient het? Het geheel van regels dat strekt tot a) de
erkenning (vaststelling) en b) de afdwinging (executie) van burgerlijke rechten.
Dit is niet in het Nederlandse recht vastgelegd, maar is een gebruikelijke definitie in de literatuur. In
andere landen wordt de definitie wel in het recht vastgelegd.
Rechter stelt vast, executie is bijvoorbeeld door deurwaarder.
Vaststelling van een materieel recht: Boek 1 BRv: art. 1-429.
Executie van het vastgestelde recht: Boek 2 BRv: art. 430-616.
Ontwikkeling: Europeanisering van procesrecht. Dit botst met de autonomie van het nationale
procesrecht. Niet alleen vaststelling, maar ook creatie.
Nederland doet het goed op het gebied van vaststelling, het vertrouwen in de Nederlandse rechtspraak
is hoog. Dit is tevens bevorderlijk voor de Nederlandse economie: wanneer het vertrouwen in de
rechtspraak in een land hoog is, durven bedrijven zich sneller te vestigen. Echter, in de executiefase
doet Nederland het minder goed, het duurt vaak lang voordat partijen hun recht ‘krijgen’. Denk aan
een vordering welke is vastgesteld, maar betaling van de tegenpartij blijft uit.
Artikel 6 EVRM is bepalend voor het Burgerlijk Procesrecht. Zie slides voor ‘de vaststelling en
afdwinging die art. 6 EVRM respecteert’.
De eerlijke uitkomst van een geschil: het burgerlijk recht.
De eerlijke uitkomst van een procedure: burgerlijk procesrecht.
Verplichting om te beslissen op basis van vordering en verweer!
Het staat de rechter niet vrij om zijn beslissing te baseren op feiten en omstandigheden die tijdens een
procedure zijn gebleken maar door partijen niet aan hun vordering of verweer ten grondslag zijn
gelegd. Art. 24 Rv.
Hoorcollege 2 Verdiepend burgerlijk procesrecht: dagvaardingsprocedure in eerste aanleg
Dagvaardingsprocedure:
Eiser in conventie – gedaagde in conventie;
Verweerder in reconventie – eiser in reconventie.
Dit zijn zelfstandige procedures.
Tweepartijenstelsel is een kenmerk van het procesrecht: verweerder en verzoeker. Hoor en
wederhoor. De partijen moeten de gelegenheid hebben gekregen om zich uit te spreken over wat ze
vorderen en wat van hen wordt gevorderd.
Tegelijkertijd brengt het tweepartijenstelsel een aantal problemen met zich mee: bijv. aardbevingszaak
Groningen. Iedereen dient individueel gehoord te worden, het is ondenkbaar in het procesrecht om te
zeggen: iedereen krijgt €25.000,- want dat is het schadebedrag voor iedereen. Een ander voorbeeld is
bij de toeslagenaffaire. Iedereen kreeg hier een voorschot van €13.000, en iedereen die denkt dat hij
meer schade heeft geleden moet de gelegenheid krijgen om daarover te worden gehoord in een
procedure.
Het tweepartijenstelsel in driepartijenrelaties:
- Korea/Ago en Korea/Generale Bank:
, Korea shipping was eigenaar van speelautomaten, deze wilden ze verzekeren tegen schade. Korea
shipping stapt naar haar tussenpersoon: de Generale Bank. De Generale Bank bracht de
schadeverzekering onder bij Ago. Speelautomaten stonden op een boot in Zaandam, dit wist de
tussenpersoon. Speelautomaten gingen te water, maar waren tegen schade verzekerd bij Ago. Korea
vorderde 1,5 miljoen euro bij Ago. Ago stelde dat verzwijging relevant risico, want wisten niet dat
speelautomaten op een boot stonden. Korea nam contact op met tussenpersoon, deze gaf aan dat ze
dit wel tegen Ago gemeld hadden. Procedure tegen Ago begon. Rechtbank en het Hof gaven Ago gelijk,
door het verzwijgen van relevant feit. Korea sprak tussenpersoon aan op wanprestatie en vorderde
schadevergoeding van 1,5 miljoen euro. Rechtbank en het Hof besliste dat wat het Hof in de andere
zaak had besloten heeft geen gezag van gewijsde in deze procedure, want andere partijen, dus niet
aan uitspraak gebonden. Hof honoreert het verweer van de Generale Bank dat zij het relevante feit
wél hadden gemeld bij Ago, dus er is geen toerekenbare tekortkoming van Generale Bank, dus geen
recht op schadevergoeding.
Dit brengt het tweepartijenstelsel met zich mee. Mogelijke oplossing in deze zaak zou zijn geweest om
beide partijen naast elkaar te dagvaarden in één procedure. Dit is echt een beroepsfout geweest van
de advocaat van Korea.
- HR 27 mei 2005:
Meneer was geopereerd aan tumor in oog (1993). Na operatie was hij blind aan het oog, en dacht dat
dit een risico was van de operatie. In 1997 begon hij toch te twijfelen of dit niet een fout was geweest.
Verjaringstermijn is 5 jaar. Medisch adviseur kwam in 1998 met medisch rapport, en daaruit bleek dat
er sprake was van een beroepsfout. Advocaat stelde het ziekenhuis aansprakelijk, de verzekeraar
beriep zich op verjaring. Meneer had geëist: aansprakelijkheid van het ziekenhuis, en indien zij terecht
beroepen op verjaringstermijn, dan aansprakelijkheid van advocaat, want die had de zaak al aanhangig
kunnen maken toen meneer bij advocaat kwam in 1997 in plaats van te wachten op het medisch
rapport. De rechtbank honoreerde het beroep op verjaring. Advocaat moet schade vergoeden.
Advocaat kwam in cassatie, en beriep zich op Jasper/Saelman-arrest waarin is bepaald dat
verjaringstermijn pas gaat lopen op het moment dat je daadwerkelijk in staat bent om een claim in te
stellen. Als het gaat om medische fout, dan gaat verjaringstermijn lopen op het moment dat je
voldoende zekerheid hebt op dat de schade een gevolg is van beroepsfout. Dat heb je pas indien je het
rapport hebt van een deskundige, dus ziekenhuis beroept zich ten onrechte op verjaring, dus advocaat
niet aansprakelijk.
In deze zaak waren wel beide partijen gedagvaard, maar niet beide vorderingen waren in de lucht
gehouden, waardoor over de vordering van het ziekenhuis onherroepelijk was beslist en uiteindelijk
bleek dat advocaat ook niet aansprakelijk was. Meneer stond dus met lege handen.
Indien er twee partijen te dagvaarden zijn, waarvan de ene gedagvaard dient te worden bij de ene
rechtbank en de andere bij een andere, mogen beide bij één rechtbank gedagvaard worden in dezelfde
procedure. Bij gevoegde zaken is de rechtbank namelijk bevoegd om over de gehele zaak te beslissen.
Subjectieve en objectieve cumulatie! (komt tentamenvraag over, zie ook slides)
Subjectieve cumulatie: we cumuleren partijen. Het tweepartijenstelsel brengt mee dat je in één
dagvaarding meerdere zelfstandige procedures hebt.
Meerdere eisers die vinden dat ze iets te vorderen hebben van één gedaagde. Ze starten in één
dagvaarding (of kan ook meerdere) een procedure. Het zijn zelfstandige procedures, maar het vindt in
één procedure plaats.
OF
Eén eiser dagvaart verschillende vorderingen tegen meerdere gedaagden. Tussen vorderingen zit
zodanig verband dat het geoorloofd is om ze in één procedure te betrekken.
Objectieve cumulatie: zelfstandige procedures. Dus per procedure dient te worden beoordeeld welke
rechter bevoegd is en wat de appelmogelijkheden zijn. Het gaat om twee partijen, maar meerdere
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller tessavanschaik. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.