Summary
Samenvatting Personen- en familierecht
- Course
- Institution
Deze samenvatting omvat de gehele cursus die gekend moet zijn. De samenvatting telt 40 pagina's waarin alles in detail wordt uitgelegd.
[Show more]
Seller
Followfebedecraene
Content preview
Samenvatting personen- en familierecht1 Inleiding
1.1 Situering
- Personenrecht: statuut van persoon en positie in maatschappij
- Familierecht: verhouding met partner, kinderen en verwanten
Cultuurgebonden en maatschappijgebonden wat personen- en familierecht aantrekkelijk en
interessant maakt
1.2 Ontwikkeling en actuele tendensen
1.2.1 Familierecht als spiegel van maatschappelijke waarden
- Is sterk cultureel gekleurd
- Vroeger: vertrekken vanuit traditioneel huwelijk
o Alle rechten van personen-en familierecht vertrokken uit het huwelijk (tussen man
en vrouw)!
- Nu: meer en meer vrijheid om persoonlijk leven zelf in te vullen
o Als koppel van hetzelfde geslacht kreeg je pas later meer rechten dit evolueerde in
de loop der jaren
Vb.: Geen vrouwenrechten in Afghanistan door de Taliban
1.2.2 Ontwikkelingen
A. Ancien Régime
- Voor de Franse revolutie: de koning die de 3 machten was in 1 geheel
- Napoleon bijzonder belangrijk!! maakte ons burgerlijk wetboek
- Huwelijk is sacrament (Sacrament: wat God verbonden heeft, zal men niet scheiden)
- Echtscheiding verboden
- Man is hoofd van gezin (Man had alles te zeggen over zijn vrouw en kinderen!)
- Trouwen met de handschoen= de vrouw was aanwezig, maar er verscheen een
andere man om de echtgenoot te vervangen omdat de mannen meestal op het
slagveld stonden. De man moest dus fysiek niet aanwezig zijn, hij gaf wel zijn
toestemming.
B. 19de eeuw tot eerste helft 20ste eeuw
- Oorlog had veel gevolgen voor de maatschappij:
o Vrouwen moeten alleen zorgen voor alles gevolg: vrouwen komen meer op
voor hun eigen rechten. Als de man thuiskomt en de vrouw moet naar hem
luisteren, zal ze zich verzetten.
o Aantal huwelijken daalt, aantal echtscheidingen stijgt
o Veel mensen die wettelijk samenwoonden en niet direct trouwden
o Andere kijk tegenover buitenhuwelijkse kinderen
o Er ontstaan meer en meer relaties tussen mensen van hetzelfde geslacht
(mensen vonden dit crimineel, dit was strafbaar, werd gezien als een ziekte)
, - meermoederschap: een vrouw krijgt een kind, de vrouw van deze vrouw wordt
automatisch beschouwd als meemoeder
C. Na de 2de wereldoorlog
- Inleiding: veranderingen
- Huwelijk tussen man en vrouw: hoeksteen van gezin?
o Daling huw- stijging echtscheidingen- samenwonen stijgt- geen probl
meer met K geboren buiten huw-gelijke rechten holebi’s
Kijk van de maatschappij veranderde en holebi’s werden meer en
meer geaccepteerd (zij kunnen bv ook een kind adopteren)
- Emancipatie van vrouwen en veranderende rolpatronen in gezin
o Man heeft minder macht- geen vaderlijke macht meer maar ouderlijk
gezag- ook wijz in naam
o Vrouwenrechtenbewegingen ontstaan
Ouderlijk gezag was vroeger de vaderlijke macht
Sluitstuk in 2014: niet meer automatisch dat kinderen geboren
binnen het huwelijk de naam van de vader krijgen het is een
quasi-automatisme: een heel klein percentage krijgt een
samengestelde familienaam
- Kinderen als kern van gezin
o Kinderen worden meer gezien als de kern van het gezin ipv de man
- Impact van medisch begeleide voortplanting op afstamming en ouderschap
o Nieuwe mogelijkheden afstammingsrecht (probeert) zich aan te passen
- Nadruk op autonomie van het individu en zelfbeschikking
Vb echtscheiding, bescherming onbekwamen- geslacht- medisch recht
- Toenemende internationale mobiliteit van individuen en families
Vb.: persoon op Erasmus vindt een lief in het buitenland gevolg van de
mobiliteit
1.3 Bronnen van het personen- en familierecht
1.3.1 Nationale bronnen
A. Burgerlijk wetboek
- Belangrijkste bron
B. Gerechtelijk wetboek
- Belangrijke wijziging in 2014: intrede familie-en jeugdrechtbank
o familierechtbank: echtscheidingen, allimentatie…
o Jeugdrechtbank: bescherming van de kinderen
- Voor 2014 konden de partners terecht bij het vredegerecht, rechtbank 1 ste aanleg…
- Vrederechter
, - Opmerking ! : feitelijk samenwonenden
o = mensen die gaan samenwonen die een duurzame relatie hebben, maar die niet
gehuwd zijn en niet wettelijk samenwonen
o Als hier een probleem ontstaat over bv kinderen of verdeling van goederen,
kunnen zij niet zomaar naar de familie-en jeugdrechtbank gaan
- We krijgen meer en meer te maken met bemiddeling van de conflicten in de
familierechtbank
C. Specifieke wetten en decreten
- Jeugdbescherming is een bevoegdheid van Zuhal Demir
D. Grondwet
- belang van art 10 en 11GW (non-discriminatiebeginsel!!)
o Afstammingsrecht met de middelen die ze toen hadden, maar wijzigingen door
het non-discriminatiebeginsel
1.3.2 Internationale normen
A. EVRM
- = Europees verdrag voor de rechten van de mens
- Art 8 (bescherming privé-leven)
o Art 8 w zeer ruim geinterpreteerd.
- Art 12 Recht om te huwen en gezin te stichten
- Vooral in België: arrest Marckx
o Arrest Paula Marckx: Paula Marckx wou niet zomaar eigen kind adopteren en
stapte naar het Grondwettelijk Hof en zij kreeg gelijk!
Buitenhuwelijkse kinderen moest je ‘adopteren’ om het kind dezelfde
rechten te kunnen geven als een kind geboren binnen een huwelijk
- Niet alleen tussen gehuwden en kinderen , maar ook bij ongehuwden van toepassing
B. IVRK
- = Internationaal verdrag voor de rechten van het kind
- Sommige rechten zijn afdwingbaar, sommige niet
- Kind wordt als een « volwassen »persoon beschouwd. (heeft gewoon de leeftijd nog niet)
- Sommige bepalingen hebben directe werking
C. Unierecht
- Geen directe link naar het personen-en familierecht
- Parentale ontvoering= 1 van de partners ontvoert het kind naar een ander land
- Art 81 Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie( justitiële samenwerking in
burgerlijke zaken met grensoverschrijdende gevolgen) = soort van IPR voor familierecht
- Unierecht bepaalt ivm vrij verkeer van burgers en familieleden
o gevolgen voor P&F
, 2 Afstamming
2.1 Inleiding
Afstamming= = juridische band tussen ouders en kind waar rechten en verplichtingen uit
voortvloeien, bepaalt rechtspositie van persoon in familie en maatschappij
- Juridische kan verschillen met biologische afstamming: Afstamming is veel meer dan de
biologische band, vandaar de juridische band
- Kind kan slechts van 2 personen afstammen
- Gebaseerd op bloedband maar ook andere elementen spelen rol, nl intentie
Bezit van staat= bestaat tussen een ouder en een kind als een aantal van de elementen aanwezig zijn
voor een bepaalde tijd (flexibel begrip: indien er discussie ontstaat is het aan de rechter om te
oordelen)
- Kind heeft altijd naam van betrokkenen gedragen
- Betrokkenen heeft kind als zijne behandeld
- Persoon heeft voorzien in opvoeding en onderhoud van kind
- Kind heeft persoon altijd in als ouder behandeld
- Kind wordt erkend door familie en mij
- Overheid beschouwt kind als kind van persoon
Vb.: Als het kind de naam heeft gedragen van een bepaald persoon, kan dit een element zijn die
bijdraagt aan het bezit van staat.
VOORBEELD: Stel dochter 27j wordt ziek en heeft een erfelijke aandoening. De dochter is verwisseld
geweest in het moederhuis. Er bestaat 27 jaar bezit van staat.
2.2 Evoluties in het afstammingsrecht
2.2.1 Burgerlijk Wetboek
- Vroeger verschillende categorieën kinderen(K)
o Wettig Kind= verwekt/geboren tijdens het huwelijk
o Natuurlijk Kind= geboren buiten het huwelijk, maar geen huwelijksbeletsel
tussen vader en moeder
o Overspelig Kind= verwekt/geboren buiten het huwelijk (via overspel verwekt)
o Bloedschennig Kind= een kind geboren uit een relatie waar een absoluut
huwelijksbeletsel bestaat tussen de ouders van het kind (incest)
- Discriminatie tussen de verschillende categorieën van kinderen
2.2.2 Arrest Paula Marckx
= Een bom-moeder die naar het EHRM en kreeg haar gelijk
2.2.3 Afstammingswetten 1987 en 2006
- In 1987: discriminatie tov natuurlijke kinderen gestopt
- In 2006: opnieuw wegwerken van discriminaties( vooral tss man-vrouw)
2.2.4 Wet Medische Begeleide Voortplanting 6/7/2007
2.2.5 Wet 5/5/2014 vaststelling afstamming meemoederszijde
= echtgenote van moeder wordt meemoeder
- Discriminatie werd vooral gestopt tegen de natuurlijke kinderen!
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller febedecraene. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
62555 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now