Summary
Geschiedenis vwo historische contexten samenvatting
- Course
- Level
Geschiedenis vwo historische contexten samenvatting.
[Show more]
Seller
Follow
Xmaudjanssen
Content preview
GeschiedenisHistorische contexten samenvatting
─
, 1
Historische context 1: Steden en burgers in de Lage Landen 1050-1700
Deelcontext 1: De opkomst van een stedelijke burgerij (1050-1302)
Hoofdvraag: Wat maakte de opkomst van een stedelijke burgerij in de Nederlandse gewesten
mogelijk?
Een agrarisch-urbane samenleving
★ De Nederlanden en België lagen in het Heilige Roomse Rijk → er fas een feodaal bestuur en keizer was
hoogste leenheer → graven en hertogen waren zijn leenmannen → leenman zorgde voor bescherming
tegen diensten van bewoners
★ Er was geen verstedelijking → land is niet geschikt voor landbouw → gebieden zijn zelfvoorzienend
met ruilhandel
★ Vanaf 11e eeuw kwam hier verandering in →de landbouw werd productiever → dit had 3 oorzaken:
Oorzaak 1: Mensen begonnen steeds meer land te bebouwen
- Bossen weg, moerassen drooggelegd → er ontstonden akkers
Oorzaak 2: Boeren bedachten het drieslagstelsel
- Het levert meer graan op
Oorzaak 3: Er ontstonden nieuwe technieken om grond te bewerken
- Betere ploeg en ossen werden vervangen door paarden
★ Door deze hogere productie groeide de bevolking en niet iedereen hoefde meer op land te werken →
ze gingen zich specialiseren → de handel leefde weer op
Gevolg 1 van opbloeiende handel
- Toename in verstedelijking → zo ontstonden nieuwe steden en oude steden kwamen weer tot bloei
Gevolg 2 van opbloeiende handel
- Er ontstond behoefte aan geld als ruilmiddel → er ontstond een monetaire economie
★ Zo is er een agrarisch-urbane samenleving ontstaan (*13)
Het succes van steden
Politieke veranderingen
★ Door opkomst van steden kwamen er politieke veranderingen → stedelingen wilde stadsrechten om
hun belangen te beschermen
★ Stadsrechten:
- Recht op zelfbestuur
- Zelf rechtspraak regelen
- Zelf verdedigingsmuur bouwen
- Belasting betalen
- Militaire steun geven
★ Inwoners van de nieuwe steden worden poorters genoemd → zij vormen samen de burgerij
, 2
★ Poorters hadden voorrechten: (ze moesten hiervoor wel betalen)
- Recht om ambacht uit te mogen oefenen
- Recht om door stadsgenoten te worden berecht
- Mogelijkheid krijgen om bestuursfunctie te krijgen
★ Aspirant-poorters = mensen die van platteland naar steden trokken om in hun levensonderhoud te
voorzien → waarom zijn zij goed voor steden?
- Ze nemen nieuw kapitaal en kennis mee (steden konden zich blijven ontwikkelen) (*14)
Economische veranderingen
★ Door opkomst van steden kwamen er economische veranderingen
★ Stad met stadsrechten had het marktrecht = vorst zorgt voor veilige en vrij verkeer tussen handelaren
op die markt
★ Grote steden hadden marktfunctie voor verzorgingsgebied → kooplieden en boeren kwamen naar
markt → handelaren reisden heel Europa af
★ Vlaanderen werd een van meest verstedelijkte gebied van Europa (viel onder Franse Rijk)
★ Eerst was Atrecht economisch zwaartepunt
★ Atrecht werd hoofdstad van een bisdom → er waren bisschoppen en hofhouding nodig dus er was
veel werkgelegenheid
★ Er kwam meer vraag naar luxeproducten → meer werknemers nodig
★ Atrecht was gespecialiseerd in schapenhouderij → het kreeg centrale plek in lakennijverheid
★ Iedereen wilde laken uit vlaanderen → ze kwamen op alle jaarmarkten dit halen
Politieke spanningen
★ Handel is erg succesvol → gevolg: binnen burgerij ontstond grote sociale verschillen
★ Kooplieden werkten met grote bedragen en kregen grotere machtspositie
★ Steden moesten zichzelf besturen dus er ontstonden nieuwe bestuursfuncties → rijke kooplieden
hadden deze positie ingenomen → ze gingen zich ook gedragen als leden van de adel
★ Rijke kooplieden werden patriciërs genoemd → andere inwoners zijn ‘het gemeen’
★ Vorsten kregen minder macht omdat ze geld ‘kregen’ van patriciërs en ze kregen schulden → ze
werden afhankelijk van patriciërs
★ Ambachtslieden organiseerden zich in verenigingen van beroepsgenoten = gilden → hier werden hun
belangen behartigt
★ Kooplieden gingen ook gilden organiseren en werden hierdoor nog machtiger → zij bepaalde
werkomstandigheden, prijzen van grondstoffen, hoogte van lonen en hoogte van belasting
★ Ambachtslieden waren het er niet mee eens en er ontstonden veel conflicten in Vlaanderen → ze
kwamen in opstand tegen de patriciërs:
- Leenheer van Vlaanderen, de Franse koning, stuurde leger om patriciërs bij te staan en orde te
herstellen
- Ambachtslieden en boeren strijden tegen Franse leger in de Guldensporenslag
- Het Franse leger wordt verslagen maar er kwam geen einde aan de macht van de patriciërs
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Xmaudjanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.74. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
75632 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now