Summary
Geschiedenis vwo samenvatting hoofdstuk 1 t/m 5
- Course
- Level
Geschiedenis vwo samenvatting hoofdstuk 1 t/m 5
[Show more]
Seller
Follow
Xmaudjanssen
Content preview
GeschiedenisSamenvatting eigen
─
, 1
Tijdvak 1: Tijd van jagers en boeren
1.1 Het leven van jagers-verzamelaars
Het leven van jagers-verzamelaars:
★ Tussen 9000 en 6000 v.C. ontstonden in het Midde-Oosten landbouwsamenlevingen bij de
vruchtbare maan.
★ Hierna verspreidde de landbouw zich naar Noord-Afrika (7000 v.C.) en Europa (6000 v.C.)
De eerste mensen:
★ Homo habilis = eerste mens = eerste jager-verzamelaars
★ Homo sapiens = moderne mens = jager verzamelaars = Afrika → Azië → Europa
★ Voor de landbouw gingen mensen jagen en verzamelen → laatste ijstijd → kale, open vlaktes met
planten → jacht op rendieren/mammoeten/paarden/bizons → daarna jacht op herten
Een nomadisch bestaan:
Jager-verzamelaars:
- Zijn nomaden (trekken van plek naar plek)
- Soms verblijven ze langere tijd op één plek
- In groepen van 20/30 mensen
- Sociale verschillen niet groot
- Rolverdeling tussen man en vrouw
- Onderlinge handel (vuursteen, ivoor, schelpen)
★ Homo sapiens → maakt meer gespecialiseerde gereedschappen en wapens → variëteit aan
materialen → boor, harpoen, naald, draad → grotschilderingen werden gemaakt → komen uit de
prehistorie (er was toen nog geen schrift)
De agrarische revolutie
De eerste boeren
★ Boerenbestaan → in 12.000 v.C. ontstond er vruchtbaar gebied → te veel voedsel → mensen gingen
zich vestigen.
★ Oorzaken van het boerenbestaan:
1) Klimaatverandering is oorzaak van overgang naar landbouw → er groeide minder planten door kou
en droogte → er ontstond voedseltekort → vaste nederzetting → zelf produceren
2) De bevolking groeide te snel → de natuur kan niet bij benen → vaste nederzetting → zelf produceren
Een wereldwijd verschijnsel:
★ De landbouw verspreidt zich ook in China, India, Peru, Ecuador, Mexico, Nieuw-Guinea,
Noord-Amerika en West-Afrika.
, 2
Midden-Oosten: Andere delen:
- Mensen hadden nog geen vaste nederzetting toen
- Mensen hadden al snel een vaste
begonnen met landbouw.
nederzetting met landbouw. - Ze gingen meteen na het oogsten.
Een nieuwe levenswijze:
★ Van zwervend bestaan naar sedentair bestaan → agrarische revolutie (kenmerkend → natuur naar
de hand zetten)
★ Belangrijke gevolgen van de agrarische revolutie
1) Er ontstond een snelle bevolkingsgroei → vrouwen kregen meer kinderen met de landbouw en er was
meer eten.
2) De ontwikkeling van de veeteelt werd bevorderd → ze hielden dieren voor het vlees maar daarna ook
voor melk, leer en trekkracht.
3) Nieuwe technieken werd gestimuleerd → nieuwe uitvindingen en er werd meer ijzer gebruikt.
Vooruitgang?
★ Er zaten ook mindere kanten aan de agrarische revolutie
1) Mensen waren minder gezond (ondervoeding, infecties, misvorming)
Oorzaak 1: het voedsel was eenzijdig
Oorzaak 2: als oogst mislukt dreigt er hongersnood
Oorzaak 3: bevolking neemt toe waardoor mensen dichter op elkaar
woonde ontstonden er infecties (vee brengt ook ziektes)
2) Mensen waren kleiner
3) Levensverwachting werd kleiner
4) Sociale ongelijkheid →mensen krijgen eigen akkers → de ene was succesvoller dan de andere
→sommige hebben meer macht, rijkdom en aanzien (hiërarchie)
, 3
Tijdvak 1: Tijd van jagers en boeren
1.2: Het ontstaan van steden
De eerste steden: Soemerië
★ De vroege steden ontstonden rond 3300 v.C. in Soemerië (Mesopotamië)
Vruchtbare grond
★ Steden ontstonden in Mesopotamië op zeer vruchtbare grond
★ Het was vruchtbaar door overstromingen → slib blijft achter → akkers irrigeren → kanalen langs
akkers → dijken om akkers tegen overstromingen
★ Te veel oogsten → te veel eten → bevolking groeit→ echte steden ontstaan
Arbeidsverdeling en hiërarchie
★ In eerste steden ontstond de stedelijke gemeenschap → niet iedereen was nodig voor voedsel te
produceren → mensen gaan zich specialiseren
★ Mensen gingen handelen → er kwamen koopmannen, koopliedenen en priesters
★ Er ontstond hiërarchie in de gemeenschap → sociale ongelijkheid
★ Soemerische stadsbestuurders hadden 3 taken:
1) Orde handhaven
2) Stad beschermen tegen vijanden
3) Irrigatiesystemen laten onderhouden
★ De koning kwam voort uit de machtige leiders → daarna werd koningschap erfelijk
Koning: Ambtenaren:
- Voerde het bestuur uit samen met de 1. Hielden administratie bij
ambtenaren. 2. Stelden wetten op
3. Controleerden of iedereen belasting betaalde.
Steden buiten Soemerië
★ Er kwam ook verstedelijking in Egypte → oorzaken: heet en droogte, overstromingen, vruchtbare
grond → kanalenen dijken aangelegd → landbouwproductie stijgt → voedseloverschot ontstond
★ In China, India, Mexico en Peru ontstonden stedelijke gemeenschappen → onafhankelijk van elkaar
ontwikkeld.
De ontwikkeling van het schrift
★ Toen de eerste steden ontstonden in Soemerië, ontstond ook het eerste schrift
★ Als je een stad wil besturen (koning/priester) moet je wel iets kunnen noteren
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Xmaudjanssen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.12. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now