Summary
Samenvatting methodiek systeemgerichte hulpverlening
- Course
- Institution
uitgebreide samenvatting
[Show more]
Seller
Follow
nikita_maes
Reviews received
Content preview
Methodiek systeemgerichte hulpverleningInhoudsopgave
Inleiding in het systeemdenken- theoretisch kader..................................................................................................3
Stromingen...........................................................................................................................................................3
Vergelijking tussen het klassiek en het systeemmodel.......................................................................................4
Basisattitudes binnen het systeemdenken..........................................................................................................4
De structuurgerichte stroming van Minuchin- theoretisch kader............................................................................6
Visie en sleutelbegrippen.....................................................................................................................................6
De vijf assen.........................................................................................................................................................6
As 1: Grenzen van een systeem of subsysteem..............................................................................................7
As 2: Flexibiliteit tov rigiditeit..........................................................................................................................7
As 3: Leidinggevende functue: hiërarchie.......................................................................................................8
As 4: Conflictoplossend vermogen..................................................................................................................8
As 5: Complementariteit tov symmetrie.........................................................................................................9
Het therapeutisch proces.....................................................................................................................................9
Doel van de structurele therapie.........................................................................................................................9
De rol van de hulpverlener/ maatschappelijk werker.........................................................................................9
Het genogram.......................................................................................................................................................9
Wat is een genogram?...................................................................................................................................10
Voorbeeld van een genogram.......................................................................................................................10
Waarom genogrammen tekenen?................................................................................................................10
Het opstellen van een genogram..................................................................................................................10
Toepassing: Casus Nadine Deplancke............................................................................................................11
Oplossingsgerichte benadering...............................................................................................................................12
Inleiding..............................................................................................................................................................12
Solution Focused Brief Therapie (SFBT): uitgangspunten.............................................................................12
Solution Focused Brief Therapie (SFBT).........................................................................................................12
Technieken.........................................................................................................................................................13
SFBT: Algemene uitgangsvragen...................................................................................................................13
Vragen die zoeken naar uitzonderingen........................................................................................................13
De getalvragen of scaling questions..............................................................................................................14
Continueringsvragen......................................................................................................................................14
De mirakelvraag.............................................................................................................................................14
Copingvragen.................................................................................................................................................15
Positief herkaderen.......................................................................................................................................15
Observatie- opdrachten.................................................................................................................................15
Doe- opdrachten: voorbeeld.........................................................................................................................15
Tweede en volgende sessies..........................................................................................................................16
Het ‘Brugs Model’....................................................................................................................................................19
Het Brugse Model..............................................................................................................................................19
Het Brugse Model: axioma’s..............................................................................................................................19
Het Brugs Model: interventieschema (Le fevere de Ten Hove, 2000)...............................................................20
Het Brugse Model: probleem of beperking?.................................................................................................20
1
, Het Brugse Model: voorbijgangers in een vrijblijvende relatie.....................................................................20
Het Brugse Model: zoeker in een zoekende relatie......................................................................................21
Het Brugse Model: koper in een consulterende relatie................................................................................21
Het Brugse Model: manager in co- expert relatie.........................................................................................22
Indicaties en contra- indicaties..........................................................................................................................22
Het contextueel denkkader.....................................................................................................................................24
Beknopte herhaling............................................................................................................................................24
Het contextueel denkkader van Nagy................................................................................................................24
Ter inleiding: het verhaal van Thomas in het CKG.............................................................................................24
Overzicht............................................................................................................................................................24
Kader..................................................................................................................................................................24
Definities en doel...............................................................................................................................................25
Kern van de theorie............................................................................................................................................25
Nut voor de MW’er?..........................................................................................................................................26
Belangrijke begrippen........................................................................................................................................26
Meerzijdige partijdigheid...............................................................................................................................26
Loyaliteit........................................................................................................................................................26
Balans van geven en nemen..........................................................................................................................28
Parentificatie..................................................................................................................................................28
Gerechtigde aanspraak en destructief gerechtigde aanspraak.....................................................................28
Legaat/ delegaat............................................................................................................................................28
De praktijk van contextuele hulpverlening........................................................................................................29
Het begin: informatie en taxatie........................................................................................................................29
Grondhouding meerzijdig partijdig....................................................................................................................29
Verwachting van actie........................................................................................................................................29
Geven van erkenning.........................................................................................................................................29
Timing van interventies: moratorium...............................................................................................................30
Ontschuldigen....................................................................................................................................................30
Contextuele vragen............................................................................................................................................30
Gastcollege Geert Taghon.......................................................................................................................................32
Gastcollege Online hulpverlening bij suïcidale personen.......................................................................................33
De Put.................................................................................................................................................................36
Stap 1. Online alliantie aangaan (& houden).................................................................................................36
Stap 2. Online signalen herkennen................................................................................................................37
Stap 3. Zelfmoord benoemen........................................................................................................................38
Stap 4. Ernst en acuutheid inschatten...........................................................................................................38
Stap 5. Betekenis & ambivalentie..................................................................................................................39
Stap 6. Doorverwijzen op maat.....................................................................................................................40
Gastcollege De Zandberg........................................................................................................................................42
2
,Inleiding in het systeemdenken- theoretisch kader
Inleiding, belangrijke zaken in de hulpverlening
Mandaat creëren om met de cliënt aan de slag te gaan!
Investeren in een goed contact
Zicht krijgen op de bredere context van een probleem bijvoorbeeld faalangst
Context is heel beïnvloedend/ heeft steeds effect
Open houding naar de cliënt
Onwetende houding, zonder vooroordelen naar de cliënt. Gezonde nieuwgierigheid
Circulair denken, niet lineair. Er is geen oorzaak en gevolg. Met zoveel mogelijk zaken
rekening houden. Iedereen heeft zijn aandeel in het probleem (bijvoorbeeld jongere
zelf, broers en zussen, ouders).
De afwezigen aanwezig maken door meerzijdige partijdigheid
Joinen
Tempo van de cliënt volgens, soms paar stappen achteruit, niet te snel naar
oplossingen gaan
Cliënt bepaalt de doelstellingen
Wat is belangrijk in een hulpverlenend gesprek?
Hoe winnen we vertrouwen?
Wat zijn belangrijke uitgangspunten in de hulpverlening?
Over welke basisvaardigheden moet een maatschappelijk werker beschikken?
Welke methodieken pas je toe bij je gespreksvoering?
Ontstaan systeemdenken
Systeemdenken wordt vaak gezien als synoniem van gezinstherapie. Niets is minder
waar!
Systeemdenken is een referentiekader, een bepaalde manier van kijken naar de
werkelijkheid.
Systeemdenken heeft niet één grondlegger maar is op verschillende plaatsen
tegelijkertijd ontstaan (Frankrijk, Nederland, België, Italië, Amerika).
Het systeemdenken kende een ‘ondergronds’ ontstaan. Begin vorige eeuw werd
rekening houden met de context van een patiënt als zonde beschouwd, we dienden
de cliënten te beschermen tegen ‘besmetting van buitenaf’, meende Freud.
Frustraties : behandelingsduur te lang en symptoomverschuiving; probleem kan je
niet los zien van zijn context (ook al is het een puur individueel probleem) ; veel
problemen zijn relatieproblemen.
Pas in het midden van de 20ste eeuw kwam de doorbraak.
Stromingen
Focus: gedragspatronen
Communicatietheorie (Watzlawick)
Strategisch model (Haley)
Cybernetisch/ Milanees (Selvini Palazzoli, Andolfi)
Structureel (Minuchin)
3
, Focus: historische, contextuele factoren
Contextuele/ intergenerationele school (Bowen, Nagy)
Experiëntele stroming (Satir, Whitaker)
Focus: beliefs
Sociaal- constructivistische school (Anderson)
Narratieve benaderingen (White)
Oplossingsgerichte therapie (De Shazer)
Vergelijking tussen het klassiek en het systeemmodel
Klassiek Systemisch
Reductionistisch Holistisch
Lineair-causaal : WAAROM ? Circulair : HOE?
Intrinsieke eigenschappen Extrinsieke eigenschappen
Diachrone visie Synchrone visie
Analytisch Synthetisch
Observator=neutraal Observator=deel van het systeem
Basisattitudes binnen het systeemdenken
VAN PROBLEMEN EN VERKLARINGEN NAAR EEN PRAGMATISCHE INGESTELDHEID.
Wij zoeken niet naar de oorzaak. Therapeutisch is dit niet werkbaar, evenmin als het
begrip “schuld”. Wij werken met begrippen als verantwoordelijkheid en
bekwaamheden. Hypotheses worden opgesteld met als belangrijkste criterium, dat
van de bruikbaarheid.
Let wel : BEGRIJPEN IS NIET GELIJK AAN GOEDKEUREN
ER IS NIET EEN WERKELIJKHEID- ER ZIJN ER ZOVEEL ALS ER MENSEN ZIJN.
Dit verwijst naar het derde axioma van Watzlawick, het axioma van de interpunctie.
Elk van ons ordent de wereld rondom zich op een bepaalde manier, elk van ons kijkt
door zijn eigen bril.
Wie zijn wij om te oordelen of jij een goede smaak hebt of niet ? Er bestaat niet
zoiets als juist of niet juist, waar of onwaar…
DE CIRCULAIRE KIJK
We spreken in termen van beïnvloeding. We gaan weg van de oorzaak, ons typisch
westerse denken.
Bv. De klacht van de vrouw is dat ze zaagt omdat haar man te veel drinkt. De klacht
van de man is dat hij drinkt omdat de vrouw te veel zaagt.
Wie heeft gelijk ?
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller nikita_maes. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.23. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
83822 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now