Samenvatting van de syllabus 'Gezinsondersteuning', aangevuld met slides uit de Powerpoints en eigen nota's. Begrippenlijst bijgevoegd.
Niet behandeld: pedagogisch adviseren, ontmoetingsplaatsen & pedagogische civil society.
Deze SV is gemaakt in het AJ , maar kan gebruikt worden voor het va...
,INHOUDSOPGAVE
HOOFDSTUK 1: INLEIDING .................................................................................................................................... 8
HOOFDSTUK 2: LEGIMITERING VAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING .................................................................... 10
2.1 HISTORISCHE CONTEXT.................................................................................................................................................... 10
2.1.1 VROEGER ..................................................................................................................................................................... 10
2.1.2 EN NU? ........................................................................................................................................................................ 10
2.2 AANDACHT VOOR OPVOEDINGSONZEKERHEID .............................................................................................................. 11
2.2.1 TENDENSEN ................................................................................................................................................................. 11
2.2.2 OPVOEDINGSONZEKERHEID, EEN PROBLEEM? ........................................................................................................... 11
2.3 HET SPANNINGSVELD TUSSEN OPVOEDINGSONDERSTEUNING EN PREVENTIE .............................................................. 11
HOOFDSTUK 3: WAT IS OPVOEDINGSONDER-STEUNING? .................................................................................... 12
3.1 DEFINITIE ......................................................................................................................................................................... 12
3.1.1 DE DEFINITIES VAN VANDEMEULEBROECKE ............................................................................................................... 12
3.1.2 DE DEFINITIE IN HET VLAAMS DECREET (2007)........................................................................................................... 12
3.2 AANVERWANTE BEGRIPPEN: WAT HET NIET (HELEMAAL) IS........................................................................................... 12
3.3 UITGANGSPUNTEN VAN OO ............................................................................................................................................ 13
3.4 OPVOEDEN EN DE IMPLICATIES VOOR OPVOEDINGSONDERSTEUNING ......................................................................... 13
3.5 EEN VISIE OP ‘OPVOEDING’ ............................................................................................................................................. 13
3.6 HET WERKTERREIN .......................................................................................................................................................... 14
3.7 HET UITEINDELIJKE DOEL ................................................................................................................................................. 14
3.8 DE WIJZE WAAROP HET DOEL KAN BEREIKT WORDEN ................................................................................................... 14
3.8.1 EEN CONTINUÜM VAN FUNCTIES ............................................................................................................................... 14
3.8.1.1 Het model van Vandemeulebroecke .................................................................................................................. 14
3.8.1.2 Het model van Kousemaker en Timmers-Huigens ............................................................................................. 16
3.8.2 ACTIVITEITEN EN WERKVORMEN ................................................................................................................................ 16
3.8.3 WERKINGSPRINCIPES VOOR EEN KWALITATIEF AANBOD ............................................................................................ 17
3.8.3.1 Toegankelijkheid voor ‘alle’ ouders met ‘alledaagse’ opvoedingsvragen ........................................................... 17
3.8.3.2 Principe van het groeimodel en empowerment ................................................................................................. 17
3.8.3.3 Principe van vraaggestuurd werken ................................................................................................................... 17
3.8.3.4 Principe van dialoog over opvoeding ................................................................................................................. 17
3.8.3.5 Principe van een ruim en gedifferentieerd aanbod dat rechtstreeks en vrijwillig toegankelijk is voor alle ouders
17
3.8.3.6 Principe van signaalfunctie ................................................................................................................................. 18
3.9 SAMENVATTING EN SLOT................................................................................................................................................. 18
HOOFDSTUK 4: BEHOEFTE AAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING .......................................................................... 19
4.1 ONDERZOEK NAAR DE BEHOEFTEN AAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING ...................................................................... 19
4.1.1 OPVOEDINGSVRAGEN ................................................................................................................................................. 19
4.1.2 NOOD AAN STEUN ...................................................................................................................................................... 19
4.1.3 ONVERVULDE STEUNBEHOEFTEN ............................................................................................................................... 19
4.2 WELKE VORMEN VAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING WENSEN OUDERS? ................................................................... 20
4.2.1 PERSOONLIJK CONTACT............................................................................................................................................... 20
2|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 4.2.1.1 In het eigen netwerk .......................................................................................................................................... 20
4.2.1.2 Ondersteuning door professionelen ................................................................................................................... 20
4.2.2 SCHRIFTELIJK VOORLICHTINGSMATERIAAL ................................................................................................................. 20
4.2.3 TV EN INTERNET .......................................................................................................................................................... 20
4.2.4 CONCLUSIE .................................................................................................................................................................. 20
4.3 VERSCHILLEN TUSSEN OUDERS IN BEHOEFTE VAAN OPVOEDINGSONDERSTEUNING .................................................... 21
4.3.1 DE LEEFTIJD VAN HET KIND ......................................................................................................................................... 21
4.3.2 HET GESLACHT VAN HET KIND .................................................................................................................................... 21
4.3.3 HOOGOPGELEIDE OUDERS .......................................................................................................................................... 21
4.3.4 KANSARME OUDERS.................................................................................................................................................... 21
4.3.5 ALLEENSTAANDE OUDERS ........................................................................................................................................... 21
4.3.6 STEUNBEHOEFTE OVER ALLOCHTONE OUDERS .......................................................................................................... 21
4.3.7 VADERS BUITEN BEELD? .............................................................................................................................................. 21
4.3.8 ANDERE SPECIFIEKE GROEPEN VAN OUDERS .............................................................................................................. 21
4.4 ALGEMEEN BESLUIT ......................................................................................................................................................... 21
HOOFDSTUK 5: VADERS EN DE OPVOEDING EN ONTWIKKELING VAN KINDEREN .................................................. 22
5.1 VADERS TREKKEN DE AANDACHT .................................................................................................................................... 22
5.2 ZORG VOOR JONGE KINDEREN ........................................................................................................................................ 22
5.2.1 KUNNEN VADERS VOOR JONGE KINDEREN ZORGEN?................................................................................................. 22
5.2.2 ZIJN VADER EN MOEDER ONDERLING INWISSELBAAR? .............................................................................................. 23
5.2.3 HET EFFECT VAN VADER OP DE ONTWIKKELING VAN HET KIND ................................................................................. 23
5.3 VADERS EN ADOLESCENTEN ............................................................................................................................................ 23
5.4 VADER-DOCHTER EN VADER-ZOONRELATIES................................................................................................................... 23
5.5 TOEKOMSTIG ONDERZOEK .............................................................................................................................................. 24
5.6 ONDERSTEUNINGSBEHOEFTEN VAN VADERS .................................................................................................................. 24
5.7 VADERS EN OPVOEDINGSONDERSTEUNING.................................................................................................................... 24
5.8 VADERS BEREIKEN: STRATEGIEËN EN TIPS ....................................................................................................................... 24
HOOFDSTUK 6: BELEID: HUIZEN VAN HET KIND ................................................................................................... 26
6.1 HUIS VAN HET KIND ......................................................................................................................................................... 26
6.1.1 HUIZEN VAN HET KIND: DRIE FUNCTIES ...................................................................................................................... 26
6.1.2 DOELSTELLINGEN ........................................................................................................................................................ 26
6.1.3 KENMERKEN VAN DE HUIZEN VAN HET KIND ............................................................................................................. 26
HOOFDSTUK 7: THEORETISCHE MODELLEN ......................................................................................................... 28
7.1 BALANSMODEL VAN BAKKER ........................................................................................................................................... 28
7.2 PROCESMODEL VAN BELSKY ............................................................................................................................................ 28
7.3 ECOLOGISCHE MODEL VAN BRONFENBRENNER ............................................................................................................. 28
7.4 SOCIAAL COMPETENTIEMODEL VAN SLOT EN SPANJAARD ............................................................................................. 28
7.5 HET SOCIAAL INTERACTIEMODEL VAN PATTERSON ........................................................................................................ 28
7.5.1 HET ONTSTAAN VAN GEDRAGSPROBLEMEN ............................................................................................................... 28
7.5.2 DE ONTWIKKELINGSFASEN .......................................................................................................................................... 29
7.5.3 BEÏNVLOEDENDE FACTOREN ....................................................................................................................................... 30
3|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 7.5.4 OUDERLIJK OPVOEDKUNDIG GEDRAG ........................................................................................................................ 30
HOOFDSTUK 8: TRIPLE P ..................................................................................................................................... 31
8.1 WAT IS TRIPLE P? ............................................................................................................................................................. 31
8.2 OPGROEIEN GAAT NIET VANZELF .................................................................................................................................... 31
8.3 DOELSTELLING VAN HET TRIPLE P PROGRAMMA ............................................................................................................ 31
8.4 DOELGROEP ..................................................................................................................................................................... 31
8.5 OPKLIMMENDE INTERVENTIENIVEAUS ........................................................................................................................... 32
8.5.1 NIVEAU 1: MASSAMEDIALE VOORLICHTING OVER OPVOEDING EN DE ONTWIKKELING VAN KINDEREN .................. 32
8.5.2 NIVEAU 2: GERICHTE VOORLICHTING ROND OPVOEDINGSVRAGEN .......................................................................... 32
8.5.3 NIVEAU 3: GERICHT ADVIES BIJ SPECIFIEKE ZORGEN .................................................................................................. 33
8.5.4 NIVEAU 4: ONDERSTEUNING BIJ ERNSTIGE GEDRAGSPROBLEMEN............................................................................ 33
8.5.5 NIVEAU 5: GEZINSINTERVENTIE BIJ ERNSTIGE GEDRAGSPROBLEMEN ....................................................................... 33
8.5.6 AANVULLENDE PROGRAMMA’S VOOR SPECIFIEKE DOELGROEPEN ............................................................................ 34
8.6 KOSTENEFFECTIVITEIT ..................................................................................................................................................... 34
8.7 DOORLOPEND AANBOD .................................................................................................................................................. 34
8.8 PRINCIPES VAN POSITIEF OPVOEDEN .............................................................................................................................. 34
8.9 OPVOEDINGSSTRATEGIEËN ............................................................................................................................................. 34
8.10 THEORETISCHE ONDERBOUWING ................................................................................................................................... 35
8.11 ZELFREGULATIE ................................................................................................................................................................ 35
HOOFDSTUK 9: STOP 4-7 .................................................................................................................................... 36
9.1 STOP 4-7: WHAT’S IN A NAME ......................................................................................................................................... 36
9.2 DOELGROEP ..................................................................................................................................................................... 36
9.3 AANMELDING EN INTAKE ................................................................................................................................................ 36
9.3.1 INTAKE ......................................................................................................................................................................... 36
9.3.2 OPLOSSINGSGERICHTE THERAPIE: ENKELE UITGANGSPUNTEN .................................................................................. 36
9.4 HET STOP 4-7 PROGRAMMA ........................................................................................................................................... 36
9.4.1 HULPVERLENINGSDUUR .............................................................................................................................................. 37
9.4.2 ABC-SCHEMA: LEERTHEORIE ALS BASIS ...................................................................................................................... 37
9.4.3 OPVOEDINGSVAARDIGHEDEN VAN PATTERSON ......................................................................................................... 37
9.4.4 CRITERIA VOOR DEELNAME ........................................................................................................................................ 37
9.4.5 HOOFDDOELSTELLINGEN VAN STOP 4-7 ..................................................................................................................... 37
9.4.6 DOELSTELLINGEN VAN OUDERTRAINING .................................................................................................................... 37
9.4.7 OUDERTRAINING: DE OPVOEDINGSVAARDIGHEDEN .................................................................................................. 38
9.4.8 DOELSTELLING KINDTRAINING .................................................................................................................................... 38
9.4.8.1 Kenmerken van kindtraining............................................................................................................................... 38
9.4.9 BEGELEIDERSHOUDING ............................................................................................................................................... 38
9.4.10 DOELSTELLINGEN VAN DE COMBINATIE OUDER-KINDTRAINING ........................................................................... 38
9.4.11 DOELSTELLINGEN VAN LEERKRACHTTRAINING ...................................................................................................... 38
9.4.12 MEERWAARDE VAN EEN ECOLOGISCHE INTERVENTIE ........................................................................................... 38
9.4.12.1 Vermijden om ouders te beschuldigen ............................................................................................................... 39
9.4.12.2 Leren door observatie en door te doen.............................................................................................................. 39
4|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 9.4.12.3 Invloed van de vriendenkring ............................................................................................................................. 39
9.4.12.4 Opvoeden is een interactioneel proces .............................................................................................................. 39
9.5 EFFECTIEVE BEHANDELINGEN VOOR ANTISOCIAAL GEDRAG ......................................................................................... 39
9.6 SIGNIFICANTE VERANDERINGEN NA STOP 4-7 ................................................................................................................ 39
HOOFDSTUK 10: PRAKTISCHE HANDVATEN BIJ HET OPVOEDEN: DE PIRAMIDE VAN WEBSTER-STRATTON ............. 40
10.1 POSITIEVE BAND TUSSEN OUDER EN KIND ..................................................................................................................... 40
10.1.1 SPELEN MET HET KIND ............................................................................................................................................ 40
10.1.2 SAMEN PROBLEMEN OPLOSSEN ............................................................................................................................. 40
10.2 AANMOEDIGEN EN COMPLIMENTEREN .......................................................................................................................... 40
10.2.1 DE KRACHT VAN AANMOEDIGEN............................................................................................................................ 40
10.2.2 BELANG VAN AANMOEDIGEN ................................................................................................................................. 41
10.2.3 HOE AANMOEDIGEN? ............................................................................................................................................. 41
10.2.4 WEERSTANDEN EN BEDENKINGEN ......................................................................................................................... 41
10.3 sociaal en materieel belonen: BELONINGSSYSTEEM ....................................................................................................... 41
10.3.1 SOORTEN BELONINGEN .......................................................................................................................................... 41
10.3.2 WANNEER GEBRUIK MAKEN VAN EEN BELONINGSSYSTEEM? ............................................................................... 41
10.3.3 VOORDELEN VAN EEN BELONINGSSYSTEEM .......................................................................................................... 41
10.3.4 hoe een beloningsysteem opstellen ....................................................................................................................... 41
10.3.5 WEERSTAND EN BEDENKINGEN .............................................................................................................................. 42
10.4 DUIDELIJKE AFSPRAKEN EN REGELS: CONSEQUENTE OPVOLGING ................................................................................. 42
10.4.1 BELANG VAN STRUCTUUR: VEILIGHEID EN ZELFVERTROUWEN ............................................................................. 42
10.4.2 BELANG VAN STRUCTUUR: VEILIGHEID IS VOORSPELBAARHEID ............................................................................ 42
10.4.3 AFSPRAKEN EN REGELS ........................................................................................................................................... 42
10.5 GRENZEN STELLEN: AFZWAKKEN VAN GEDRAG .............................................................................................................. 42
10.5.1 GRENZEN TREKKEN ................................................................................................................................................. 42
10.5.2 GRENZEN STELLEN .................................................................................................................................................. 42
10.5.3 NEGEREN ................................................................................................................................................................ 42
10.5.4 TIME-OUT................................................................................................................................................................ 43
10.5.5 STRAFFEN ................................................................................................................................................................ 43
HOOFDSTUK 11: GEWELDLOOS VERZET .............................................................................................................. 45
11.1 GEWELDLOOS VERZET ..................................................................................................................................................... 45
11.2 WIE IS DE BAAS? .............................................................................................................................................................. 45
11.3 WAAKZAME ZORG ........................................................................................................................................................... 45
11.3.1 REIK ELKAAR DE HAND ............................................................................................................................................ 46
11.3.2 ZIEN EN GEZIEN WORDEN....................................................................................................................................... 46
11.3.3 HET JUISTE MOMENT.............................................................................................................................................. 47
11.3.3.1 Types escalaties .................................................................................................................................................. 47
11.3.3.2 Zicht krijgen op escalaties .................................................................................................................................. 47
11.3.3.3 Preventie van escalatie ....................................................................................................................................... 47
11.3.4 SOCIALE ONDERSTEUNING ..................................................................................................................................... 47
11.3.5 BASISHOUDING BINNEN GEWELDLOOS VERZET ..................................................................................................... 48
5|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
over vroeger en nu …: over maatschappelijke veranderingen, opvoedingshuizen,
opvoedingsonzekerheid en de behoefte aan opvoedingsondersteuning
de huizen van het kind: opvoedingsondersteuning in Vlaanderen
theorie en praktijk: over de keuze van evidence-based methodieken in Vlaanderen
‘it takes a village to raise a child’: over opvoedingsondersteuning binnen het
netwerk
8|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
, 9|G EZ I N S O N D E RS T E U N I N G
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lauravanvaerenbergh. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.27. You're not tied to anything after your purchase.
