1. Geef een overzicht van de verschillen tussen kwaadaardig en goedaardige gezwellen, hun
architectuur en classificatie.
VERSCHIL TUSSEN KWAADAARDIG EN GOEDAARDIG
Goedaardig kwaadaardig
Expansieve groei Infiltratieve groei
duwen omgevende weefsel opzij tumorcellen groeien buiten het
zonder dit aan te vallen weefselcompartiment waar ze zijn
Duidelijke fysieke afscheiding tussen ontstaan
tumor en omgeven weefsel Hoge groei snelheid en beweeglijkheid
= pseudokapsel Rand niet voelbaar
Rand duidelijk voelbaar Kan uitzaaien/metastaseren
Goed gedifferentieerd Rand is moeilijk voelbaar
Voelbare rand Als kanker beschouwd
Niet als kanker beschouwd
ARCHITECTUUR VAN EEN GEZWEL
Ongestructureerde massa cellen
o Tumorcellen en gastheercellen
Tumor zorgt na een tijd voor eigen aanmaak van bloedvaten en extracellulaire matrix
Carcinoom/kwaadaardig gezwel is microscopisch herkenbaar omdat de cellen in een
aangesloten epitheliaal verband liggen
CLASSIFICATIE VAN TUMOREN
Klassieke terminologie
o Belangrijk om oorsprong, prognose en mogelijke behandeling te ontdekken
EPITHELIALE EPITHELIALE UIT STEUN OF
OORSPRON KLIEROORSPRO TUSSENWEEFSE
G NG L
GOEDAARDIG Papilloma Adenoma Sarcoma
KWAADAARDIG Carcinoma Adenocarcinoma sarcoma
UITZONDERINGEN BINNEN CLASSIFICATIE
melanoma= uit moedervlek/naevus
kwaadaardig= dus niet zoals de naam doet vermoeden
vb2: mesothelioma= kwaadaardige tumor van het longvlies
lymfoma= ziekte van hodgkin
gedraagt zich meestal kwaadaardig
uit de lymfocyten
, myeloma= ziekte van kahler
aantal groepen kwaadaardige woekeringen in het bot
myelodysplasie= dysplastische cellen in het beenmerg
door sneller groei worden andere celreeksen verdrongen
te kort aan rode bloedcellen kan ontstaan
WITTE BLOEDCEL KANKERS
leukemie= kanker bestaande uit witte bloedcellen
‘witte bloedcellen in het bloed’
ingedeeld in acuut en chronisch en volgend afkomst myeloide of lymfoide
o acute myeloide leukemie
o chronische myeloide leukemie
o acute lymfatische leukemie
o chronische lymfatische leukemie
2. Hoe verloopt het mechanisme van invasie en metastasering.
PROCES UIT 4 STAPPEN:
a. Losraken uit weefselverband
o Normaal cellen aan elkaar via cel-cel en cel-matrix adhesiemoleculen.
Adhesiemoleculen zorgen dat cellen binnen het weefsel op juiste plaats blijft
o Tumorcellen adhesiemolecule vaak defect, moleculen zweven los in de matrix
b. Proteolyse
o Ontstekingscellen produceren niet-specifieke proteasen (bv: trypsine) en specifieke
matrixproteasen
breken collageen af
ontstekingscellen banen een weg door het weefsel
o Tumorcellen zijn in staat tot hetzelfde mechanisme
c. Migratie
o Tumorcellen= verhoogde motiliteit
o Cytoskelet in de cel zorgt voor beweging
o Na infiltratie kunnen tumorcellen in bloedvaten en lymfevaten dringen en meevoeren
in de stroom
Start van metastasering
d. Metastasering
o Door lymfebanen naar lymfeklierstation
o Ze zitten vast en groeien= veroorzaken metastatische haard
kan daarna naar volgend lymfeklierstation of bloedvat
o Tumorcellen in bloedbaan= hematogenen metastasen
zitten vast in capillair vaatbed
niet altijd teken dat er als uitzaaiingen zijn
o Tumoren in huid, keel en weke delen= longmetastasen
kunnen naar hele lichaam uitzaaien
o Tumoren uit gastro-intestinaal stelsel= levermetastasen
, 3. Hoe ontstaat kanker.
Door cel veranderingen= cellen volgen geen normaal
groeireguleringsmechanismen/transformatie
voor transformatie zijn meerdere wijzigingen in genoom nodig (eerst monoclonaal)
cel in transformatie kunnen ongeremd vermenigvuldigen
Aan basis van transformatie= multipele afwijkingen in genetische informatie
kanker= verworven afwijking in het genoom (genetische info in celkern)
ontstaan van kwaadaardige tumoren= oncogenese of carcinogenese
2 zaken van belang in ontstaan van kanker
o Erfelijkheid (colon-, ovarium en borsttumoren)
o Omgevingsfactoren/carcinogenen
vb: chemische carcinogenen
vb: fysische carcinogenen
vb: biologische carcinogenen
BORSTKANKER EN OVARIUMKANKER
BRCA-gen actueel
Dames met mutaties van BRCA1 en BRCA2 gen verhoogde kans op borstkanker
5 keer zo hoog als vrouwen zonder mutaties aan deze genen
genereert ook op jongere leeftijd
Screening op BRCA gen
duur en omslachtig
houdt aantal ethische beslissingen in
Bij defect
o Zesmaandelijkse mammografie aangewezen
o Borst wegname kans op borstkanker naar 0
o Orale contraceptiva/de pil kan ontstaan borstkanker versnellen
4. Welk eigenschappen maken het uitzicht van een moedervlek verdacht.
Melanoom
o Vroeg stadium= perfect behandelbaar
o Bij uitzaaiingen= andere genezingen ook mogelijk
Risicofactoren= afhankelijk van huidtype
o Blond of roodharige= verhoogd risico
CRITEREA
Abcde regel
o A= assymetrie
goedaardige moedervlek is rond en ovaal
o B= Border
onregelmatige boord is verdacht
o C= color
niet te veel kleuren,
rode en witte zones zij verdacht
zowel zwart als lichtbruin als bruin in moedervlek is verdacht
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laradesutter. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.95. You're not tied to anything after your purchase.