Summary
Samenvatting - Milieu en gezondheid (AB_1134)
- Course
- Institution
Samenvatting van Milieu en Gezondheid, 1e jaar gezondheid en leven, met afbeeldingen en begrippen toegelicht.
[Show more]
Seller
Follow
sterrejuulafuaschoo
Content preview
Milieu & GezondheidDose-response en risk assessment
Toxicologie
Chemische sto en, biociden, pesticiden in huishoudartikelen, cosmetica, voeding en drinkwater,
voedingsadditieven, medicijnen, etc —> zijn niet allemaal schadelijk
Doelen van risico analyse:
• Risico - baten afweging
• Risico waarden vaststellen
• Prioritisering
• Risico monitoring
Wetenschappelijke basis:
• Risico beoordeling —> karakteriseren van hazard, blootstelling en risico
Beleidsmatige afweging:
• Risico management —> selecteren en implementeren van beperkende maatregelen
Risico communicatie = de interactieve uitwisseling van informatie en meningen over risico
Toxicologie = de wetenschap die ongewenste en schadelijke e ecten van biologische, fysische of
chemische agentia op een organisme bestudeert
Farmacologie = de wetenschap die gunstige e ecten van agentia op levende organismen
bestudeert
Toxicologische risicobeoordeling:
• Vaststellen van de blootstelling
• Identi catie van intrinsieke gevaarlijke eigenschap van een stof (“hazard”)
• Karakterisering eigenschap (dosis-e ect)
• Vaststellen van het risico, de waarschijnlijkheid dat de hazard tot uiting komt
Hazard x blootstelling = risico
Karakteristieken van blootstelling
Soorten blootstelling:
• Ingestie: blootstelling via gastrointestinal tract (bioavailability)
• Inhalatie: blootstelling via longen (directe opname in bloed)
• Huid
• Experimenteel: intravenous, intraperitoneal, subcutaan
Duur en frequentie blootstelling:
• Eenmalige (acuut) —> bloedwaarde neemt steeds meer af
• Herhaaldelijk (chronisch) —> bloedwaarde neemt steeds meer toe
Kinetiek
Kinetiek = wat het lichaam tegen de chemische stof doet
• Blootstelling: external/internal
• Dosis: intake/uptake
• Biokinetiek (ADME):
fi ff ff ff ff
, Absorption (oral, dermal, inhalation)
Distribution
Metabolism (biotransformation)
Elimination
Dynamiek = wat de chemische stof doet tegen het lichaam
Biotransformatie:
• Fase I: toevoegen polaire groepen, voorbereiden op fase II
N- en Odealkylation, aliphatic and aromatic hydroxylation, N- en Soxidation, and deamination
• Fase II: sto en beter wateroplosbaar maken zodat ze makkelijker kunnen worden uitgescheiden
Glucuronidation, sulfation, methylation, acetylation, glutathione conjugation, and amino acid
conjugation
• Fase III: actief transport de cel uit
ATP-binding cassette (ABC) family (e.g. PgP, MDR, BCRP)
Toxische stof
Toxine = toxische stof geproduceerd door biologische systemen, zoals planten, dieren, schimmels
of bacteriën
Toxicant = toxische stof geproduceerd door/bijproduct van menselijke activiteit
Therapeutisch = alles behalve primaire doel van therapie —> ongewenst e ect
Adverse, schadelijk of toxisch e ect = schadelijk voor gezondheid van mens, dier en milieu
Ongewenste, toxische e ecten:
• Chemische allergie
Immuun-gemedieerd adverse reactie op chemische stof (na eerdere blootstelling, sensitizatie)
• Idiosyncratisch reactie
Abnormale reactie op chemische stof door genetische gevoeligheid van individu
(polymorphisms)
• Acuut vs “vertraagde” toxiciteit
Carcinogenese: 20-30 jaar
Degeneratie van zenuwcellen door sommige pesticiden (Parkinson)
• Reversibel vs irreversibel
Hangt af van regeneratief vermogen van orgaan (bv lever en zenuwcellen)
• Locaal vs systemisch toxiciteit
Direct op doelorgaan (long, huid) vs opname in het lichaam waarbij kinetiek belangrijke rol
speelt (bioactivatie/detoxi catie)
• Interactie van chemische sto en: mengsels
Additivity (1+2=3); synergism (1+2=4); antagonism (1+2=2)
• Tolerantie na eerdere blootstelling
Afname in distributie (bv drug transporters), afname gevoeligheid target
Celdood: cytotoxiciteit
• Reactieve intermediairen (binding/schade aan DNA, eiwitten, vetzuren)
• Verandering in cel fysiologie
• Necrose en apoptose
Beschermende mechanismes: “overvloed” van fysiologische systemen, anti-oxidanten (e.g.
glutathionine, vitamins), fase II biotransformatie, reductive (vs oxidative), adaptatie, gen expressie
Dose-respons
Threshold = drempelwaarde
ff ff fi ff ff ff
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sterrejuulafuaschoo. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now