Summary
Samenvatting Alles wat je nodig hebt voor formeel strafrecht! Cijfer: 8,4
- Course
- Institution
Omvat alles wat je nodig hebt. Arresten, problemen, videocolleges, etc.
[Show more]
Seller
Followrosalielaar50
Content preview
FORMEEL STRAFRECHTRosalie van Laar
536268rl
B2 – Criminologie
Bij bevoegdheden:
1. subject
2. autoriteit
3. geval
4. grond
1
,Uit: videocollege 1.1 (aard, doelen en beginselen)
Wat is het formeel strafrecht/strafprocesrecht?
Elke bepaling in een WIFZ (legaliteitsbeginsel).
Strafprocesrecht bestaat uit het geheel van regels die betrekking hebben op de toepassing van
het strafrecht in een concreet geval.
Strafvordering zorgt voor realisatie van het materiële strafrecht en is uiteindelijk gericht op de
totstandkoming van een beslissing van de strafrechter.
Het gaat in het strafprocesrecht om het verzekeren van de juiste toepassing van het materiële
strafrecht, dus:
o Schuldigen gestraft
o Onschuldigen niet gestraft
Onschuldpresumptie: onschuldig totdat de rechter je schuldig heeft verklaard.
Belangrijke nevendoelstellingen: rechten verdachte eerbiedigen en
recht doen aan belangen van het slachtoffer.
Vier bijkomende doelen:
o Onschuldigen zo min mogelijk met het strafproces belasten
o Derden zo min mogelijk met het strafproces belasten
Bijvoorbeeld bij een binnenval van een AT de gezinsleden pogen niet te raken
o Eerlijk proces bieden
o In alle openheid
Samenhang tussen materieel en formeel strafrecht
Recht doen via het formele strafrecht op basis van de materiële waarheid (wat er echt is
gebeurd), maar alleen voor zover het strafbare feiten betreft (materieel strafrecht).
o Soms is het bijvoorbeeld niet volledig afgebakend wie welk SF heeft gepleegd bij
medeplegen.
Legaliteitsbeginsel
Art 1 Sv: hoeksteen van het strafprocesrecht
Specifiek voor het voorbereidend onderzoek:
o Afvoerpijp
o Boordelingskader vormverzuimen
Sv maakt potentieel vergaande inbreuken op (grond)rechten van burgers, moet dus kenbaar en
voorzienbaar geregeld zijn:
o Kruslin & Huvig
In Nederland vrij legistisch en weinig gewoonterecht (dus geen redelijkheid en billijkheid)
o Hoe gedetailleerd moet alles in de wet staat?
Stille sms
Bronnen van strafprocesrecht
Wet: vooral Sv, maar dus ook organisatorisch (wet RO), grens met strafvordering en
bepalingen in Opiumwet, WWM, WVW, etc., Grondwet en AMvB’s.
Beleid (richtlijnen en aanwijzingen OM)
Internationaal recht (verdragen en EU-recht)
o Door EU-recht hebben we in Nederland sinds kort recht op rechtsbijstand
Jurisprudentie
Beginselen
o In modernisering Sv: proportionaliteit en subsidiariteit
Proportionaliteit: staat het middel in redelijke verhouding met het daarmee
beoogde doel.
Subsidiariteit: kan het ook op minder ingrijpende wijze?
2
,Opbouw Wetboek van Strafvordering
In grote lijnen volgt het wetboek de chronologie van het verloop van een normale strafzaak:
o Opsporing
o Vervolging(-sbeslissing), toenemend belang strafbeschikking
o Berechting
o Rechtsmiddelen: hoger beroep en cassatie (en evt. herziening)
o Tenuitvoerlegging
Uit: videocollege 1.2 (invloed van het EVRM en de EU op het strafprocesrecht)
Parallelle mensenrechtenverdragen
EVRM (Europa)
IVBPR (wereldwijd, VN)
o Verschil: uitspraken van mensenrechtencomité IVBPR hebben geen directe
doorwerking. Uitspraken van Straatsburg (EHRM) wel.
o Daarom gebruiken we voornamelijk het EVRM.
EVRM
Met name relevant voor het strafprocesrecht zijn de volgende EVRM-rechten:
o Art 3: beschermt tegen onmenselijke of vernederende handelingen of straf
o Art 5: beschermt tegen ongeoorloofde vrijheidsberoving
o Art 6: garandeert een eerlijk strafproces voor de verdachte
Lid 1 (moederrecht): recht op een eerlijk proces
Eerlijk en openbaar
Ten overstaande van een onafhankelijke en onpartijdige rechter
(‘tribunal’)
Binnen een redelijke termijn
Lid 2 en 3 bestrijken dat nog meer de volgende deelrechten:
Recht om vooralsnog onschuldig gehouden te worden
(onschuldpresumptie)
Nemo tenetur-beginsel: je hoeft niet mee te werken aan je eigen
veroordeling, zwijgrecht
o Een agent mag wel een telefoon afpakken en zoeken voor
bewijs
Recht op informatie over de aanklacht
Recht op adequate tijd en faciliteiten voor de verdediging (bv.
kennisneming dossier)
Recht op eigen verdediging en op rechtsbijstand, dus ook
aanwezigheidsrecht
Recht om getuigen te ondervragen
Recht op vertolking
Recht op informatie over de rechten
EHRM in 2016: Ibrahim e.a. t. Verenigd Koninkrijk
In deze zaak warden de verdachten van bomaanslagen niet direct
voorzien van een advocaat. Het EHRM heeft in deze zaak geoordeeld
dat art 6 EVRM niet is geschonden. Er was namelijk een serieuze
bedreiging voor de vrijheid. De vierde verdachte is geen cautie
gegeven en is in beginsel verhoord als getuige, waarbij hij zichzelf
zwaar heeft belast. Dit was wel een schending van art 6 EVRM. Dit
leidde echter niet tot bewijsuitsluiting.
‘The Court’s primary concern under article 6 sub 1 is to evaluate the
overall fairness of the criminal proceedings’
o Rechten gelden vanaf een criminal charge
3
, o Gehele procedure wordt bekeken, niet een enkel aspect
o Deelrechten van lid 2 en 3 zijn verbijzondering van lid 1
o Gaat om minimumrechten (lidstaten mogen dus meer rechten
toekennen)
Concrete voorbeelden van de invloed:
o Salduz/Turkije (2009) over recht op rechtsbijstand rondom
politieverhoor
o Vidgen/Nederland (2012) en Keskin/Nederland (2021) over
ondervragingsrecht van (belastende) getuigen.
Nederland is in deze zaken op de vingers getikt
omdat we te gebrekkig gebruik maken van het
ondervragingsrecht.
Ommekeer in verplichting onderbouwing opgave
belastende getuige.
o Art 8: beschermt de persoonlijke levenssfeer
Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (2012)
Een soort Grondwet van de EU, al mag je het zo niet noemen
o Art 7-8: bescherming privéleven en persoonsgegevens
o Art 47: recht op eerlijk proces
o Art 48: onschuldpresumptie en bescherming verdedigingsrechten
o Art 50: ne bis in idem-beginsel
o Art 51: toepassingsbereik geldt voor instellingen, organen en instanties van de Unie
en lidstaten, maar uitsluitend wanneer zij het recht van de Unie ten uitvoer brengen
Europese Unie en strafprocesrecht
EU zoekt vooral minimum bescherming van rechten van verdachten (en slachtoffers) om
strafrechtelijke samenwerking te bespoedigen op grond van vertrouwensbeginsel en de
wederzijdse erkenning van beslissingen
Roadmap for strenghtening procedural rights of suspected or acused persons in criminal
proceedings, aankondiging van concrete maatregelen op gebied van:
o Vertaling en vertolking
o Informatie over rechten
o Rechtsbijstand
o Iemand in kennisstellen van arrestatie
o Kwetsbare verdachten
o Voorarrest
Dit is allemaal op basis van directives die pas ingaan wanneer de
implementatietermijn is verstreken
Ondervragingsrecht I-447
Feiten
o Het wordt de verdachte geweigerd een belaste getuige te ondervragen, terwijl dit wel
een recht is van de verdachte.
Rechtsvraag
o Mag de getuigenverklaring alsnog voor het bewijs worden gebezigd?
HR
o Art. 6 lid 3 sub d EVRM geeft de verdachte het recht om een getuige à charge te
ondervragen.
o De getuigenverklaring waarbij de getuige niet is ondervraagd door de verdediging
mag worden gebezigd voor het bewijs, zolang de verklaring niet uitermate beslissend
is (1) en zolang is voldaan aan de eisen voor een eerlijk proces (2).
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller rosalielaar50. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.97. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67163 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now