Class notes
Notities thema's uit de orthopedagogiek: leerstoornissen (master), les 2
- Course
- Institution
Thema 2: Cognitieve oorzaken van dyslexie. PPT + Uitleg van de prof.
[Show more]
Seller
Followhannestaels
Content preview
Cognitieve oorzaken van dyslexieCentrale theorie:
1) Fonologische deficit theorie (dyslexie is een fonologisch deficit):
Fonologisch bewustzijn/ Phonological Awareness (PA) (meest voorkomend aangewezen als
oorzaak): Aspect van ons metalinguïstisch bewustzijn waar we leren omgaan/ manipuleren/
alles wat de klankstructuur van de taal in zich draagt.
Dit fonologisch bewustzijn is een vaardigheid die in ontwikkeling is (vn. In de
peuter- en kleuterleeftijd) en start met:
1. Woordbewustzijn
2. Rijmbewustzijn (meest uitgesproken!)
3. Syllabebewustzijn (komt niet spontaan tot ontwikkeling > school)
4. Foneembewustzijn (Hier wilt men tot komen!)
Hier gaat het ook fout bij mensen die dyslexie hebben.
Foneembewustzijn: Kwaliteit van de mentale representatie van fonemen (de abstracte vorm
die we ergens van een foneem hebben opgeslagen) bepaalt mede de kwaliteit van de
ontwikkeling van grafeem-foneem connecties.
Belangrijk bij decoderend lezen
(De manier waarop uw mama/ papa/ zus/ vriend/ jijzelf … bepaalde klanken
uitspreekt is telkens verschillend, maar toch begrijpen we wat mensen uitspreken en
maken we een soort van abstracte voorstelling van zo’n klank. Mensen uit
verschillende dialecten hebben andere foneemrepresenaties dan mekaar.)
Meta-linguïstisch bewustzijn:
Foneembewustzijn is een onderdeel van meta-linguïstisch bewustzijn (redeneren over… , kunnen
spelen met de klanken):
Pragmatisch bewustzijn
o Weten wanneer je welke taal gebruikt/ in welke context.
Vormbewustzijn
o = morfologisch bewustzijn: weten hoe woorden te vervormen
o Bv. verkleinen
Woordbewustzijn
Fonologisch bewustzijn
o Rijmen
o Segmentatie in syllaben
o Segmentatie in fonemen
, Fonologisch bewustzijnstaken
Woordobjectivatie
o Kunnen stilstaan bij klank van woorden ipv semantiek.
o Bv. Wat is het langste woord: ‘reus’ of ‘kaboutervrouwtje’?
Gebruik/ herkennen van rijm
Auditieve discriminatie
o Verschillen horen
o Bv. Pad - pad
Auditieve synthese
o Bv. P+oe+s = Poes
Auditieve analyse
Foneemdeletie (klankweglating: /kant/ zonder /n/ /kat/)
Foneemsubstitutie (klankvervanging: vervang /n/ door /s/ in /kant/ /kast/)
Spoonerism (klankverwisseling: /mier peer/ /pier meer/)
Lezen en fonologisch bewustzijn
Simple view of reading (Gough) = Theorie over wat lezen is in essentie.
Volgens het simple view of reading model bestaat begrijpend lezen eigenlijk niet.
Begrijpend lezen is de combinatie van decoderen (woordherkenning) en begrijpend luisteren.
Decoderen bestaat volgens dit model uit de combinatie van fonologisch bewustzijn
(foneembewustzijn i.h.b.) en letterkennis.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller hannestaels. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.01. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67866 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now
Recently viewed by you
