REGISTRATIERECHT EN ERFBELASTING
HOOFDSTUK 1: Inleiding op het registratierecht en
registratiebelasting
Zakelijke en indirecte belasting
o Registratierechten = zakelijke belasting
Er wordt geen rekening gehouden met de persoonlijke situatie van de
belastingplichtige.
Treft enkel bepaalde rechtshandelingen.
o Registratierechten = indirecte belasting
Geheven op alleenstaande en toevallige rechtshandeling en gebeurtenis.
o Voorwerp van het registratierecht
Het afsluiten van een overeenkomst in het rechtsverkeer
Of de overeenkomst al dan niet wordt uitgevoerd: niet belangrijk!
Vanaf dat de compromis is getekend is er RR verschuldigd, ook al gaat de verkoop/koop
niet door
Daarom altijd een tegencompromis doen indien verkoop niet doorgaat dan is er geen
RR verschuldigd
Federale en gewestelijke belasting
o Registratierechten is van oorsprong een federale belasting maar is voor bepaalde materies
een volwaardige gewestelijke belasting
o “Volwaardig”: belastbare grondslag, tarief, vrijstellingen
o Welke materies?
overdracht in België (BE) gelegen onroerend goed (ORG)
Vestiging v/e hypotheek o/e in BE gelegen ORG
Verdeling v/e in BE gelegen ORG
Schenking v roerende goederen (RG) of ORG onder levenden
o Federale bevoegdheid :
Materies:
recht op huurcontracten
contracten van vestiging van een recht van erfpacht of opstal
registratierecht op vonnissen en arresten
Gewestelijke materie, maar welke wetgeving van welk gewest is van toepassing ?
Lokalisatieregels:
o Bij de overdracht, de verdeling van, het vestigen van een hypotheek op een in BE gelegen
ORG:
het gewest v/d ligging v/h OR goed
o Bij ruil van een ORG gelegen in verschillende gewesten
gewest van de ligging v/h OR goed met hoogste KI
o Bij schenking onder de levenden:
waar schenker rijksinwoner is.
o Schenking door een rijksinwoner-rechtspersoon
Gewest waar de rechtspersoon op het ogenblik van de schenking zijn zetel van
werkelijke leiding heeft (wissel zetel binnen de 5 jaar !)
o Schenking door rijksinwoners:
Op plaats waar schenker zijn fiscale woonplaats heeft
Meerdere woonplaatsen gedurende laatste vijf jaar -> plaats waar woonplaats het
langst was
o Schenking door niet-rijksinwoners:
, Onroerende goederen: plaats waar goed gelegen is
Roerende goederen: gewest waar begunstigde als rijksinwoner woonplaats heeft, zo
niet ligging v/h registratiekantoor waar het aangeboden wordt
Belangrijk !!
o Hypotheek in Brugge => Vlaamse wetgeving
o Stel vakantiehuis aan zee ruilen met bijvoorbeeld een vakantiehuis in Durbuy => pand
met hoogste KI die wetgeving toepassen
Formaliteitsbelasting
= Registratierechten is een formaliteitsbelasting, geheven ter gelegenheid van het formeel
aanbieden ter registratie van een akte of verklaring. Wordt gegeven bij het formeel
aanbieden van de akte (nu via e-notariaat).
Opgelet: rechtshandeling wordt belast!
Contantbelasting versus inkohiering van de belasting
o Registratierechten is in principe een contantbelasting dwz:
betaling v/d registratierechten vóórdat de registratieformaliteit plaatsvindt MAAR
De registratiebelasting wordt geïnd na inkohiering op naam van de belastingplichtige
en na het verlenen van de registratieformaliteit.
Meestal alles betalen voor dat akte gaat verleden worden
Notaris moet alle gelden op de rekening hebben voor dat akte getekend wordt zodat
notaris de RR kan doorstorten naar de fiscus
Kantoor rechtszekerheid gaat
kijken federaal of gewestelijk =>
gewestelijk: dan sturen ze door
naar het juiste gewest (Vlabel)
Wettelijke grondslag
o Wetboek van 30 november 1939 der registratie-, hypotheek- en griffierechten (W. Reg.)
o Vlaamse Codex Fiscaliteit van 13 december 2013
o Besluit van de Vlaamse Regering houdende de uitvoering van de Vlaams Codex Fiscaliteit
o Vanaf 1 januari 2014 werd de Vlaamse Codex Fiscaliteit (VCF) van kracht.
o De VCF bundelt de meeste wettelijke bepalingen rond de Vlaamse belastingen die door de
Vlaamse Belastingdienst (VLABEL) worden geïnd, waaronder registratie- en
erfbelastingen.
o door wijziging in de wetgeving verandert de naam "Registratierechten" in
"Registratiebelasting“ (enkel in het Vlaamse Gewest)
o de wetgeving wordt overgebracht van het Wetboek der Registratierechten naar de
Vlaamse Codex Fiscaliteit
o In Vlaanderen spreekt men dus niet meer van “registratierechten” maar van
“registratiebelasting”.
o Dit is een verzamelterm voor (art. 1.1.0.0.2, 17° VCF):
het verkooprecht
het recht op hypotheekvestiging
, het verdeelrecht
de schenkbelasting
o Overige registratierechten blijven federale bevoegdheid:
het recht op huurcontracten
het recht op vestiging van erfpacht of opstal
het recht op openbare verkopingen van lichamelijke roerende goederen
registratierecht op vonnissen en arresten
Vlabel is bevoegd voor de inning van de volgende registratiebelastingen:
o Verkooprecht: overdracht ten bezwarende titel van onroerend goed gelegen in het
Vlaamse Gewest
o Recht van hypotheekvestiging: vestiging van een hypotheek op een onroerend goed
gelegen in het Vlaamse Gewest
o Verdeelrecht: gehele of gedeeltelijke verdelingen van onroerende goederen gelegen in
het Vlaamse Gewest, afstanden onder bezwarende titel, onder mede-eigenaars, van
onverdeelde delen in soortgelijke goederen en omzetting van vruchtgebruik (art. 745
quater en 745 quinquies van het Burgerlijk Wetboek, zelfs indien er geen onverdeeldheid is
(art. 3, 1stelid, 7°))
o Schenkbelasting: schenkingen onder de levenden van roerende of onroerende goederen
door Rijksinwoners met fiscale woonplaats in het Vlaamse Gewest. Bij een schenking door
een niet-Rijksinwoner is VLABEL bevoegd voor de schenkingen die betrekking hebben op
onroerende goederen die gelegen zijn in het Vlaamse Gewest.
Administratie
o Registratierechten:
FOD, nl. Algemene Administratie van de Patrimoniumdocumentatie
“Registratie- en hypotheekkantoor” “Kantoor Rechtszekerheid” sinds 1 mei 2018
o Registratiebelasting: VLABEL
Casussen
Welke wetgeving is van toepassing
1.Bij akte verleden voor een notaris in Brussel, brengt een natuurlijke persoon, in een
Belgische vennootschap, een in Gent gelegen woning in. = Vlaamse wetgeving => ORG Gent
2.Voor de bouw van een in Luik gelegen woning gaat Rachid een hypothecaire lening aan bij
een bank. De hypothecaire inschrijving wordt genomen op een stuk bouwgrond dat Rachid in
zijn bezit heeft en dat gelegen is te Brussel. = Brussels gewest => waar ligt het goed waar de
hypothecaire inschrijving is genomen
3.Bij akte verleden voor een notaris in Brugge schenkt de heer De Jong aan zijn zoon een
appartement dat gelegen is te Blankenberge. De heer De Jong heeft zijn fiscale woonplaats in
Sluis. Zijn zoon heeft zijn fiscale woonplaats in Brugge. = Vlaams gewest, waar ORG gelegen
is = Blankenberge
4.Bij akte verleden voor een notaris in Mortsel schenkt de heer Vanderplas aan zijn zus een
waardevol schilderij. De heer Vanderplas heeft zijn fiscale woonplaats in Breda. Zijn zus heeft
haar fiscale woonplaats in Antwerpen. = Vlaams gewest
5.Bij akte verleden voor een notaris in Anderlecht schenkt de heer Wellens aan zijn dochter
een woning. In de vijf jaar voor de schenking heeft de heer Wellens eerst twee jaar te Luik
gewoond, vervolgens één jaar in Gent, vervolgens één jaar te Bergen, en ten slotte één jaar in
Brussel. = Waals gewest => plaats waar schenker langst gewoond heeft
6. Ruil tussen Jan en Marc. Jan draagt een in Gent gelegen woning (K.I. = 1 500 EUR) over aan
Marc. Marc draagt aan Jan een in Brussel gelegen appartement (K.I. = 1 700 EUR) over en
, betaalt aan Jan ook nog een (beperkte) opleg in geld. = Brussels gewest => plaats waar KI
het grootst is
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller laurinecnudde. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.35. You're not tied to anything after your purchase.
