Summary
Samenvatting cross culturele psychologie jaar
- Course
- Institution
Alles inbegrepen: notities + slides in 1 document, alle hoofdstukken die zijn besproken inbegrepen
[Show more]
Seller
Follow
romyvanherk1
Reviews received
Content preview
Deel 1: kennismaking, centrale begrippen & onderzoeksmethodenCross Culturele psychologie – Cultuur
Wat is cross culturele psychologie?
Kern: CCP kijkt naar in hoeverre cultuur van invloed is op de menselijke psychologie, op hoe we ons voelen, denken
en gedragen. Er worden zowel verschillen als gelijkenissen bestudeerd, niet slechts één van beiden.
Bestudeert het gedrag van het individu in wisselwerking met zijn culturele omgeving
Is de kritische en vergelijkende studie van culturele effecten op het menselijke gedrag
Bestudeert psychologische diversiteit en onderliggende redenen voor deze diversiteit
Is de wetenschappelijke studie van de variatie in het menselijke gedrag, daarbij rekening houdend met het feit
dat het gedrag beïnvloed wordt door een culturele context
Definities van cultuur
Brede zin: natuur tegenover cultuur: dat wat de mens schept
Enge zin: kunstuitingen, bedrijfscultuur, jongerencultuur
Een door de mens verworven complex geheel van dat kennis, geloof, moraal, wetten, gebruiken, en alle
andere capaciteiten en gewoontes omvat (Tylor, 1871)
Het deel van de menselijke omgeving dat door mensen gemaakt is: Materie (objectief aspect), immaterie
(subjectief aspect) (Herskovits, 1948)
Een door een gemeenschap gedeeld systeem van waarden, normen, ideeën, attitudes, gedragingen,
communicatiemiddelen en de producten ervan die van generatie op generatie worden overgeleverd (van
Oudenhoven, 2012)
Cultuur is de collectieve mentale programmering, die de leden van één groep of categorie mensen
onderscheidt van die van een andere (Hofstede)
Union-model of culture
Materiële Materiële zaken met culturele betekenis bv kledij, gebouw,…
cultuur
Sociale cultuur Iets minder zichtbaar, sociale normen gedeeld in cultuur bv gedrag op
begrafenis
Subjectieve Manier waarop je denkt over jezelf en de wereld bv religieuze werken
cultuur (bijbel), emoties
Expliciete laag Heel zichtbaar, tastbaar, symbolen bv manneke pis, vlag
Normen en Minder zichtbaar, maar kan opgemerkt worden, norm wordt zichtbaar
waarden als je er tegenin gaat
Impliciete laag Moeilijk te benoemen zaken, zo vanzelfsprekend voor leden cultuur,
niet van bewust
Leden van andere culturen kunnen dit wel snel opmerken bv “belgen
zijn gesloten”
Kenmerken van cultuur
,Cultuur is gedeeld
Voor cultuur is een groep nodig
De mate waarin varieert; individuele verschillen binnen eenzelfde cultuur
En verschillen tussen culturen: tight vs loose cultures
Cultuur is geleerd
Wordt overgebracht door socialisatie
Primaire socialisatie Door familie en zorgfiguren
Secundaire Door school, vrienden, werk,…
socialisatie
Tertiaire socialisatie Door samenleving, (sociale media),…
Gebeurt bewust en onbewust
Enculturatie Cultuuroverdracht in tijd binnen eigen cultuur leer je doorheen je hele leven jouw
cultuur
Acculturatie Cultuuroverdracht in geografische (verhuizen en zo nieuwe cultuur leren kennen) en
sociale ruimte (contact met iemand van ander cultuur)
Hersenen: deel van menselijk natuur, maar ook gevormd door (culturele ervaringen)
Onze cultuur beïnvloedt onze hersenen, cultuur kan dus natuur beïnvloeden
Iedereen wordt geboren met gelijkaardige stel hersenen (natuur), sommige worden meer of minder
gestimuleerd, worden wel of iet groter
Bijvoorbeeld taxichauffeurs Londen jarenlange geheugentraining resultaat: hippocampus groeit door
training
Cultuur is dynamisch
Cultuur beïnvloedt gedrag en vice verse
Bijvoorbeeld: nieuwe werknemer wordt gesocialiseerd in bedrijf en brengt verandering in bedrijf teweeg
Een nieuwe (sub)cultuur kan zich soms snel vormen
Bijvoorbeeld: bij groepswerk ontstaat al snel een groepscultuur (doelen, rollen,…)
Voorbeeld communicatie
Vroeger: met mensen in directe omgeving, eventueel brief sturen
Later: telefoon, hier en nu spreken met iemand op afstand, wel aan kabel
Nu: smartphones en internet, snel en goedkoop, met iedereen en overal, tegelijk met iemand die bij je is en ver weg is
(storend), bereikbaarheid
Cultuur is adaptief
Cultuur is de aanpassing van de menselijke soort op ecologische, sociopolitieke en biologische factoren
Ecocultureel perspectief
‘Ecologisch’ en ‘cultureel’: de ecologische omgeving waarin mensen functioneren, is van invloed op de cultuur
Cultuur past zich functioneel aan wat er in omgeving wel of niet voorhanden is bv. woestijnklimaat met hitte, stof en
zand; losse kledij nodig tegen de hitte die genoeg beschermd tegen stof en zand; deze klederdracht wordt typerend
voor je cultuur OF bv. Spaanse siësta; cultureel gebruik aangepast aan klimaat
Kleine omgevingsfactor kan grote gevolgen hebben op culturen
Bv. Tseetseevlieg Afrika; tast veestapel aan, moeilijk om koeien te houden en geen alternatieve melk voor baby’s
beschikbaar
Gebruiken die hieruit voortkomen: moeders blijven lang borstvoeding geven aan kinderen, melkproductie kan
stoppen bij nieuwe zwangerschap omdat het lichaam gaat focussen op nieuwe zwangerschap, geen seks
hebben aantal jaren na geboorte, moeilijk dus één man mag meerdere vrouwen hebben, kinderen slapen en
leven jarenlang dicht bij moeder, jongens zien weinig mannelijke rolpatronen, zware rituelen voor overgang
van jongen naar man
Ecologie/aanwezigheid van deze vlieg roept dus verschillende cultuurpatronen op
Bv. Overbevolking in Tokio; invloed op pendelen naar het werk of naar subtropisch zwembad gaan
Grootte populatie beïnvloedt afstand en nabijheid; persoonlijke bubbel minder groot bij overbevolking (bv.
Japan)
Corona; afstand houden; ook invloed op afstand en nabijheid; mogelijks veranderen gebruiken zoals kus en
knuffel geven hierdoor
Wat is cultuur niet?
Ras Fysieke kenmerken van bepaalde groepen mensen bv oogkleur, lichaamslengte
, Ras en cultuur zijn niet hetzelfde, maar het overlapt soms wel
Nationaliteit Paspoort, document, staatsburgerschap
Waar je officieel aanvaard wordt als burger volgens wettelijke voorwaarden van nationaliteit
Twee benaderingen
Hoe gelijk zijn mensen in verschillende culturele in gedachten, gevoelens en gedrag?
Absolutisme of universalisme I Algemene psychologie
Over het algemeen zijn mensen gelijkaardig in hun psychologie
Algemene psychologie blootleggen; psychologische kennis over alle mensen
Cultuur heeft geen invloed op psychologie
Zoeken naar cultuurvrije psychologische functies (moeilijk te vinden, beperkt tot elementaire sensorische en
motorische processen bv test kleurenblindheid
Kritiek op absolutisme in extremis:
Zeer abstracte functies bv taalontwikkeling (maar..) wat met vele betekenisvolle culturele variatie?
Ons brein is heel plastisch, machinekamer wordt beïnvloed door onze (culturele) ervaringen
Gematigd absolutisme
Erkenning gelijkenissen en verschillen in menselijke psychologie over culturen heen, maar nadruk op gelijkenissen
Relativisme I cultuurpsychologie
Mensen verschillen in hun psychologie over culturen heen, cultuurvrije psychologie bestaat niet, iedereen
hoort thuis tot één of meer culturen die samen de psychologie vormen
Iemands psychologie begrijpen kan pas als je kennis hebt over diens culturen
Kritieken op relativisme in extremis:
Te verschillend om te kunnen interageren?
Algemene morele standaarden en wetgevingen?
Niet vergeten dat we over culturen heen ook enorm veel gemeen hebben
Gematigd relativisme
Erkenning gelijkenissen en verschillen in menselijke psychologie over culturen heen, maar nadruk op verschillen
Etnocentrisme
= Het gevaar dat schuilt in de mentale programmering/ de blik waarmee je naar de wereld kijkt
= De houding waarbij de eigen omgeving, het eigen volk of de eigen cultuur (on)bewust als maatstaf gebruikt wordt
om de rest van de wereld te beoordelen
Andere culturen: generaliseren, label, enkelvoudig verhaal, iedereen als hetzelfde zien
Eigen cultuur: veel gevarieerde beelden, niet iedereen als hetzelfde zien
Bv Wereldkaart tekenen; eigen land groter; meest vertrouwde wordt overdreven
Gedrag, gedachten, gevoelens in eigen cultuur als normaal zien, afwijkingen hiervan als ongepast, ongewest,
immoreel bv insecten eten is vies, normaal ergens anders
Jouw bril is niet de standaard/norm, maar slechts één van de vele bestaande brillen
Algemene onderzoeksmethoden
Samenstelling van een steekproef
Verschillende manieren om steekproef te bepalen (altijd kijken welke culturen + deelnemers je bestuderen)
, Random = Toeval laten bepalen welke cultuur of mensen binnen een cultuur je bestudeert bv papiertjes
sampling trekken uit een pot, computer laten selecteren
Kenmerken over groepen heen bekijken zonder duidelijk verwachtingspatroon te hebben op
voorhand
Voorbeeld relatietevredenheid:
Culturen: willekeurig 20 landen selecteren
Deelnemers: willekeurig voor elke cultuur 500 koppels selecteren uit huwelijksregisters
Systematische = Met vooraf bedachte systematiek, het selecteren van culturen/personen op basis van
sampling theoretische veronderstelling
Voorbeeld relatietevredenheid:
Culturen: vergelijken van cultuur met persoonlijke partnerkeuze vs cultuur met
gearrangeerde huwelijken
Deelnemers: per cultuur 10 koppels in categorie pas getrouwd, 10/20/30/40 jaar
getrouwd
Veel onderzoek: = Gemak, culturen/personen zijn diegenen die je gemakkelijk kan bereiken of die zelf interesse
convenience hebben in het thema
sampling Voorbeeld relatietevredenheid:
Culturen: België vergelijken met Canada; in België heb je je netwerk, in Canada
collega’s die interesse hebben om mee te doen
Deelnemers: alle ouders van een school (je kent directrice en kan hen via haar
bereiken), alle koppels die reageren op advertentie of flyer (makkelijk op te hangen)
Aandachtspunten
Wees je bewust van elke keuze + mogelijke invloed ervan op je resultaten (+ conclusies hieruit)
Generaliseerdbaarheid (veel onderzoek in psychologie is WEIRD)
Vergelijkbaarheid: deelnemersgroep moet gelijkaardig zijn in de verschillende culturen!
Belang van culturele kennis!
o Je eigen (cultuur) ervaringen niet generaliseren
o Weel bewust van de waarden en geloofsovertuigingen in de cultuur die je onderzoekt
o Schakel een insider in!
Type onderzoek
Kwalitatief onderzoek
1. Interviews
Open vragen stellen aan mensen om diep inzicht te krijgen in hun persoonlijke ervaringen, mening,
gevoelens, redenen,…
Deelnemers kunnen een antwoord toelichten en nuanceren
Kunnen dingen naar boven komen die je zelf als onderzoeker niet wist of voorspeld had
Aandachtspunt: kennis nodig van de taal en cultuur (bv communicatiestijl, omgangsvormen)
Voorbeeld:
Culturele verschillen in wat we kinderen willen aanleren? (cultuur = afkomst, geen nationaliteit)
Interviews bij kinderverzorgers in NL (enkel NL of ook Mediterraanse/Caraïbische achtergrond)
Resultaat: Cultuurverschil in wat men wil promoten bij kindjes; onafhankelijkheid (NL) vs. samen
spelen (NL + MC) (= (gematigd) relativisme)
Ook veel gelijkenissen; alle kinderverzorgers vonden beide dingen belangrijk (= (gematigd
absolutisme)
Ook evidentie voor dynamische kant van cultuur / acculturatie; hoe langer verzorgers met
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller romyvanherk1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $12.87. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
67474 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now