Deze samenvatting bevat zowel de colleges/oefencolleges/gastcolleges. Opgemaakt in dezelfde structurele vorm als mijn andere samenvattingen. Alle lessen aanwezig,aandachtig genoteerd. Uiteindelijk samengebracht in een zéér gestructureerde samenvatting. Ook bijgevuld met alle extra info van monito...
Hoofdstuk 1. Basisbegrippen en centrale thema’s
Afdeling 1. Inleiding
Afdeling 2. De grondwet
§I. De functies van de grondwet
- Thomas Jefferson: Declaration of Independence (1776)
- De La Fayette: Declaration des droits de l’homme et du citoyen (1789)
-> Belangrijke invloed op Belgische GW
- Charter van Kortenberg (1312)
-> Beïnvloeding revolutionaire geschriften
Eerste functie: democratische organisatie van de overheidsmacht
Positief = GW brengt overheid tot stand
Politieke gemeenschap ‘constitueert’ zich tot rechtsgemeenschap
Fundamentele regels voor de organisatie en werking van de staatsmachten (bevoegdheden)
GW = primaire rechtsbron: bevat regels over totstandkoming en geldigheid v overige rechtsnormen
Volkssoevereiniteit / consent
>< niet elke staat met een GW is een democratische staat (façadegrondwet)
Tweede functie: beperking van de overheidsmacht
Negatief karakter: machtsmisbruik tegengaan en vrijheid v/d burgers beschermen
- Horizontale en verticale machtenscheiding
HORIZONTAAL: Trias Politica = WM, UM, RM (functioneel)
o Systeem van ‘Checks and Balances’ = verschillende overheden verplichten samen te werken
en controleren elkaar, machtsevenwicht
-> Montesquieu: machtenscheiding in parlement UK, niet absoluut (De L’esprit des Lois)
-> Madison: USA presidentieel regime met ver doorgedreven scheiding, maar bv vetorecht van potus
o Absolute scheiding der machten (“muur“)
-> Franse GW (1791), gevolgen!
, 1. Rechter kan bestuur niet controleren >< NU juridisch dualisme: administratieve
onafhankelijke rechtscolleges (RvS) & Art. 159 GW (gewone rechter)
2. Rechter kan wetgever niet controleren (geassocieerd met conservatieve houding)
=> Arbeidsverdeling / functionele specialisatie
! Onafhankelijkheid: wel muur tussen rechter en WM,UM
VERTICAAL: tussen verschillende overheidsverbanden (territoriaal)
o wvvorde – constitutioneel pluralisme
Deelstaten kunnen eigen grondwet hebben (bv Duitsland)
o Decentralisatie, federalisme, …
o Subsidiariteitsbeginsel
- Het verankeren van fundamentele rechten en vrijheden (inhoudelijk!)
Magna Carta, Blijde Inkomst, Virginia Declaration of Rights, …
! Initieel geen grondrechten in GW v USA want als vanzelfsprekend beschouwd = natuurrechten
(Locke) >< NU amendementen: vrijheid v burgers beschermen
Overige functies
o Natie- en staatsvorming
o Programmatorische functie
CONCLUSIE: GW = maatschappelijk contract tussen vrije burgers
-> einde v natuurstaat (mens streeft enkel eigenbelang na)
§II. De grondwet in materiele en formele zin
Grondwet in materiele zin zijn alle fundamentele rechtsregels die betrekking hebben op de
organisatie van het overheidsgezag en de inperking ervan
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller GuykeFanklub. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $14.15. You're not tied to anything after your purchase.