Summary
samenvatting ALLE tentamenstof Europese rechtsgeschiedenis
- Course
- Institution
- Book
samenvatting ALLE tentamenstof Europese rechtsgeschiedenis door honoursstudent met GPA: 8.4
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
2 reviews
By: msandel • 8 months ago
By: donrrb • 1 year ago
Seller
Follow
bettemaxim
Reviews received
Content preview
Europese rechtsgeschiedenis: samenvatting.De besproken periodes:
1. De oudheid (500 v. Chr.-535).
2. De middeleeuwen (500-1000).
3. De vroegmoderne tijd (1500-1700).
4. De moderne tijd (1700-1800).
I.
Het boek van Herzog:
Het gaat uit van twee verhalen, waar zij het niet volledig mee eens is:
a. Het recht is een gegeven (Magna Carta).
o Los van de context waarin het recht zich afspeelt, staat de inhoud van het
recht vast.
o De bron van het recht doet er niet toe.
b. Common law en continentaal ‘gemeen recht’ (civil law) zijn niet gerelateerd.
o Desondanks zijn er overeenkomsten.
De rol van het Romeinse recht: algemene periodisering.
De Republiek (509 v. Chr-27 v. Chr.).
o Aan het hoofd staan consuls.
De Keizertijd (27 v. Chr.-…).
o De val van het West Romeinse rijk (476).
o De val van het Oost Romeinse rijk (1453).
Hiermee valt het Romeinse recht in twee delen.
De Romeinse wetgeving.
De rechtsbronnen: het recht van de gemeenschap (ius civile).
De wet is de belangrijkste rechtsbron.
o Ontstaan door de consuls.
Bron als adviezen van de senaat.
Het edict van de praetor.
o Het begin van de ontwikkeling van het recht zoals dat ons bekend is.
o Juridische wetenschap wordt bedreven.
Hieruit volgen juridische adviezen van juristen.
Het keizerlijk recht.
o De keizer zelf vormt dit recht.
Daarnaast is er recht van alle volkeren (ius gentium).
Ook ontstaan door praetor.
Is van toepassing op de niet-burgers buiten Rome.
Voor de Wet der Twaalf Tafelen (450 v. Chr.) werd het recht beheerst door priesters. Door
het breken hiervan met deze wet, ontstond een scheiding tussen religieus en wereldlijk
recht.
‘’Staat het alleen dan toe een overdag betrapte dief te doden, indien hij zich met een
wapen verdedigt.’’
Door de overname van de Romeinen is de grammaticale interpretatie verzacht.
Ook het proces veranderd, door de instelling van het ambt van de praetor.
,Hetgeen dat heeft plaatsgevonden:
De praetor verleent rechtsmiddelen op grond van de wet.
o De legis actio.
o Dit wordt veelal afgewezen door de strenge grammaticale interpretatie.
De praetor gaat daarom eigen rechtsmiddelen vormen, gesteld in de
zogenaamde formules.
Gebaseerd op situaties waarin hij geen rechtsmiddel kan
verlenen op basis van de wet, maar dit wel nodig voelt.
Dit kan worden overgekomen in het edict.
o De regel in de formule is ruimer dan de regels in de
wet.
Dit leidt tot het formula proces.
Gericht op de groei van het rijk en het contact met niet-
burgers.
Het proces wordt door de vele formules complex.
o Daarom ondersteuning middels adviezen van juristen.
De rechter (iudex) beslist inhoudelijk over het geschil.
Ondanks dat het hierna een keizerrijk werd (-7 v. Chr.), neemt de keizer niet de magistraat.
Hij gaat recht maken, maar doet dit aan de hand
van het recht van de praetor en de juristen door
beslissingen te nemen in individuele gevallen.
Het recht van toepassing op de romeinse gemeenschap – ius civile – en het recht dat ook
daarbuiten toepasbaas is, het volkenrecht – ius gentium.
Dit wordt gerelateerd aan het natuurrecht, en gezien als universeel geldend.
o Ieder in het rijk echter burger (212).
o Vooralsnog verschillen centraal Romeins recht en lokaal recht.
Vanaf de 3e en de 4e eeuw echter politieke en economische crisissen.
Leidt tot een splitsing in 395.
o Het West Romeinse rijk valt (476).
Hierbij een grote versplintering in het West Romeinse rijk.
Het Oosten blijft intact.
o Hoofdstap Constantinopel.
o De heersende keizer was Justinianus (482-565).
Herstellen glorie oude Romeinse rijk.
Herstellen van oude gebouwen.
Herstellen van wetgeving.
o Justiniaanse wetgeving in het Latijn.
o Het corpus iuris civilis.
Het Codex uit verzameling keizerlijke wetgeving.
De Digesten uit werken van juristen.
De Instituten uit een leerboek van een jurist.
II.
Vanaf 66 vervolgingen onder keizer Nero.
Vanaf 303 vervolgingen onder keizer Diocletianus.
, In 312 erkent Constantijn het Christendom: edict van Milaan.
Waarna in 381 keizer Theodosius het Christendom tot staatgodsdienst verheft
en het arianisme verkettert.
God werd gezien als alwetende wetgever, waardoor het Romeins recht werd verchristelijk.
Het Romeins recht was op een conflict gericht,
terwijl het Christelijke recht uitging van een
contract tussen God en gelovigen.
Het Christelijk recht was een convenant met leefregels.
Omgekeerd werd de kerk echt ook geromaniseerd (kerk leefde naar het Romeins recht).
De kerk neemt de organisatiestructuur en
rechtsregels van het Romeinse Rijk over.
Hierdoor met de verspreiding van het Christendom verspreidt ook het Romeins recht.
In de periode 500-1000:
In de vierde tot de zesde eeuw vonden veel volksverhuizingen plaats. Verschillende volkeren
trekken het hele continent, en dus het Romeinse Rijk, door.
Germaanse stammen beginnen dan belangrijke delen van het Rijk te overheersen.
De losse heersende vormen recht:
a. Germaans recht.
Voorheen: concreet, relationeel en ritueel.
Ongeschreven gewoontes.
Rechtspraak door bloedverwanten.
Ontbreken welomschreven procedures.
Gericht op herstel van de vrede.
Door Romeins recht beïnvloed waardoor meer structuur, geschriften, vaste
procedures, geabstraheerd e.d..
b. Canoniek recht.
Dit werd geacht universeel geldend te zijn, maar verschilde per gebied.
De bronnen:
o De bijbel.
o Romeins recht.
o Besluiten van concilies van bisschoppen.
o In toenemende mate decreten van de bisschop van Rome: de Paus.
Inhoud:
o Richtlijnen.
o Regels organisatie voor de kerk.
Inrichting, geschillenbeslechting tussen geestelijken.
o Regels voor gelovigen.
Familierecht, goederenrecht, verbintenissenrecht.
c. Romeins recht.
Justiniaanse wetgeving in het Oost Romeins Rijk.
Andere wetgever: lex romana…
o Het recht dat op onderdanen van toepassing is, is afhankelijk van het
gebied (personaliteitsbeginsel).
Ook het feodale recht ontstaat:
Leenverhoudingen tussen leenheer en leenmannen.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller bettemaxim. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.71. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
59804 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now