Dit is een samenvatting van de theorie van het keuzevak Vlaamse Gebarentaal in het tweede semester van fase 2 aan Thomas More Antwerpen. Deze hoorcolleges werden gegeven door gastsprekers en door M. De Sloovere. Het is een samenvatting van de powerpoints van M. De Sloovere, powerpoints van de gasts...
HC1: Introductie en basisbegrippen
Cursus H1: Status Vlaamse Gebarentaal: van ondergronds bestaan tot culturele erkenning.
Doof – doof
Doof – met hoofdletter, verwijst naar een actief lid van de dovengemeenschap en
gebarentalige persoon. Dove personen identificeren zichzelf als leden van de
Dovengemeenschap en zien zichzelf als cultureel Doof.
doof – met kleine letter, wordt gebruikt als een medisch gegeven – m.a.w. een
gehoorverlies van meer dan 90 dB HL.
Congres van Milaan 1880, als scharniermoment in het dovenonderwijs – orale methode
Doorbreken van isolement door het gebruik van Nederlands met Gebaren = NmG.
NmG = gebarensysteem
een communicatievorm waarbij de gesproken taal gecombineerd wordt met gebaren
strikt gebarensysteem, voor elk woord ook één gebaar + 14 morfologische
markeerders bv. verkleinwoorden = gebaar ‘j’
ontwikkeling door hulpverleners en dove volwassenen: gebaren ontlenen uit de
Vlaamse Gebarentaal, maar ook zelf gebaren vastleggen
spontane conversatie bijna onmogelijk
Doel = NmG is de communicatievorm voor zowel dove als horende personen.
Algemeen aanvaard systeem dat verstaan en gebruikt kan worden, dus NmG = brug
tussen horend en Doof.
Promoten bij horende personen.
Bruikbaar voor horende lesgevers in het bijzonder onderwijs (type 7).
Opstarten van cursussen ‘vrije gebarentaal’ + oprichten van een tolkopleiding in het
volwassenenonderwijs + publiceren van gebarenboeken.
26 april 2006 stemde Vlaamse Parlement unaniem voor de culturele erkenning van de VGT
+ officiële datum van het decreet = 5 mei 2006.
Onderwijs
Mogelijkheden:
Regulier onderwijs
Bijzonder onderwijs – type 7, in elke provincie
Scholen Type 7: voor kinderen met een auditieve beperking of een spraak- of
taalstoornis
Kleuter en lager onderwijs (soms ook andere types uit noodzaak)
Secundair onderwijs - is ingedeeld in types en opleidingsvormen (1 tot 4)
Evolutie in populatie
Impact van neonatale screening en hoogtechnologische evolutie + CI
1
, M-decreet – vernieuwd systeem - cf. recente beleidsnota
Buitengewoon middelbaar onderwijs – beperkte studiekeuzes (beroepsonderwijs) en
geen evenwaardige studieattestering
Algemeen stigma t.o.v. buitengewoon onderwijs
Inclusief onderwijs wordt breed maatschappelijk gedragen
Ondersteuning in regulier onderwijs vanuit buitengewoon onderwijs +
gebarentolk/schrijftolk
Buitengewoon onderwijs vaak enkel nog voor kinderen met meervoudige
problematieken
Inclusie
Inclusief onderwijs, afkorting IOn, is een alternatief voor het buitengewoon
onderwijs waarbij de nadruk ligt op het aanvaarden van de
verscheidenheid en gelijkwaardigheid middels inclusie.
Onderwijs handelingsvisies
Differentiërende handelingsvisie
Gericht op de horende wereld
Keuze voor een mono-linguale aanpak
Inclusie in de horende maatschappij wordt gestimuleerd
Modaliteiten worden gekozen op basis van de potentiële leerkansen van het kind
Differentieel diagnostisch testbatterij vormt vertrekpunt om de auraal-verbale
mogelijkheden in kaart te brengen, nadien keuze
‐ Oraal-auraal mono-linguaal, unimodaal + gesproken taal – eventuele
ondersteuning met vingerspellen en schriftbeeld in onderwijs
‐ Manueel: mono-linguaal, bi- of multimodaal – gebruik van NmG
Totale communicatievisie
Alle mogelijke middelen kunnen bijdragen
Praktijk: Nederlands en NmG
Didactisch strikte volgorde van het Nederlands
Buiten educatie – communicatie staat centraal, welke modaliteit maakt niet uit!
Knelpunten
Zeer kleine populatie en verspreid over heel Vlaanderen
Veel kinderen met comorbiditeit
Meer kinderen uit anderstalig gezinnen
Gebrek aan een specifieke lerarenopleiding
Weinig dove leerkrachten, klasmedewerkers, opvoeders
Onvoldoende onderzoek naar VGT
Weinig tot geen dialoog tussen Dovengemeenschap en dovenonderwijs
Eenzijdige visie van de thuisbegeleidingsdiensten
Beperkte mogelijkheden voor horende ouders om VGT te leren
VGT-vaardigheid bij personeelsleden
2
, Onvoldoende leerlijnen, methodes en leermiddelen
Vastleggen van VGT – signwritting
Statusplanning
= Iets trachten veranderen aan het aanzien en de status van een taal.
Vb: taal bepaalde functies toekennen, waardoor ze belangrijker wordt in de mpij. Zoals het
gebruiken van een taal in het (hoger) onderwijs (als onderwijsmedium).
Corpusplanning
= ingrijpen in een taal zelf.
Vb: iets veranderen aan de woordenschat: nieuwe woorden toevoegen, activiteiten als het
schrijven van een boek over de grammatica van een taal of het maken van een
woordenboek.
Verwervingsplanning
= creëren van de beste omstandigheden waarin mensen een bepaalde taal kunnen leren.
Ovv onderwijs aan dove kinderen en jongeren: integratie van dove lln in het regulier
onderwijs met behulp van tolken Vlaamse Gebarentaal.
HC2 De Dovengemeenschap
Cursus H3: De Vlaamse Dovengemeenschap
1 op 10 is slechthorend of doof. VL: 600000
Hoorapparaat of implantaat (of geen van beide)
Familiale achtergrond
Gebarentaal of niet
Cognitieve mogelijkheden, bijkomende beperkingen
Aanvaardingsproces / identiteit
ZEER DIVERSE GROEP/ACHTERGRONDEN
Relevante concepten
Het belang van TIJDSGEEST en IDEOLOGIE
Kijk ook naar je eigen opleiding! Wat nu correct is, was dat 10 of 30j geleden
misschien niet, en over 10 of 30j misschien evenmin…
FRAMING bij ouders over mogelijkheden/moeilijkheden
Framing als “gekleurde bril” waarmee je naar de werkelijkheid kijkt. Impact op
kijker en op bekekene!
Status van WETENSCHAP? Rol van “persoonlijke ervaringen”?
”experts” theoretische kennis!
LABELING van mijzelf als “kind/leerling/puber/persoon met een probleem”, als…
Concepten worden soms helemaal door elkaar gerammeld
Handicap?
arbitraire grens
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fienversmissen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.97. You're not tied to anything after your purchase.
