Summary
Samenvatting Psychopathologie
- Course
- Institution
- Book
Samenvatting - ppt, notities EN boek
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
More summaries for
-
Kwaliteit van leven bij mensen met psychische kwetsbaarheid
Seller
Follow
karenvanderbeke
Content preview
PSYCHOPATHALOGIEHOOFDSTUK 1: EEN HELIKOPTERBLIK OP ONZE GEESTELIJKE GEZONDHEIDSZORG
1. DE GESCHIEDENIS V AN DE PSYCHIATRIE: KORT OVERZICHT
Geschiedenis opgedeeld in 6 periodes
EERSTE PERIODE: PREHISTORIE EN DE OUDHEID
Oorzaak ziektes geesten die men had beledigd
Ziektes genezen door doorboren van schedels (getrepaneerde) zo de boze geesten uit gekwelde
lichamen bevrijden
2 personen hadden een grote invloed in GG: Hippocrates en Galenus van Pergamon
o Hippocrates brak met de opvatting dat ziekte gevolg was van invloed boze geest maar dacht dat
het veroorzaakt was door een onjuiste mengeling van 4 ! lichaamsvochten: bloed, slijm, gele en
zwarte gal. beschouwde krankzinnigheid als hersenziekte (behandelingen zoals warme en
koude baden, rust en dieet
o Galenus van Pergamon: beschreef zenuwstelsel, verdeelde mensen in 4 types naargelang
overheersing lichaamsstof
Sanguinisch type (overheersing bloed)
Flegmatisch (slijm)
Cholerisch (gele gal)
Melancholisch (zwarte gal)
Einde oudheid: ook christelijk geïnspireerde levenshouding tov zieken/armen een ruime verspreiding
christelijke boodschap bevatte radicale keuze voor zwakke en onderdrukte mensen lot van deze
mensen verzachten
TWEEDE PERIODE
Treurigheid/melancholie (nu depressie) werd beschouwd als slechte gedachte/bekoring
Evagrius van Pontus voegde treurigheid toe als 8ste slechte gedachte (naast gulzigheid, hebzucht, luiheid,
wellust, toorn, ijdelheid en hoogmoed)
Later werd treurigheid geschrapt vd lijst door paus Gregorius
In vroege middeleeuwen: zotten hadden een eigen positie in gesloten agrarische maatschappij. Tijdens de
opkomst van steden verminderde de tolerantie tav afwijkend en zonderling gedrag. werden gezien als
verstoorders en bezeten vd openbare orde werden opgesloten in dolhuizen genezing door stoffen uit
lichaam te laten wegvloeien (braken, aderlatingen) ook heel bekend: kei- of steensnijdingen ipv
schedelboring
Soelaas werd gezocht bij bep heiligen. Geestesziekten werden soms met ontzag benaderd omdat ze in
staat zijn geweest om te communiceren met goden
Meer recht op leven door op komst Kerk kloosterorden stonden in voor opname en verzorging
(beperkte schaal want idee overheerste geesteszieken nutteloos/gevaarlijk waren)
Heksenvervolgingen en inquisitieprocessen leidden tot vervolging v geesteszieken verdween even later
Veel geesteszieken gingen op bedevaart naar Geel (Dimpna) en werden zo ondergebracht in gezinnen
ontstaan psychiatrische gezinsverpleging
Einde 16e eeuw: krankzinnigen vanuit juridisch standpunt aansprakelijk & toerekeningsvatbaar
1
,DERDE PERIODE
Was een donkere periode voor de onrustige/razende krankzinnigen, gekken/dollen
Interneringsgolf en gestichten met erbarmelijke leefomstandigheden brutale afsluiting v buitenwereld
Droegen zelf de schuld van hun ziekte
René Descartes had invloed met zijn uitspraak ‘ik denk, dus ik ben’ ontstond een scheiding tussen geest
en lichaam, het cartesiaanse dualisme (visie op en organisatie v ggz sterk beïnvloed)
Descartes zag wereld als een machine en het menselijk lichaam als een mechanisch systeem dat
waarnemingsimpulsen doorgeeft aan hersenen (basis neuropsychologie)
VIERDE PERIODE
Omwenteling dankzij Franse Revolutie en industriële revolutie geesteszieken werden beschouwd als
lichamelijk zieke personen met recht op specifieke medische verzorging
Band tussen religie en psychiatrie stopte met bestaan: dolhuizen werden vervangen door
krankzinnigengestichten
! pioniers
o Pinel ontwikkelde ideeën over de aard en behandeling v psychiatrische aandoeningen: contact
met patiënt staat centraal
o Guislain specialiseerde zich in behandelen van geesteszieken ijverde naar humane behandeling
o Dokter Schroeder verbetering verpleging v geesteszieken
o Breuer en Freud kwamen tot theorie: een neurose is het gevolg van belevingen die verdrogen
worden naar het onbewuste legden basis voor psychoanalyse
o Ontstaan collocatiewet: wet regelde de gedwongen opnames en bleef van toepassing tot 1990
o Kerk ontwikkelde initiatieven op gebied van de zorg en patiënten met psychiatrische aandoening
zoals Broeders en Zusters van Liefde
VIJFDE PERIODE
Psychiatrie werd geconfronteerd met moeilijk dilemma: enerzijds konden patiënten met een
psychiatrische aandoening terecht in steeds groter wordende instellingen. Anderzijds beschikten
psychiaters over de mogelijkheden van psychoanalyse: deze behandeling was te duur dus gingen ze opzoek
naar alternatieven zoals koortskuren, slaapkuren, shockkuren (insuline inspuiten tot ze in coma vallen)
badtherapie, elektroshocks etc
Technieken werden verlaten door de opkomst van de psychofarmaca
Andere verandering: psychiatrische instellingen werden de bevoegdheid van het ministerie van
Volksgezondheid kregen zo recht op een behandeling
Deze periode was ook periode van eugenetica in nazi-Duitsland (psychogenocide)
ZESDE PERIODE
Ontdekking van de eerste antipsychoticum enorme doorbraak in behandeling van psychiatrische
aandoeningen: hoge doseringen van chloorpromazine bleken doeltreffend te zijn tegen hallucinaties,
wanen, angsten (2de revolutie in psychiatrie) 1ste revolutie kwam door Pinel.
Dankzij psychofarmaca konden patiënten met schizofrenie ook een ambulante behandeling krijgen
Tijdens jaren 60: anti-psychiatrische golf vermindering van aantal ziekenhuisbedden
1953 – ’75: dispensaria voor de zorg van geesteszieken: vanaf ’75 werd dispensaria omgevormd tot
diensten voor GGZ en later tot centra voor GGZ
Daarna deed biologische psychiatrie haar intrede: geneesmiddelen en nieuwe vormen van psychotherapie
werden gecombineerd. Ook kwam patiënten – en familieverenigingen tot stand
Periode 1990 – 2000: eerste reconversie: 6000 psychiatrische ziekenhuisbedden werden afgebouwd en
omgezet tot verzorgingstehuizen en initiatieven beschut wonen leggen accent op verzorging
2
, Tweede vrijwillige reconversie: meer aandacht voor doelgroepen volgend leeftijdscategorie en specifieke
groepen
2002: wet inzake patientrechten
2. PSYCHIATRIE VANDAAG: NIEUW PARADIGMA
Laatste jaren zijn we getuige van een nieuw paradigma binnen geestelijke gezondheidszorg: door evolutie van
residentiele naar ambulante zorg, van aanbod-naar vraaggestuurde zorg, van meer participatie aan zorgproces
van patiënten en netwerk,… Behandelen, verzorgen of begeleiden moet een ruime invulling krijgen. Er is een
groeiende interesse voor de herstelgerichte benadering
Het gaat niet enkel om de genezing/zoveel mogelijk stabiliseren van symptomen maar ook om het herstel vh
functioneren id samenleving en herstel van de eigen identiteit (klinisch, sociaal en persoonlijk herstel)
→ Klinisch herstel focust op behandeling. Doel: terugdringen van stoornis en verminderen van symptomen
→ Sociaal herstel/rehabilitatie als gevolgen van de stoornis op het functioneren in het dagelijks leven
centraal. Eigen leven in handen nemen en maatschappelijke rol zo veel mogelijk opnemen
→ Persoonlijk herstel is de mogelijkheid voor een beter leven met en na een psychiatrische aandoening
Succes van herstelgerichte behandeling hangt voor een ! deel af van hulpverleners en samenleving. Het is een
benadering binnen de triade van behandelen, maatschappelijk functioneren en persoonlijk herstel focus
verschuift vd kwetsbaarheid en beperking vd patiënt naar zijn krachten, talenten en competenties. Herstel =
proces v bewustwording.
Zorgvragers krijgen een deel van het eigenaarschap terug
Bij herstel is steun van omgeving onmisbaar! Ze moeten geholpen worden om hun identiteit terug te
vinden
De mogelijkheden van de patiënt op persoonlijk herstel ging vroeger uit vanuit een paternalistisch model.
Zorgverleners worden nu geacht de patiënt de ondersteunen in het realiseren van zijn doelen
Meer en meer patiënten geven aan wat ze verwachten van de zorg ze kunnen zelf ook initiatief nemen
om hun herstel in eigen handen te gaan nemen
Kwartiermaken: militaire term: doelstelling = een veilig en warme plek creëren voor psychisch kwetsbare
personen om een zo normaal mogelijk leven te leiden tussen andere mensen worden als volwaardige
burgers beschouwd
Herstel ≠ genezing maar wel dat patient leert zien waar naast zijn kwetsbaarheden ook zijn talenten,
competenties en sterke punten liggen
Kwartiermaken is een levenshouding, zet in op de tolerantie van de samenleving (maakt samenleving
klaar) het behoort tot de verantwoordelijkheid van elke hulpverlener, voorziening en centrum
Herstelgerichte benadering heeft in 1ste plaats gunstig effect op de patiënt maar schept ook voldoening
voor zorgverleners en komt samenleving ten goede!
2.1 ERVARINGSDESKUNDIGEN
= zijn mensen dei zelf psychisch ziek zijn geweest en kwetsbaar blijven en die door vorming/bijscholing hun
ervaringsdeskundigheid ontwikkelen tot een zinvolle bijdrage in de zorg voor anderen, beroepsmatig of
vrijwillig.
Zijn een ! component voor meer herstelgerichte zorg
Men empowert patiënten en betrekt hen bij of geeft hen regie over de zorg
Ervaringsdeskundigheid kan een cruciale expertise en ervaring vormen die complementair is met de
evidencebased deskundigheid en ervaring van professionele zorgverleners
3
, Er wordt verwacht van een ervaringswerken om een + bijdrage te leveren in de zorg aan anderen (ook
zelfzorg niet vergeten! ze dragen ook bij tot destigmatisering van GGZ door met hun positief verhaal
naar buiten te komen zodat de samenleving zich een objectiever en genuanceerder beeld kan vormen
Vereist een specifieke opleiding!
Vroeger werd geopteerd voor een eigen statuut omdat ze zich zowel psychisch als financieel kwetsbaar
opstellen maar omdat ze hetzelfde willen behandeld worden als elke prof zorgverlener heeft men die
gedachte verlaten. De uitdaging bestaat erin inhoud te geven aan de functie en een erkenning binnen te
halen zodat ervaringswerkers een vaste waarde worden binnen elk zorgteam
2.2 PROJECTEN ART. 107 VOOR VOLWASSENEN
Tussen 2012 – 2016 werden 5,5% van het totaal aantal bedden bevroren en werden de vrijgekomen middelen
ingezet voor de werking van mobiele teams voor zowel acute als meer langdurige zorg
Het is de bedoeling van de overheid om na evaluatie de projecten van art. 107 te verankeren id
regelgeving en financiering
Residentiele behandeling voor meer complexe problemen zal nodig blijven, met een nog intensievere
behandeling dan dat momenteel het geval is het is een onderdeel van het globale aanbod voor
complexe/langdurige zorg
De overheid wenst een model in te voeren dat vertrekt vanuit een integratie van alle zorgvormen
Alle actoren zullen gezamenlijk een aantal functies moeten uitwerken om een opl te bieden voor alle
geestelijke gezondsheidsbehoeften vd bevolking
5 functies: functies die zich gaandeweg zullen ontw binnen een netwerk
1. Functie 1: activiteiten inzake preventie, vroegdetectie en vroeginterventie
Hierbij is betrokkenheid en integratie vd GGZ in eerstelijnszorg essentieel. Een outreachfunctie
wordt ook opgenomen
2. Functie 2: ambulante behandelteam voor zowel acute als meer langdurige zorg
GGZ die een snelle toegankelijkheid verzekert en zorg aanbiedt aan personen in
thuisomgeving/thuisvervangende situatie
Mobiele teams alternatief voor ziekenhuisopname/heropname
3. Functie 3: rehabilitatieteams die werken rond herstel en sociale inclusie
Opnieuw integreren in samenleving en beroepsleven
4. Functie 4: intensieve residentiele behandelteams voor zowel acute als langdurige zorg wnr
opname noodzakelijk is
Accent ligt hier op indicatie- en diagnosestelling en intensieve behandelingen
5. Functie 5: specifieke woonvormen waarin zorg kan worden aangeboden indien
thuismilieu/thuisvervangend milieu hier niet toe in staat is
Dagelijks leven ondersteunen, beschermen woonplaatsen, beschut wonen
Verschuiving middelen/geld van residentiele sector gemeenschapszorg
2.3 NIEUW GEESTELIJK GEZ ONDHEIDSBELEID VOOR KINDEREN/JONGEREN
In 2015 werd de ‘Gids naar een nieuwe geestelijke gezondheidsbeleid voor kinderen en jongeren’ goedgekeurd.
De basis van een nieuw beleid dat uitgaat van de noden van kinderen en jongeren met psychische of
psychiatrische problemen wordt gelegd. Het geheel van zorgaanbieders richten zich naar kinderen, jongeren en
hun context en vervullen samen 5 functies:
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller karenvanderbeke. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.11. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
72042 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now