Theorie zwemmen
Thema 1
Invloed van krachten in het water
- Krachten hebben (bio)mechanische invloed op het lichaam
o = verandering in toestand van rust of bewegen.
- Translatie: het lichaam in een bepaalde richting laten bewegen
- Asymmetrische slagen (crawl & rugcrawl)
o = roteren rond lengte-as.
- Symmetrische slagen (schoolslag & vlinderslag)
o = roteren rond breedte-as
- Welke rotatie komt niet voor in efficiënte zwemslag? (uitz. Keerpunten)
o = diepte-as
1. Op het droge werkt zwaartekracht
2. Een lichaam ondergedompeld in vloeistof ondervindt ook een opwaartse kracht
a. = opdrukkracht / Archimedes kracht
Te kennen:
- Werking krachten (grootte, richting, zin, aangrijpingspunt)
- Invloed krachten op lichaam in rust (evenwicht)
Krachten die op het lichaam inwerken in het water (statisch)
- F = m.g
o g = gravitatieversnelling (9,81 m/s)
o Zwaartekracht (neerwaarts): m = massa lichaam
o opdrukkracht (opwaarts): m = massa verplaatste water
𝑚
- 𝜌= 𝑉
o ρ (rho) = symbool voor soortelijke massa
1
, o Soortelijke massa voorwerp < water: drijven
o Soortelijke massa voorwerp > water: zinken → doordat de zwaartekracht doorweegt
Soortelijke massa
- Mens < water (passief drijven)
- Weefsels:
o ρ < water (drijven): vet, longinhoud
o ρ > water (zinken): spieren, botten
- Aangrijpingspunt: opdrukpunt (middelpunt volume) ≠ zwaartepunt
o Opdrukpunt: plaats waar opdrukkracht trekt op het lichaam
o Plaats waar zwaartekracht trekt op het lichaam
Als zwemmer in het water terecht komt, na enkele seconden met hoofd aan wateroppervlak (passief evenwicht)
- Evenwicht als het zwaartepunt van de zwemmer en het opdrukpunt boven elkaar liggen
o Benen dieper
o Mooi drijvend op het water als je een drijfmiddel hebt
- Stabiel en labiel evenwicht
o Stabiel: opdrukpunt boven zwaartepunt bij verandering van evenwicht zal je zo blijven liggen
o Labiel: zwaartepunt boven opdrukpunt bij verstoring van het evenwicht zal het lichaam draaien tot
je op de rug ligt
- Het gebruik van drijfmateriaal verplaatst het drukpunt => invloed op evenwicht
o rotaties
o Plankje vs. Vlotter (pull buoy)
▪ Als het plankje met gestrekte armen aan je benen ligt, ben je in een stabiel evenwicht.
▪ = (Pull buoy is afkomstig van “pull” = trekken met de armen en “buoy” = buoyancy of
drijfvermogen°
Hydrodynamica: Remming en stuwing
Bewegen door het water geeft meer weerstand dan door de lucht
- Zwemmer ondervindt remkracht (tegengesteld aan bewegingsrichting)
- De weerstand kan de zwemmer gebruiken om zich tegen “af te duwen” (stuwen)
Remkracht is afhankelijk van:
- Snelheid waarmee je voortbeweegt: hoe groter de snelheid, hoe
groter de remkracht (v²!)
- Grootte van het oppervlak loodrecht op de beweging (groter = meer
remming)
- Vormconstante (= stroomlijn)
Stuwkracht
- Vat op water vs. voorwaarts gericht (van belang voor efficiënte voortbeweging)
- Trust vs. propulsion (“vat op het water” vs “effectieve stuwing”).
2
, Hydrodynamica: Remming
Leren stroomlijnen = remming op lichaam verminderen (= minder vetragen)
- Leren gestroomlijnd afstoten in buik-, rug- en zijlig
- Goede stroomlijn:
o Handen op elkaar + klikken vast in elkaar
o Ellebogen zo smal mogelijk
o Hoofd tussen of onder armen
o Benen samen
o Tenen gestrekt
o Lichaam gestrekt = vormspanning
▪ Bekken inkantelen – rug afvlakken
Invloed van remkracht op evenwicht Asymmetrisch t.o.v. 1 lichaamsas (meer) remming creëren, veroorzaakt
evenwichtsverstooring (= rotatie)
- Afwijking naar de kant waar er remming optreedt
(denk aan boot)
- In de richting dat er een een assymetriciteit is, in die
richting zal het voorwerp uitwijken → zorgt dus voor
een rotatie, werkt zowel als je voorwaarts als achterwaarts gaat
- Opmerking: evenwichtsverstooring door verschil in opdrukpunt –
zwaartepunt kan men compenseren in voorwaartse verplaatsing.
(Belangrijk: als de benen te diep liggen in een zwemstijl!)
Hydrodynamica: Stuwing
Belangrijkste natuurkundige stuwingsprincipes:
Stuwing = voorwaartse versnelling
- Roeispaan- en schoepenradprincipe
o Door achterwaarts te roeien zal het lichaam voorwaarts versnellen
- Schroef- en draagvleugelprincipe (opm. denk aan surfer)
o Zijwaartse beweging duwt het lichaam opwaarts
- (Paling- en dolfijnprincipe)
Handen en voeten vormen stuwvlakken om water
achterwaarts te verplaatsen (actie-reactie) (opm. Bernouilli –
principe draagvleugel = energie-wet mechanica)
Gebruik van armbewegingen of beenbeweging om te stuwen
- Water wordt achterwaarts verplaatst en zorgt voor een voorwaartse stuwing
- Hand of voet kan in verschillende richtingen verplaatst worden:
o Achterwaarts (horizontaal) crawl armbeweging
o Zijwaarts (horizontaal): wrikken • Op- of afwaarts naar oppervlak of bodem: crawl beenbeweging
o Diagonaal achterwaarts: schoolslag beenbeweging
- Versnelling - Ritme
o Te traag of zonder versnelling (of te snel) = Gebrek aan watergevoel (slip)
o Doel: lage beginsnelheid, progressief versnellen van de stuwvlakken
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller leahvanderschrick. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.88. You're not tied to anything after your purchase.