Summary
Samenvatting - Persoonlijkheidspsychologie
- Course
- Institution
Dit is een samenvatting van het vak Persoonlijkheidspsychologie aan Thomas More. Gebaseerd op lessen, slides en handboek.
[Show more]
Seller
Follow
jokelemmens
Content preview
InhoudInleiding.............................................................................................................................................. 3
a. Definitie Persoonlijkheid............................................................................................................. 3
b. Persoonlijkheidspsychologie ...................................................................................................... 3
1. Persoonlijkheidstheorieën .............................................................................................................. 5
1.1 Dispositionele theorieën: Costa & McCrae (FFT) ...................................................................... 5
1.2 Biologische theorieën: Eysenck, Gray, Cloninger, ... ............................................................... 10
1.3 Psychodynamische theorieën: Freud, Horney, Erikson, Ainsworth, ... ................................... 13
1.4 Humanistische theorieën: Maslow, Rogers, ... ....................................................................... 19
1.5 Sociaal-cognitivistische theorieën: Skinner, Bandura, Mischel, Kelly, .................................... 20
2. Hedendaagse thema’s binnen persoonlijkheidspsychologie ........................................................ 24
2.1 Assessment van Persoonlijkheid............................................................................................. 24
2.1.1 Informatiebronnen met betrekking tot persoonlijkheid ...................................................... 24
2.1.2 Evaluatie van meetinstrumenten ........................................................................................ 25
2.1.3 Ontwikkeling van meetinstrumenten .................................................................................. 26
2.1.4 Onderzoeksdesign in persoonlijkheidspsychologie ............................................................. 26
2.1.5 Methodologische kwesties .................................................................................................. 27
2.2 Cross-situationele consistentie en temporele stabiliteit van persoonlijkheid ........................ 27
2.2.1 Cross-situationele consistentie ............................................................................................ 28
2.2.2 Temporele stabiliteit ........................................................................................................... 28
2.3 Gedragsgenetica en PH (Dit deel v/d samenvatting is goed) .................................................. 32
2.3.1 Het menselijk genoom ......................................................................................................... 33
2.3.2 Controverse over genen en persoonlijkheid ........................................................................ 33
2.3.3 Doelstellingen van gedragsgenetica .................................................................................... 33
2.3.4 Wat is erfelijkheid? .............................................................................................................. 33
2.3.5 Gedragsgenetisch onderzoek .............................................................................................. 34
2.3.6 Onderzoeksbevindingen ...................................................................................................... 35
2.3.7 Gedeelde VS. Niet-gedeelde omgevingsinvloeden .............................................................. 36
2.3.8 Genen en omgeving ............................................................................................................. 36
2.4 Het Zelf ................................................................................................................................... 37
2.5 Coping .................................................................................................................................... 40
3. Persoonlijkheid in het dagelijkse leven......................................................................................... 43
3.1 Persoonlijkheid en school ....................................................................................................... 43
3.2 Persoonlijkheid en werk ......................................................................................................... 46
3.3 Persoonlijkheid en relaties ..................................................................................................... 50
, 3.4 Persoonlijkheid en mentaal welbevinden ............................................................................... 56
3.5 Persoonlijkheid en lichamelijke gezondheid ........................................................................... 63
4. Persoonlijkheidsstoornissen ......................................................................................................... 69
4.1 Persoonlijkheidsstoornissen in DSM-5 ................................................................................... 69
4.2 Prevalentie ............................................................................................................................. 73
4.3 Etiologie.................................................................................................................................. 73
4.4 Dimensionale benadering van persoonlijkheidspathologie .................................................... 74
,Inleiding
a. Definitie Persoonlijkheid
o Persoonlijkheid is de verzameling van psychologische trekken en mechanismen binnen
een individu, die georganiseerd en relatief stabiel zijn, en die de interacties met en de
aanpassingen aan de intrapsychische, fysieke en sociale omgeving beïnvloeden.
➢ Traits => Eigenschappen die verschillen en gelijkenissen tussen mensen beschrijven
➢ Gemiddelde neigingen => Average tendencies
➢ Beschrijven, verklaren en voorspellen van (toekomstig) gedrag
➢ Persoonlijkheid = intern
➢ Georganiseerd => Geen willekeurige verzameling elementen, maar een coherent,
samenhangend geheel
➢ Relatief stabiel doorheen de tijd en consistent overheen situaties
➢ Interactie tussen persoon en omgeving = complex
➢ Adaptief functioneren => Flexibel omgaan met stress, uitdagingen en problemen
➢ Onze omgeving stelt ons voortdurend voor uitdagingen
-> Fysieke & sociale & intrapsychische omgeving
b. Persoonlijkheidspsychologie
o De tak van de psychologie die zich bezighoudt met het bestuderen van de persoonlijkheid
o Het begrijpen van individuele verschillen tussen mensen
o Verschillende theorieën
➢ Impliciete persoonlijkheidstheorieën (~ stereotypen)
-> Intuïtief
-> Selectieve waarneming
-> Vaak evaluatief
➢ Wetenschappelijke persoonlijkheidstheorieën
-> Beschrijven van menselijke kenmerken
-> Persoonlijkheid als psychologisch construct
b1. Drie analyseniveaus
Iedereen is op een bepaalde manier ...;
o ... zoals alle anderen
➢ Analyseniveau => Human Nature
➢ Behoefte om ergens bij te horen
o ... zoals sommige anderen
➢ Analyseniveau => Individuele en groepsverschillen
➢ Variaties in de behoefte ergens bij te horen, variaties in extravert-introvert, geslacht
o ... zoals niemand anders
➢ Analyseniveau => Individuele uniciteit
➢ Iemands unieke, typerende manier van doen
*Nomothetisch versus Idiografisch onderzoek;
o Nomothetisch;
➢ Bestuderen van groepen/steekproeven
➢ Focus => Gelijkenissen tussen groepen
➢ Doel => Universele wetmatigheden ontdekken over de mens
➢ Methode => Zelfrapportage, statistische analyses => Kwantitatief
➢ Nadeel => Weinig kennis over complexiteit en dynamiek binnen individu
, o Idiografisch;
➢ Bestuderen van 1 enkel individu
➢ Focus => Uniciteit van het individu
➢ Doel => Diepgaan begrip van het individu
➢ Methode => Case study, psychobiografie, dagboek, interview => Kwalitatief
➢ nadeel => Moeilijk generaliseerbaar
b2. Theorie versus onderzoek
*Een goede theorie;
o Voorziet richtlijnen voor verder onderzoek
o Verklaart en organiseert reeds bestaande bevindingen
o Maakt voorspellingen over gedrag en psychologische fenomenen
*Theorie vs. overtuiging;
o Bv. astrologie
*Wetenschappelijke evaluatiecriteria;
o Volledigheid
o Heuristische waarde
o Toetsbaarheid
o Spaarzaamheid
o Compatibiliteit en integratie overheen verschillende kennisdomeinen en analyseniveau
*Grote verscheidenheid aan persoonlijkheidstheorieën;
o Psychodynamische
o Sociaal-cognivistische
o Humanistische
o Biologische
o Dispositionele
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller jokelemmens. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.43. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
47561 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 15 years now