Samenvatting van Transporteconomie & modaliteiten. Met deze samenvatting behaalde ik een 19/20 :) Deze samenvatting is gebaseerd op de lessen (docent Kristof Joossen) en de powerpoints. Op het einde van de samenvatting staan voorbeeldvragen voor het examen alsook staan er oefeningen doorheen de sam...
Transporteconomie & modaliteiten (YB0912 | 2023)
Februari 2023 – juni 2023 (examen 08/06/2023)
ISBN 978 90 306 9662 9
Transport Economics – Gust Blauwens, Peter de Baere & Eddy Van de Voorde
Zonder transport staat alles stil. Hiermee is duidelijk dat goederenvervoer in onze huidige samenleving een
noodzaak is. Daarom gaan we in deze syllabus dieper in op de betekening van transport en haar betekenis in de
economie.
Transporteconomie & modaliteiten (YB0912 | 2023) ............................................................................ 1
Deel 1: Transporteconomie ..................................................................................................................... 4
Hoofdstuk 1: de markt van het goederenvervoer ................................................................................... 4
1. Inleiding ....................................................................................................................................... 4
2. Afgeleide vraag ............................................................................................................................ 4
3. Prijselasticiteit ............................................................................................................................. 4
4. Waarom worden goederen getransporteerd? ............................................................................ 5
Hoofdstuk 2: het verkeers- en vervoerssysteem .................................................................................... 5
1. Inleiding ....................................................................................................................................... 5
2. Verkeer, vervoer en infrastructuur ............................................................................................. 6
3. De vervoerssubsystemen ............................................................................................................ 6
4. Het meten van verkeers- en vervoersprestatie .......................................................................... 8
5. Bezettingsgraad ........................................................................................................................... 9
Hoofdstuk 3: de reglementering in de vervoersector ........................................................................... 10
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 10
2. Reglementering in het wegvervoer ........................................................................................... 10
Hoofdstuk 4: logistieke kosten .............................................................................................................. 12
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 12
2. Bedrijfslogistiek ......................................................................................................................... 12
3. Transportkosten ........................................................................................................................ 12
4. Kosten van goederenbehandeling............................................................................................. 12
5. Voorraadkosten ......................................................................................................................... 12
6. Kosten van voorraadtekort........................................................................................................ 13
7. Verpakkingskosten .................................................................................................................... 13
Hoofdstuk 5: Transportbeslissing vanuit logistiek standpunt ............................................................... 14
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 14
2. Regel van de vierkantswortel .................................................................................................... 14
3. Voorraadconsolidatie ................................................................................................................ 16
Hoofdstuk 6: kostenberekening in vervoerbedrijven ........................................................................... 16
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 16
2. Tijdskosten en kilometerkosten ................................................................................................ 16
1
, 3. Uur- en kilometercoëfficiënt ..................................................................................................... 17
4. Variabele kosten ........................................................................................................................ 19
5. Gemeenschappelijke kosten ..................................................................................................... 19
6. Kosten voor piek- en dalperiodes.............................................................................................. 20
Hoofdstuk 7: Prijsberekening in vervoerbedrijven................................................................................ 21
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 21
2. Specifieke omstandigheden ...................................................................................................... 21
3. Een eenvoudige case ................................................................................................................. 22
Hoofdstuk 8: investeren in voertuigen.................................................................................................. 23
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 23
2. optimale samenstelling en omvang van een voertuigenvloot .................................................. 23
3. Optimale gebruiksduur.............................................................................................................. 24
4. Kostengegevens......................................................................................................................... 24
Hoofdstuk 9: Aanrekening van externe kosten ..................................................................................... 25
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 25
2. Verantwoording van heffingen voor externe kosten ................................................................ 25
3. Samenstelling van marginale externe kostprijs......................................................................... 26
4. Second best – oplossingen ........................................................................................................ 27
Deel 2: Transportmodaliteiten .............................................................................................................. 28
Hoofdstuk 1: Maritiem transport .......................................................................................................... 28
1. Evolutie maritiem transport ...................................................................................................... 28
2. Maritieme routes....................................................................................................................... 29
3. Scheepstypes en cargo .............................................................................................................. 29
4. Enkele begrippen ....................................................................................................................... 32
5. Duurzaamheid............................................................................................................................ 33
6. Lijnvaart en containervaart ....................................................................................................... 33
7. Kosten en opbrengsten ............................................................................................................. 35
8. Containertypes .......................................................................................................................... 37
9. Havens en goederenbehandelaars ............................................................................................ 39
Hoofdstuk 2: Spoorvervoer ................................................................................................................... 48
1. Inleiding ..................................................................................................................................... 48
2. Een korte (Belgische) geschiedenis van het spoorvervoer ........................................................ 48
3. Cijfermateriaal spoorvervoer .................................................................................................... 51
4. Wie maakt er gebruik van het spoorvervoer?........................................................................... 52
5. Aanbieders op de markt ............................................................................................................ 53
6. Duurzaamheid ........................................................................................................................... 53
7. Commerciële voordelen van railgoederenvervoer ................................................................... 54
8. Soorten zendingen .................................................................................................................... 54
2
, 9. Wagenpark (VOOR EXAMEN NIET) ............................................................................................ 55
10. Powerpoint spoorvervoer ..................................................................................................... 56
Hoofdstuk 3: Luchtvervoer .................................................................................................................... 58
1. Korte geschiedenis van air cargo ............................................................................................... 58
2. Vliegtuigtypes en hun evolutie .................................................................................................. 59
3. Integrator vs airfreight .............................................................................................................. 59
4. Organisatie van het luchtruim ................................................................................................... 60
5. Luchthavens............................................................................................................................... 60
6. Consolidaties & volume en volumetrisch gewicht .................................................................... 61
7. Luchtvrachtbeveiliging .............................................................................................................. 61
8. Keuze transportwijze ................................................................................................................. 61
9. Airfreight products .................................................................................................................... 62
Hoofdstuk 4: Binnenvaart ..................................................................................................................... 64
1. Vaarwegen................................................................................................................................. 64
2. Type binnenschepen ................................................................................................................. 64
3. Goederen ................................................................................................................................... 65
4. S.W.O.T. analyse ........................................................................................................................ 66
5. Evoluties .................................................................................................................................... 66
Hoofdstuk 5: Baantransport .................................................................................................................. 67
1. Het Belgisch wegennet .............................................................................................................. 67
2. Het Europees wegennet ............................................................................................................ 67
3. Wagenpark en soorten vrachtwagens (VOOR EXAMEN NIET) .................................................. 68
4. Soorten zendingen en type ladingen......................................................................................... 70
5. Het transportdocument – CRM ................................................................................................. 71
6. Rij- en rusttijden ........................................................................................................................ 71
7. Optimalisatie van het transport en prijsbepaling ..................................................................... 71
8. SWOT-analyse............................................................................................................................ 74
Open vragen .......................................................................................................................................... 75
Woordenlijst .......................................................................................................................................... 82
3
, Deel 1: Transporteconomie
Hoofdstuk 1: de markt van het goederenvervoer
1. Inleiding
Er is een behoefte aan transport ontstaan voor het functioneren van de economie en het maatschappelijk leven.
Verkeer en vervoer zijn zo het gevolg van andere primaire behoeften (=naar werk, op reis, …)
De ruimtelijke scheiding tussen de plaatsen van menselijke activiteiten roept een verplaatsingsnoodzaak in het
leven = afgeleide vraag naar transport
2. Afgeleide vraag
Een verkeersbeweging gebeurt niet op zich, er is steeds een achterliggende behoefte die aan de basis ligt:
➢ persoonlijke vervoersbehoefte: de vraag naar grondstoffen en de vraag naar afgewerkte producten
➢ heterogene behoefte: de vraag naar vervoer hangt af van verschillende factoren:
• Het vervoersobject zelf: wat is het volume van het te vervoeren product? Welke zijn de afmetingen? Wat is
de partijgrootte? Afhankelijk hiervan zal er een juist transportmiddel worden gekozen.
• De bijkomende dienstverlening: is er nood aan extra opslag van de goederen? Dient er een extra verpakking
te gebeuren? Dienen de goederen langs de douane te passeren? Afhankelijk hiervan zullen we het transport al
dan niet uitbesteden.
Door de behoefte aan transport van goederen of diensten is er een betalingsbereidheid (willingness to pay).
Figuur 1: afgeleide vraag vervoer
Aanbod in Antwerpen (Sa = supply) & vraag in Gent (Dg = demand) van
bepaalde hoeveelheid X van goed tegen een prijs OB.
De betalingsbereidheid voor dit goed is OC aangezien het goed een
bepaalde nuttigheidsgraad heeft voor de consument.
Het prijsverschil (OC-OB) vormt de basis voor de prijsbepaling van de
vervoersprestatie (OT).
Hieruit kan de vraagfunctie van het transport worden afgeleid (Dt).
Rekening houdend met de aanbodcurve (St) kan er dan een nieuw
optimum gevonden worden waarbij er een hoeveelheid E goederen
wordt verhandeld rekening houdend met de transportprijs.
3. Prijselasticiteit
3.1 Aanbod
Er is een positief verband tussen de aangeboden hoeveelheid en de prijs.
Bij een prijsstijging zal de producent bereid zijn om meer aan te bieden en andersom.
• ultra-korte periode: het aanbod ligt vast (volledig prijsinelastisch) en er zijn geen aanpassingen mogelijk.
• korte periode: beperkte aanpassingen in het aanbod zijn mogelijk
• lange periode: het aanbod van de vloot kan aangepast worden aan de vraag. De mogelijkheid hiertoe hangt
echter af over welke transportmodus het gaat. De aanbouw van schepen bijvoorbeeld duurt veel langer dan
pakweg een vrachtwagen.
3.2 Vraag
De vraag naar vervoer is afhankelijk van de vraag naar producten.
Een eventuele prijsdaling van de vervoerprijs zal dus niet rechtstreeks leiden tot een grotere vraag naar vervoer.
Nochtans kan door een daling van de prijs van het vervoer een groter aantal potentiële klanten belangstelling
krijgen voor het product. Daardoor zou het vervoervolume dan toch kunnen toenemen.
Prijsstijgingen van het transport kunnen producenten ervoor doen kiezen om de productie dichter bij huis te
doen. Bij een kleine vraag zal er ook een sterke concurrentiele verhouding tussen de vervoerders ontstaan,
waardoor ook de verleende service aan belang zal toenemen.
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller femsv. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.04. You're not tied to anything after your purchase.
