Summary
Samenvatting - Criminologie (forensische context)
- Course
- Institution
Samenvatting gebasseerd op powerpoint, notities en cursus. Vak van Ann de Brouwer
[Show more]
Seller
Follow
aliciasalomez1
Content preview
SAMENVATTING CRIMINOLOGIEDEEL 1: de criminologische wetenschap: Inleidende wetenschap. Wat is criminaliteit? Over
het definiëren van criminaliteit
Misdaad is in deze context geen strafrechtelijk/ juridisch concept. Het vormt een centraal begrip in
de criminologie. Het is dus ook een belangrijk uitgangspunt voor de criminologische wetenschap om
te weten wat men onder misdaad verstaat. Zo bestaan er verschillende, en uitlopende definities. Dus
de wijze waarop criminaliteit wordt geconcipieerd is bepalend voor de perceptie van de criminologie
als wetenschap. Uit de criminaliteitsdefinitie en haar betekenis vloeit de rest voort: het
wetenschappelijk karakter van de criminologie, de methode, de afbakening van het studieterrein,
taak en functies, de rol van de criminoloog...
‘Deviant’ is iets wat afwijkend is van de norm. Dit is soms gekoppeld met het crimineel zijn. Maar dat
betekent niet dat het dat ook is. Een voorbeeld is vreemdgaan, er wordt op neergekeken maar is
juridisch niet fout. Deviant kan ook enkel afwijkend zijn voor een deel van de mensen. Bijvoorbeeld,
sommigen vinden dat tattoos crimineel is, maar anderen weer niet. De maatschappij verandert
steeds en daarmee ook hun blik op deviant zijn en op crimineel zijn. Je kan niet zien aan iemand of
zij crimineel zijn, maar op basis van het uiterlijk kan men wel een oordeel vellen. Criminaliteit
verschilt in tijd en ruimte. (Voorbeeld: vroeger was het een misdaad om abortus te ondergaan. Nu is
dat niet meer zo. Maar in landen zoals Saudi- Arabië is het nog steeds verboden).
Misdaad kan zowel angst en woede oproepen maar ook fascinatie. Zo bestaan er vele
documentaires/ films.
We zullen stilstaan bij het (1) definiëren van criminaliteit, (2) het meten van criminaliteit en (3) het
verklaren van criminaliteit.
HOOFDSTUK 1: alledaagse definities van criminaliteit
Onze eigen meningen en opvattingen rond criminaliteit passen in verschillende theorieën over
misdaad die gaandeweg gemaakt zijn. Alledaagse ervaringen spelen ook hun rol in de denkbeelden
over criminaliteit en straf. De opvattingen van criminaliteit veranderen in samenhang met
biografische en sociale ontwikkelingen. Ook de media dragen zo zijn steentje bij tot het in stand
houden van stereotiepe criminaliteitsbeelden en het verstrekken van kennis over ‘nieuwe’ vormen
van criminaliteit zoals witteboordcriminaliteit en fraude. (boemansconcept en telelenseffect-> zie
woordenlijst).
Verder bepalen ook overheidsinstanties en politici de alledaagse definities van criminaliteit, dit door
de officiële informatie van politie en justitie (iets waar journalisten onafhankelijk van zijn).
Criminologen trachtten door ‘moral panic’ aan te geven hoe de media, politici en het publiek elkaar
steeds verder ophitsen.
HOOFDSTUK 2: normatieve criminaliteitsdefinities
Volgens de normatieve misdaaddefinitie wordt criminaliteit opgevat als een eigenschap van
gedrag of van de persoon die dat gedrag stelt. Het criminele zit hem in het gedrag of de
persoon zelf. Een normatieve misdaaddefinitie ziet criminaliteit als een inbreuk op normen.
1
,(voorbeeld: oude vrouw niet laten zitten, voeten niet vegen, liegen). Naargelang de
criminaliteitsdefinitie verschilt het type norm waarvan criminaliteit afwijkt (conventionele
en kritisch normatieve misdaaddefinities). De normatieve criminaliteitsdefinities staan naast
de reactieve.
Misdaaddefinities
Normatieve (traditionele) definities: Reactieve definities:
Criminaliteit is een eigenschap van bepaalde criminaliteit wordt opgevat als een eigenschap van
gedragingen. Het criminele zit hem in het gedrag een sociale reactie op welbepaalde gedragingen of
of in de persoon zelf welbepaalde personen
Conventionele: Kritische: Conventionele: Kritische:
men stelt zich op het Men moet zijn of haar men stelt zich op het Men besteedt aandacht
standpunt van de morele waarde- standpunt van de aan de ongelijke
bestaande gevestigde oordelen expliciteren bestaande gevestigde machtsverhoudingen in de
orde en men orde en men samenleving
legitimeert de legitimeert de
machthebbers machthebbers
Juridische Labelling
Morele Conflicttheoretische
Sociale Neo-marxistische
2.1 De conventionele normatieve misdaaddefinities
Deze drie conventionele normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat men zich
bezighoudt met gedragingen die indruisen tegen ‘normen’ (vandaar ‘normatieve’
criminaliteitsdefinities) maar het soort norm dat men wil bestuderen verschilt naargelang de
verschillende criminaliteitsdefinities dat men hanteert.
Misdaaddefinitie Norm
Strafrechtelijke misdaaddefinitie Inbreuken tegen strafrechtsnormen
Eng-strafrechtelijke misdaaddefinitie Inbreuken tegen strafrechtsnormen
Breed-juridische misdaaddefinitie Inbreuken tegen rechtsnormen
Morele misdaaddefinitie Inbreuken tegen morele normen
Sociale misdaaddefinitie Inbreuken tegen sociale (gedrags)normen
2.1.1 De juridische misdaaddefinities
2
,De verschillende juridische normatieve misdaaddefinities hebben met elkaar gemeen dat zij bij de
omschrijving van criminaliteit verwijzen naar het recht. We maken hier onderscheid tussen de
strafrechtelijk, de eng-strafrechtelijke en de breed- juridische misdaaddefinitie.
A. De strafrechtelijke misdaaddefinitie
Deze wordt het meest gehanteerd door criminologen (juridische). Hier neemt de criminoloog het
misdaadbegrip van het strafrecht onveranderd over. Criminaliteit omvat deze handelingen en
gedragingen die de wetgever van een bepaald land op een gegeven ogenblik strafbaar heeft
verklaard. Criminaliteit zijn dus al deze gedragingen die een inbreuk zijn op het strafrecht.
Jerome MICHAEL & Mortimer ADLER: Criminaliteit mag niet gedefinieerd worden in morele of
sociale termen als immorele of anti-sociale handelingen.
B. Eng- strafrechtelijke misdaaddefinitie
De Noord-Amerikaanse criminoloog Paul TAPPAN vindt de hierboven omschreven strafrechtelijke
criminaliteitsdefinitie te ruim en te vaag geformuleerd:
Handelingen kunnen slechts als criminaliteit bestempeld worden wanneer de daders ervan
met opzet en zonder verdediging of rechtvaardiging het strafrecht hebben overtreden en
hiervoor gesanctioneerd zijn door een strafrechter
Er is pas sprake van criminaliteit wanneer de dader van de handeling, die een inbreuk op het
strafrecht inhoudt, hiervoor wordt veroordeeld.
C. Breed- juridische misdaaddefinitie
3
, De Noord-Amerikaanse criminoloog Edwin SUTHERLAND vond de bovenvermelde
criminaliteitsdefinitie te beperkt voor zijn studie van de sociaal schadelijke praktijken gepleegd door
respectabele personen met een hoge sociale status (witteboordencriminaliteit). Hij stelde daarom
voor een bredere juridische criminaliteitsdefinitie te formuleren aan de hand van de twee abstracte
criteria, 'sociale schadelijkheid' en 'juridische sanctie'.
Een handeling is een misdrijf wanneer deze handeling door een wet wordt gedefinieerd als sociaal
schadelijk en wanneer deze wet een sanctie voorziet tegen de pleger van deze inbreuk op de
rechtsnorm, ongeacht of het opleggen van deze sanctie via een strafrechtelijke, civielrechtelijke of
administratieve procedure geschiedt.
--> ‘brede’ definitie want een wettekst is ruimer dan een strafwettekst en een sanctie is ook ruimer
dan enkel een strafrechtelijke sanctie. (vb: administratieve sanctie, fiscale sanctie,…).
2.1.2 De morele misdaaddefinities
Criminaliteit is een inbreuk op de conventionele morele normen. De Italiaan Raffaele GAROFALO is
de eerste criminoloog die zelf een conventionele morele definitie heeft uitgewerkt. Hij noemde het
een naturalistische misdaaddefinitie. De positivistische criminologen richtten zich te veel op de
crimineel, in plaats van de criminaliteit. Volgens hem is criminologie een wetenschap van een
algemeen universeel fenomeen diende de notie criminaliteit alle handelingen te omvatten die ten
alle tijden en overal als crimineel worden beschouwd. Bij middel van de naturalistische
positivistische methode poogde GAROFALO het 'natuurlijk misdrijf’ te omschrijven. Dit deed hij door
het isoleren van morele sentimenten die in de ontwikkeling van de menselijke beschaving definitief
verworven waren en waarvan de inbreuken als crimineel ervaren werden.
De kern van de criminaliteit is een gebrek aan morele essentiële zin. Hij ging dus gaan kijken naar die
morele waarden waarvan hij vond dat ze in de ontwikkeling van de menselijke beschaving definitief
verworven waren (opmerking: hij bedoelt hiermee weliswaar de ‘beschaving’ van de Napolitaanse
adel!). Voor het formuleren van het 'natuurlijk misdrijf' interesseerde hem alleen de harde kern van
een moreel sentiment. Bij criminaliteit ging het over de meest frappante immoraliteit.
Hij identificeerde twee basis morele sentimenten, waarvan de inbreuken door hem als criminaliteit
werden beschouwd:
Met name het morele sentiment van medelijden en
Het morele sentiment van eerlijkheid
MORELE SENTIMENT VAN MEDELIJDEN
Weerhoudt mensen ervan dat anderen fysische pijn te berokkenen,
Omvatten de levensdelicten,
Agressiedelicten,
Fysische handelingen die tegelijkertijd een fysisch en moreel leed toebrengen (gijzeling) en
Handelingen die op een directe wijze een moreel leed berokkenen (laster en eerroof)
MORELE SENTIMENT VAN EERLIJKHEID
Mensen ervan weerhoudt zich met geweld en bedrog zaken toe te eigenen die hen niet
toebehoren,
Omvatten vermogensdelicten met geweld (diefstal)
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller aliciasalomez1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.00. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73091 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now