1. HOOFDSTUK 1: INLEIDING
1.1 Wat is psychologie…………………………………………………………………………………………………..……p4
1.2 Wetenschap en intuïtie…………………………………………………………………………………………………p4
1.3 Geschiedenis…………………………………………………………………………………………………………………p4
1.4 Cognitieve psychologie………………………………………………………………………………………………….p7
2. HOOFDSTUK 2: WAARNEMING
2.1 Enkele psychologische begrippen………………………………………………………………………….……..p8
2.2 Van prikkel tot sensatie (Bottom-up).................................................................................p8
2.3 Proces van transductie……………………………………………………………………………………….…………p9
2.4 Psychologische activiteiten betrokken bij waarnemen……………………………………..…………p10
2.4.1 Selectie……………..……………………………………………………………………………………..……….p10
2.4.2 Organisatie en structuren…………………………………………………………………………………..p11
2.4.3 Interpretatie en zingeving………………………………………………………………………………….p12
2.5 Seminarie → persoonswaarneming…………………………………………………………………………….p12
2.5.1 Kenmerken van de waargenomene…………………………………………………………..……….p13
2.5.2 Kenmerken van de waarnemer…………………………………………………………….……………p13
2.5.3 Kenmerken van de context……………………………………………………………………….……….p13
3. HOOFDSTUK 3: DENKEN
3.1 Wat is denken?……………………………………………………………………………………………………………p14
3.2 Bouwstenen van complex denken………………………………………………………………….……………p15
3.3 Vormen van denken……………………………………………………………………………………….…………..p15
3.4 Goede denkers……………………………………………………………………………………………………………p16
3.5 Als het misloopt: denkfouten………………………………………………………………………………………p16
3.6 Seminarie……………………………………………………………………………………………………………………p17
4. HOOFDSTUK 4: LEREN
4.1 Wat is leren?…………………………………………………………………………………………………….…………p18
4.2 Hoe leren we?…………………………………………………………………………………………………….………p18
4.2.1 Klassieke conditionering……………………………………………………………………………….……p18
4.2.2 Operante conditionering……………………………………………………………………………………p21
4.2.3 Overeenkomsten KC en OC……………………………………………………………………….……….p23
4.2.4 Observationeel of sociaal leren…………………………………………………………………….……p23
4.3 Wat is de conclusie en de relevantie voor ons……………………………………………………….……p24
4.4 Seminarie……………………………………………………………………………………………………………………p24
5. HOOFDSTUK 5: STRESS EN GEZONDHEID
5.1 Wat is stress?………………………………………………………………………………………………………………p26
5.1.1 Bronnen van stress………………………………………………………………………………..…………..p27
5.1.2 Soorten stressoren………………………………………………………………………………….…………p27
5.2 Het stressresponssysteem…………………………………………………………………………………………..p28
5.2.1 Structuren die deel uitmaken van het systeem………………………………………..…………p28
5.2.2 Wisselwerking amygdala en prefrontale cortex en de invloed op
emotieregulatie……………………………………………………………………………………………..….p29
1
, 5.2.3 Stresshormonen adrenaline en cortisol: de boodschapper van
stressresponssysteem………………………………………………………………………………….…….p30
5.3 Stresssensitisatie en stresstolerantie…………………………………………………………………..………p31
5.4 Wat doet stress psychologisch met ons……………………………………………………………….……..p34
5.5 Effecten van stress tijdens de kinderjaren……………………………………………………………………p36
5.5.1 Early life stress (ELS)……………………………………………………………………………………..……p36
5.5.2 Adverse Childhood Experience Studies (ACE’s)......................................................p37
6. HOOFDSTUK 6: EMOTIE
6.1 Wat is emotie?……………………………………………………………………………………………………………p39
6.2 Bouwstenen van emotie?……………………………………………………………………………………………p41
6.2.1 De situatie…………………………………………………………………………………………………….……p41
6.2.2 Lichaamsaspecten……………………………………………………………………………………..………p42
6.2.3 Gedragsaspecten………………………………………………………………………………………….……p43
6.2.4 Gevoelsaspecten………………………………………………………………………………………….……p44
6.3 Hoe leren we… emoties?……………………………………………………………………………………….……p44
6.4 Wat is de relevantie voor de JP?.....................................................................................p46
6.5 Seminarie stress + emotie……………………………………………………………………………………..……p47
7. HOOFDSTUK 7: MOTIVATIE
7.1 Wat is motivatie?……………………………………………………………………………………………..…………p48
7.2 De ABC-motor………………………………………………………………………………………………….…………p49
7.3 Mo(e)tivatie……………………………………………………………………………………………………..………..p49
7.4 De uitkomst(en) van motivatie……………………………………………………………………………………p51
7.5 Een motiverende aanpak of stijl………………………………………………………………………….………p54
7.5.1 Autonomie-ondersteunende stijl………………………………………………………………….……p54
7.5.2 Controlerende stijl……………………………………………………………………………………….…….p54
7.5.3 Onderzoeken……………………………………………………………………………………………..………p55
7.5.4 Structuur en chaos ……………………………………………………………………………………………p57
7.6 Seminarie……………………………………………………………………………………………………………………p59
8. HOOFDSTUK 8: PERSOONLIJKHEID
8.1 Persoonlijkheid: een inleiding…………………………………………………………………………….….……p60
8.2 Een wetenschappelijk perspectief op persoonlijkheid…………………………………………..…….p60
8.2.1 Organisatie van persoonlijkheid……………………………………………………………….………..p60
8.2.2 Stabiliteit van persoonlijkheid……………………………………………………………………………p62
8.2.3 Hoe beïnvloedt persoonlijkheid ons gedrag……………………………………………………….p63
8.3 Persoonlijkheid bij kinderen……………………………………………………………………………….……….p64
8.3.1 Dunedin studie…………………………………………………………………………………………….…...p64
8.3.2 Conceptualisatie van individuele verschillen op jonge leeftijd……………………………p65
8.4 Persoonlijkheid nature of nurture……………………………………………………………………….………p68
8.4.1 Soorten gen-omgevingscorrelaties………………………….………………………………….……..p68
9. HOOFDSTUK 9: IQ
9.1 Korte historiek……………………………………………………………………………………………….……………p68
2
,9.2 Het meten van intelligentie…………………………………………………………………………………………p71
9.3 Interpretatie van een IQ-score………………………………………………………………………….…………p71
9.4 Structuur van de klassieke intelligentie…………………………………………………………….…………p73
9.5 Nature of Nurture……………………………………………………………………………………………………….p77
10. HOOFDSTUK 10: GEHEUGEN
10.1 Wat is de structuur van ons geheugen?........................................................................p78
10.1.1 Input uit de omgeving…………………………………………………………………………………….p79
10.1.2 Sensorisch geheugen……………………………………………………………………………………..p79
10.1.3 Overgang van sensorisch naar KTG……………………………………………………….………..p80
10.1.4 Korte termijn geheugen………………………………………………………………………….………p81
10.1.5 Lange termijn geheugen……………………………………………………………………….………..p83
10.1.6 Samenwerking tussen KTG en LTG……………………………………………………….…………p83
10.2 Hoe wordt informatie verworven en opgeslagen in het geheugen?.............................p84
10.3 Hoe roepen we informatie op uit het geheugen………………………………………………….…….p85
10.4 Voorbeelden van problemen met het geheugen………………………………………………….……p87
11. HOOFDSTUK 11: SOCIALE PSYCHOLOGIE
11.1 Wat is sociale psychologie?...........................................................................................p87
11.2 Welke invloed heeft een sociale situatie?.....................................................................p88
11.3 Hoe construeren we een sociale werkelijkheid?...........................................................p91
11.4 Hoe creëren systemen situaties die ons gedrag beïnvloeden…………………………………….p93
3
, HOOFDSTUK 1: INLEIDING
1.1 Wat is psychologie
Psychologie = de empirische wetenschap van gedrag en mentale processen
→ bevindingen binnen psychologie zijn getoetst, meetbaar
= adhv wetenschappelijke methoden ontstaan
= zaken die observeerbaar en niet-observeerbaar zijn
Psychologie = wetenschappelijke studie van gedrag en mentale activiteiten van het individu
→ geen exacte wetenschap maar wel een wetenschap
1.2 Wetenschap en intuïtie
= betwijfelen van ongefundeerde beweringen → pseudowetenschap
→ pseudowetenschap = verklaren werkelijkheid zonder het gebruik van wetenschappelijke
methodes (handlezen, toekomstvoorspellingen, astrologie, tafereel middeleeuwen)
= geen pure speculatie over menselijke natuur
= geen verzameling van volkswijsheden waarvan “iedereen toch weet” dat ze waar zijn
→ common sense = wel meerwaarde in dagelijks leven
→ uitspraken doen op basis van ervaringsgegevens
= op vlak van verzamelen van gegevens -> veel tov weinig
→ wetenschap is heel veel gegevens, intuïtie niet
= op vlak van verwerken van gegevens -> snelle verbanden tov systematisch
→ wetenschap op een gefundeerde manier en denkfout elimineren
1.3 Geschiedenis van de psychologie
= een korte geschiedenis maar een heel ver verleden
1. Socrates
= waarom-vragen → als iemand iets zei vroeg hij altijd waarom
2. Plato
= focus op de realiteit → wat is realiteit en hoe moeten we dit zien
3. Aristoteles
= meer richting op wetenschap → baseren op ervaringen en dingen testen om dan
pas uitspraken te doen
4. Galenus
= lichaamssappen en persoonlijkheid → afh samenstelling sappen bepaalde
persoonlijkheid
5. Ernst Kretschmer
= personen indelen in hokjes op basis van hun lichaam
→ leptosome type = lang en mager -> nuchter, intellectueel en emotioneel
→ atletische type = brede schouders, kleiner -> assertief en soms agressief
→ pyknische type = korte nek, rond en blozend gezicht -> vriendelijk, sociaal en open
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller lottedenon. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.51. You're not tied to anything after your purchase.