Summary
Samenvatting - Recht (Y00005)
- Course
- Institution
Dit is een volledige samenvatting van de behandelde modules van het vak Recht.
[Show more]
Seller
Follow
karasteppe
Content preview
SV Recht SK 2022-2023RECHT
Inhoudsopgave
MODULE 1: RECHTSSTRUCTUREN .............................................................................................................................. 2
1. Wat is recht ............................................................................................................................................................. 2
2. Ordenen samenleving (pakket regels) .................................................................................................................... 2
2.1 Indeling op basis van erritorialiteit/grondgebied .............................................................................................. 2
2.2 Indeling op basis van strafbaar – niet strafbaar .............................................................................................. 2
2.4 Mengvormen .................................................................................................................................................... 3
3. Beslist door de overheid.......................................................................................................................................... 3
3.1 Een democratische samenleving ..................................................................................................................... 3
3.3 België: 5 niveaus.............................................................................................................................................. 4
3.4 Beïnvloeding van het recht .............................................................................................................................. 8
MODULE 2: HET INDIVIDU .............................................................................................................................................. 9
1. Juridische persoon .................................................................................................................................................. 9
1.1 Begin ................................................................................................................................................................ 9
1.2 Einde ................................................................................................................................................................ 9
1.3 Het lichaam ...................................................................................................................................................... 9
1.4 Verenigingen .................................................................................................................................................... 9
2. Minderjarigen......................................................................................................................................................... 10
2.1 bekwaamheid ................................................................................................................................................. 10
2.2 Jeugdhulpverlening ........................................................................................................................................ 12
2.3 Aansprakelijkheid ........................................................................................................................................... 13
3. Meerderjarigen ...................................................................................................................................................... 14
3.1 Bekwaamheid ................................................................................................................................................ 14
3.2 Hulpverlening ................................................................................................................................................. 16
3.3 Aansprakelijkheid ........................................................................................................................................... 17
MODULE 3: RELATIES .................................................................................................................................................. 20
1. Ouderschap ........................................................................................................................................................... 20
1.1 Ouderlijk gezag .............................................................................................................................................. 20
1.2 Onderhoudsplicht ........................................................................................................................................... 21
1.3 Vaststelling ouderschap ................................................................................................................................. 22
2. Partnerschap ......................................................................................................................................................... 26
2.1 Feitelijk samenwonen .................................................................................................................................... 26
2.2 Wettelijk samenwonen ................................................................................................................................... 26
2.3 Huwelijk .......................................................................................................................................................... 27
2.4 Echtscheiding ................................................................................................................................................. 30
MODULE 4: INKOMEN ................................................................................................................................................... 30
1. Inkomen uit arbeid ................................................................................................................................................. 30
1.1 Drie stelsels ................................................................................................................................................... 30
1.2 Stelsel werknemer ......................................................................................................................................... 31
2. Vervangingsinkomen............................................................................................................................................. 33
2.1 Sociale zekerheid........................................................................................................................................... 33
2.2 Sociale bijstand .............................................................................................................................................. 35
1
,SV Recht SK 2022-2023
MODULE 1: RECHTSSTRUCTUREN
1. Wat is recht
Er is geen exacte definitie van recht.
Recht is afdwingbaar
• Iemand kunnen verplichten op op een bepaalde manier te handelen (bv. boete betalen)
Recht bestaat ui 3 elementen
1. Ordenen samenleving
2. Overheid beslist
3. Afdwingbaar via justitie
2. Ordenen samenleving (pakket regels)
2.1 Indeling op basis van erritorialiteit/grondgebied
Internationaal recht of grensoverschrijdend recht
• Hoe komt dit recht tot stand → via afspraken tussen landen
• Waar vind je die afspraken → in verdragen Hoe komen verdragen tot stand: 2 manieren
o Landen sluiten onderling verdragen met elkaar
o OF in het kader van een internationale bijeenkomst of organisatie (bv. VN)
EU-recht als supranationaal recht
• Het Europees parlement en de Europese commissie nemen beslissingen die van
toepassing zijn op de 27 lidstaten (dus ‘over de hoofden heen’ van de lidstaten)
Ieder land binnen de eigen landsgrenzen = nationaal recht
2.2 Indeling op basis van strafbaar – niet strafbaar
Objectieve elementen: in de wet staat dat die handeling strafbaar is
+ de wet vermeldt de straf(maat)
• “Geen strafbare handeling zonder wet”
• “Geen straf zonder wet”
Subjectieve elementen: toestemming/intentie
• Toestemming = het slachtoffer
• Intentie = de dader
Strafbare handeling = misdrijf
3 Soorten misdrijven → indeling op basis van de zwaarte van de straf
1. Overtreding = een strafbare handeling waarop een politiestraf staat
2. Wanbedrijf = een strafbare handeling waarop een correctionele straf staat
3. Misdaad = een strafbare handeling waarop een criminele straf staat
2
,SV Recht SK 2022-2023
Soorten strafsancties (die een strafrechtbank kan uitspreken)
• Hoofdstraffen
o Vrijheidsberoving
o Werkstraf
o Geldboete
o Autonome probatiestraf
o Elektronisch toezicht
• Bijkomende straffen
o Zoals rijverbod, alcoholslot, ontzetting uit rechten, therapie volgen,
verbeurdverklaring van goederen, ...
Strafbare handeling Niet-strafbare handeling
✓ Straf = extra leed dat wordt opgelegd ✓ Rechtzetting of schadevergoeding
(als afschrikmiddel) (herstel van het geleden nadeel)
✓ Overheid = de enige die een straf kan ✓ Tussen burgers (of burger – overheid of
vragen én opleggen overheid - overheid)
✓ De handeling kan niet worden ✓ De handeling is afdwingbaar
afgedwongen (de straf wél)
2.4 Mengvormen
Tuchtsancties
• Sanctie wordt uitgesproken door een ‘tuchtorgaan’
• Enkel van toepassing op specifieke doelgroepen (bv. vastbenoemde ambtenaren,
beroepsgroepen, in de sport, in het onderwijs
• Voorbeelden: waarschuwing, schorsing, uitsluiting, beroepsverbod, geldboete, ...
Administratieve sancties
• Sanctie wordt uitgesproken door een ‘administratie’ of ‘administratieve overheid’
• Maatregelen om het recht te doen naleven
• Voorbeelden: geldboete bij zwartrijden, GAS-boetes bij overlast, sluiting van een zaak,
onbewoonbaarverklaring, schorsen of intrekking van een toestemming, ...
3. Beslist door de overheid
3.1 Een democratische samenleving
Essentie = een debatcultuur (het volk gaat in overleg met zichzelf, vrije meningsuiting is hierbij
essentieel) en op het einde beslist de meerderheid
Kernbegrippen
• Inspraak van het volk
→ via vrije en eerlijke (= in het geheim kunnen stemmen, keuze hebben tussen min. 2
3
, SV Recht SK 2022-2023
partijen) verkiezingen worden vertegenwoordigers aangeduid
• Beslissen bij meerderheid
→ helft +1 van de stemmen van de vertegenwoordigers halen
• Rechtsstaat (3 belangrijke elementen)
→ burgers hebben fundamentele rechten en vrijheden, minderheden worden beschermd
(vermijden van dictatuur), de overheid respecteert haar eigen regelgeving
• Scheiding van machten
→ het ‘breken’ van macht door opsplitsing in:
o Wetgevende macht (maakt het kader)
▪ = vertegenwoordiging van het volk (parlement/raad)
▪ = grondslag van de democratie
▪ = samengesteld op basis van verkiezingen
o Uitvoerende macht (maakt kader concreter en voert uit)
▪ = regering (staatshoofd & ministers)
▪ = samengesteld door de politieke partijen met de meerderheid in het
parlement (coaltie)
▪ = bestuurt het land en voert de beslissingen van de wetgevende macht verder
uit
o Rechterlijke macht (houdt toezicht op 2 bovenstaande)
▪ = justitie: rechtbanken en hoven
Pers als 4e macht: media heeft geen tegenmacht, nieuwe uitdaging voor de democratie
Het hebben van een tegenmacht = essentieel
3.3 België: 5 niveaus
Europese Unie (EU: 27 lidstaten)
• Wetgevende macht = Europees parlement & Europese raad (in Brussel & in Straatsburg)
o Parlement: 705 verkozenen uit de 27 lidstaten
o Europese raad: bijeenkomst van staatshoofden en regeringsleiders van de 27
lidstaten (Voorzitter = ‘president’ Charles Michel)
• Uitvoerende macht = Europese commissie (in Brussel)
o 27 ‘commissarissen’, één voor elke lidstaat
o Voorzitter = Ursula von der Leyen
• Regelgeving
o Europese verordening = rechtstreeks van toepassing op de 27 lidstaten
o Andere: Europese richtlijnen & beschikkingen (= een uitspraak van het Europees
parlement naar een concrete partij toe)
Federale overheid
• Wetgevende macht = federaal parlement
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller karasteppe. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.47. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
73314 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now