Dit overzicht bevat de meest gebruikte literaire begrippen. Dit document staat onder het vak Nederlands, maar je kan deze natuurlijk ook gebruiken bij andere talen!
Leesmotivaties - verschillende redenen om literaire teksten te lezen:
Ontspanning
Wegdromen in fantasiewereld
Jezelf herkennen in anderen
Onbekende wereld leren kennen
verwachtingspatroon
Verwachtingen bij een boek worden bepaald door:
Het genre
Mentaal schema
Samenhang
Maar ook door…..
Titel en boekomslag
Tekst op de achterflap
Wat je over het boek hebt gelezen/gehoord
lezer en tekst
Effect: uitwerking die het verhaal op je heeft.
Lachen
Verandering van visie
Meer ontdekken over jezelf door: herkenning, identificatie
Jij als lezer:
Smaak(ontwikkeling)
Lezersreacties
Identiteit: Wat voor lezer ben jij? Waarom is/kan literatuur belangrijk voor je zijn?
literaire teksten
Literaire teksten zijn meerduidig:
Verhaallijn (blz. 1- eind)
o Diepere betekenis (thematiek)
Soorten:
o Proza: roman, novelle, kort verhaal
o Poëzie: gedichten
o Toneel
kenmerken literaire tekst
1
, Open plekken: tekstpassages die bij lezer vragen oproepen die hij graag beantwoord wil hebben
(wisseling verteller, informatievoorsprong, gedrag personages, titel)
Spanning: door ruimte, personages, titel, perspectief, tijd
Opvallend taalgebruik (onalledaags, bijvoorbeeld met veel metaforen)
(Hoge) mate van intertekstualiteit (opzoeken geblazen…)
Het einde: open of gesloten
personages en gebeuren
Hoofdpersonen (round characters) en bijfiguren (flat characters) en types
Expliciete karakterisering (telling) of impliciet (showing)
Hoofdpersoon streeft doel na helpers en tegenstanders
Gebeurtenissen (plot)
Kun je chronologisch ordenen
Conflictmodel – verhaalstructuur:
Evenwicht
Conflict
Ontwikkeling
Oplossing / nieuw evenwicht
Rond karakter/ round character
Een personage dat we door en door leren kennen, zijn goede en slechte kanten, zijn
opvattingen en gevoelens, zijn gewoonten en liefhebberijen.
Maakt een ontwikkeling door.
Meestal de hoofdpersoon.
Soms moeilijk te zien in een kort verhaal: er is een uitgebreide handeling voor nodig.
Vlak karakter/flat character
Een personage waarvan we weinig weten.
Zo’n personage maakt geen ontwikkeling door.
Het is meestal een bijfiguur.
Type /eventueel zelfs karikatuur
Er is één karaktertrek gegeven of de karaktertrekken zijn karikaturaal gemaakt
In sprookjes: boze stiefmoeder / mooie prinses
In dokterromannetjes: vaderlijke geneesheer-directeur / jonge charmante onbetrouwbare
arts naast zijn verlegen, minder charmante, maar zeer betrouwbare collega.
In humor: domme Belg / gierige Nederlander / lastige schoonmoeder.
2
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Emmavanb. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.