Complete samenvatting van het boek Psychologie van de levensloop - Pol Craeynest. De samenvatting omvat alle stof die je moet kennen voor het tentamen ontwikkelingspsychologie en bevat handige schema's om mee te leren.
Hoofdstuk 2. Twee fundamentele ontwikkelingstheorieën blz. 5
Hoofdstuk 4. De babytijd blz. 7
Hoofdstuk 5. De peuterjaren blz. 12
Hoofdstuk 6. De kleuterjaren blz. 16
Hoofdstuk 7. De schoolperiode blz. 19
Hoofdstuk 8. De adolescentie blz. 24
Hoofdstuk 9. De volwassenheid blz. 28
Hoofdstuk 10. De ouderdom blz. 33
Samenvattend schema blz. 37
1
,Hoofdstuk 1. Terreinverkenning
Socrates: Waar komt de blik op de ontwikkelingspsychologie vandaan en hoe zit die eruit?
Psyche = geest / Logos = leer de leer van de geest.
De ontwikkelingspsychologie is er om het gedrag te verklaren. Het is de studie naar gedrag in relatie
tot de ontwikkeling in leeftijd.
De geschiedenis
De Geschiedenis van de ontwikkelingspsychologie wordt verdeeld in 5 fasen.
1. Intuïtieve ontwikkelingspsychologie
Ook wel de periode van voorwetenschappelijke ontwikkelingspsychologie genoemd.
We zagen in deze periode dat kinderen en volwassenen anders waren, maar er was nog geen
onderzoek naar gedaan of bewijs voor dat het zo was.
2. Nativisten vs. Emperisten
Nativist = het maakt niet uit waar je je ontwikkeld, dus in Nederland of China, het gaat
vanzelf en is hetzelfde bij iedereen.
Emperist = ontwikkeling komt door de omgeving waarin je opgroeit.
Deze maken duidelijk onderscheid tussen jeugd – volwassenen – oud.
3. 1700 – 1900 de Gouden Eeuw
In deze periode was vooral de genetische psychologie belangrijk
- Ontwikkeling van de geneeskunde
- Evolutietheorie van Darwin
Geleerden begonnen met aantekeningen maken van vorderingen van hun eigen kinderen, =
babybiografieën.
Er ontstond al aan het eind van de 19e eeuw een begin van wetenschappelijke
theorievorming.
Recapitulatietheorie = de ontwikkeling van het individu loopt parallel met de evolutie.
Vanaf nu werden observaties ook heel belangrijk, erfelijkheid werd belangrijk en alles moest
wetenschappelijker worden, hieruit vormde de genetische psychologie.
4. 1800 – 1950
Er kwamen nu ook statische procedures (onderzoeksmethodes) om de verzamelde gegevens
beter te kunnen ordenen en erop een meer verantwoorde manier conclusies uit te kunnen
trekken.
Tot nu toe werd de ontwikkeling vooral verklaard vanuit het genetische rijpingsproces, maar
er kwamen twee invalshoeken die daar anders over dachten:
- De opkomst van het Behaviorisme wat vooral nadruk legde op ervaringen.
- Psychologen met een sterk pedagogische interesse, die veel nadruk op opvoeding legden
5. 1950 – heden (Moderne ontwikkelingspsychologie)
Alleen kinderen observeren is niet genoeg, we ontwikkelen ons het hele leven lang en dus
ook de hele ontwikkeling is van belang.
Er kwam meer oog voor de volgende levensfasen:
- Adolescentie
- Volwassenheid
- Gerontologie (ouderen)
2
, Onderzoeksmethoden
Je hebt drie verschillende manieren om onderzoek te doen naar ontwikkeling, namelijk:
1. Transversaal / crossectioneel
In 2000 vergelijk je iemand van 40, 50 en 60 jaar met elkaar.
maar we kunnen niet twee mensen van verschillende leeftijden met elkaar vergelijken,
want ze hebben elk ook verschillend onderwijs gehad.
2. Longitudinaal
Eén generatie elke 10 jaar volgen.
werkt ook niet want je kan deze uitkomsten weer niet toepassen op mensen van andere
generaties, want die zijn toch weer anders opgevoed.
3. Combinatie / sequentieel onderzoek
De andere twee methoden samen, dus naar iemands
ontwikkeling kijken elke 10 jaar, maar ook verschillende
generaties.
Is ontwikkeling discontinu óf continu?
het is allebei deels waar, want:
Discontinuïteit, omdat je in je ontwikkeling sprongen maakt en er soms ook harde overgangen zijn,
zoals van kruipen naar lopen of zindelijk worden.
Continuiteit, omdat ontwikkeling veelal soepele overgangen kent en niet alle ontwikkelingen
synchroon lopen met elkaar.
Het trapmodel
- Samen één geheel; de gestaltpsychologie
- Je hebt als mens een levensdoel, een bestemming (de top)
Er is een verschil tussen je psychologische en biologische top.
Het trapmodel gaat voor sommige dingen wel op, voor andere dingen niet.
Het Gelaagde model
- Oog op het hier en nu en wat er zich in elke fase voordoet.
- Je ontwikkeling bestaat uit laagjes
- Freud: Id, Ego en Superego
- Gedrag komt voort uit de wijze waarop het Id zich manifesteert
- Het libido concentreert zich elke fase op een andere erogene zone.
- De 5 fases die een mens doorloopt:
Orale fase: kind ontdekt alles met de mond
Anale fase: kind wordt zindelijk
Fallische fase: kind onderscheid zich van andere kinderen/ geslacht
(oedipuscomplex = zoon krijgt gevoelens voor zijn moeder en ziet zijn vader als
de vijand.
Latentiefase: kind heeft relatieve rust door twee verdedingsmechanismen:
reactievorming en sublimatie (= negatieve seksuele ervaring veranderd naar een
positieve schoolse interesse)
Genitale fase: kind wordt weer geïnteresseerd in eigen en andere geslacht.
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller mwdavans2. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.39. You're not tied to anything after your purchase.
