(bas1): je kunt de werking en functie van de huid bij de afweer van de mens beschrijven
Ziekteverwekkers = pathogenen: kleine organisme die je ziek kunnen maken: Virussen,
bacteriën, schimmels, parasieten.
lichaam wordt hierdoor constant aangevallen
inwendig milieu kan alleen worden bereikt na passeren van een celmembraan: huid bv
Infectie: het binnendringen van ziekteverwekkers in je lichaam
ziekteverschijnselen ontstaan door giftige stoffen die ze afgeven
schimmels: infecteren de huid of luchtwegen
bacteriën, virussen en eencellige: dringen ook de rest van lichaam binnen
- virussen bv brengen RNA/DNA binnen = virus vermenigvuldigen = cellen dood
je kunt ook ziek worden van stoffen die je inademt, inslikt of die via huid binnendringen
Lichaamsvreemd: stoffen of cellen die niet in je lichaam thuishoren
immuun/afweersysteem beschermt je hiertegen
Lichaamseigen: stoffen of cellen die door je lichaam worden gemaakt
worden normaal gesproken niet door immuunsysteem aangevallen
De huid beschermd lichaam tegen schadelijke invloeden uit het uitwendig milieu
- Slijmvliezen: zorgen er bij openingen in lichaam voor dat ziekteverwekkers moeilijk
kunnen binnendringen
- Traanvocht en speeksel: spoelen indringers weg
- Melanocyten in de kiemlaag produceren pigment: melanine dat beschermt tegen uv-
straling. Vorming hiervan wordt gestimuleerd door blootstelling aan zon
Mechanische afweer: fysieke aanpassingen om indringers buiten te houden
bv de huid en slijmvliezen, luchtwegen, uitscheidingsstelsel
goede bacteriën op de huid en in darmen horen hierbij
Chemische afweer: het gebruik van stoffen om indringers buiten te houden
bv zoutzuur in maag dood bacteriën, olie en zweet op de huid
Waar goede bacteriën leven is geen plaats voor schadelijke bacteriën
(bas1): je kunt afweermechanismen van planten herkennen
Planten beschermen zich tegen vraat of infecties door:
- Mechanische afweer: bv haren, stekels, doornen
- Chemische afweer: bv aanmaak van stoffen die onsmakelijk of dodelijk zijn
- Indirecte afweer: aanmaak van stoffen die natuurlijke vijand van belager aantrekken
(bas2): je kunt de vormen van aangeboren afweer beschrijven
Aangeboren afweer = aspecifieke afweer
- Gericht tegen vele verschillende ziekteverwekkers (bacteriën en lichaamsvreemde stoffe)
- Wordt bij infectie snel geactiveerd
- Komt voor bij alle dieren en planten
in rode beenmerg ontstaan verschillende type witte bloedcellen: fagocyten en lymfocyten >
komen na ontstaan in bloed terecht waar ze virussen en bacteriën bestrijden
macrofagen = grote eter: fagocyten die zich door hele lichaam verplaatsen om snel te
reageren op binnendringende ziekteverwekkers en ze onschadelijk te maken door:
maken geen onderscheid tussen verschillende ziekteverwekkers, ruimen alles op.
fagocytose: insluiting en vertering van ziekteverwekkers door fagocyten
macrofagen kunnen koorts veroorzaken
koorts: verhoogde lichaamstempratuur versnelt de afweerreacties van het lichaam
antibioticum: medicijn dat bacteriële infecties bestrijdt
antibiotica versterken tijdelijk de afweer van het lichaam
bacteriën kunnen er ongevoelig voor worden als je het vaker gebruikt
(bas2): je kunt de vormen van verworven afweer beschrijven
1
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller noemidemooij. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.89. You're not tied to anything after your purchase.