100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
Samenvatting Vwo 5 Thema 1 regeling $6.99   Add to cart

Summary

Samenvatting Vwo 5 Thema 1 regeling

 1 view  0 purchase
  • Course
  • Level

In deze samenvatting is het thema regeling volledig samengevat.

Preview 2 out of 9  pages

  • May 28, 2023
  • 9
  • 2022/2023
  • Summary
  • Secondary school
  • 5
avatar-seller
V5 Thema 1 regeling
1.1 Regeling en homeostase
 Normwaarde= een waarde van een concentratie waarnaar gestreefd wordt.
 Dynamisch evenwicht= een evenwicht dat in stand gehouden wordt door een regelkring.
 Homeostase= het in stand houden van een dynamisch evenwicht in het inwendige milieu
van een organismen.
 Negatieve terugkoppeling= wanneer een toename van het resultaat een remming van het
proces veroorzaakt.
 Positieve terugkoppeling= een toename van het resultaat een toename van het proces
veroorzaakt.
 Uitwendig milieu= de omgeving.
 Inwendige milieu= weefselvloeistof en het bloed van een organisme.
1.2 Hormonale regulatie
 Signaalmoleculen= signaalstoffen in organismen die ervoor zorgt dat communicatie tussen
cellen regelt.
 Hormonen= de signaalmoleculen die de cellen van hormoonklieren afgeven.
o Getransporteerd via het bloed.
o Blijven lang in het bloed, waardoor de effecten lang aanhouden.
 Endocriene klieren= cellen met afvoer via het bloed, hebben geen afvoerbuis.
 Exocriene klieren= cellen met een afvoer via een afvoerbuis.
 Doelwitorganen= organen waarvan de cellen hormoonreceptoren bevatten en dus de
boodschap van de hormonen van de klieren ontvangen.
 Hormoonspiegel= de hormoonconcentratie die beïnvloedt kan worden door de reactie van
doelwitorganen.
 De werking van een hormoon dat in het cytoplasma aan een receptoreiwit.
o Hormoon-receptorcomplex= als het hormoon bindt aan een receptorcomplex.
 Via de kernporie in het kernplasma, waardoor het genen aan en uit kan
zetten.
 De werking van een hormoon dat in het celmembraan bindt aan een receptoreiwit.
o Als een hormoon in het celmembraan aan een receptoreiwit bindt wordt de second
messenger geactiveerd.
 Second messenger= geeft singnalen in de cel door.
o (signaal)cascade= wanneer een signaal via meerdere schakels in de cel wordt
doorgegeven.
o Intracellulair= binnen de cel.
o Extracellulair= buiten de cel.

Afb 5 blz 14

 Hormoonstelsel= bestaat uit hormoonklieren.
o Hypofyse:
 Ligt in het midden van het hoofd onder de hersenen.
 Hypofysevoorkwab.
 FSH en LH beïnvloeden de testes en de ovaria.
 Adrenocorticotroop hormoon (ACTH)= geproduceert bij stress en
bevordert de aanmaak van hormonen door de bijnierschors.
 Hypofyseachterkwab.

,  Oxytocine= stimuleert het ontstaan van weeën.
 Hypofysehormonen:
 Groeihormoon (GH)= regelt de groei en ontwikkeling.
o Bij te veel groeihormoon: reuzegroei.
o Bij te weinig groeihormoon: dwerggroei.
 Prolactine= speelt een rol bij het vergroten van de melkklieren,
stimuleert de productie van melk door de melkklieren in de borsten.
 Antidiuretisch hormoon (ADH)= regelt de resorptie van water in de
nieren bij de vorming van urine.
o Hierdoor blijft de osmotische waarde van het bloed gelijk.
o Hypothalamus:
 Geeft 2 typen neurohormonen af die de endocriene cellen in de hypofyse
voorkwam beïnvloeden.
 Inhibiting hormonen (IH)= zorgen ervoor dat de endocriene cellen in
de hypofysevoorkwab geen hormonen.
o Een remming.
o Afgegeven aan haarvaten en via het bloed komen ze in de
hypofysevoorkwab terecht, stimuleren ze de productie en
afgifte van hypofysehormonen.
 Releasing hormonen (RH)= stimuleren de endocriene cellen in de
hypofysevoorkwab juist om bepaalde hormonen te produceren.
o Afgegeven aan haarvaten en via het bloed komen ze in de
hypofysevoorkwab terecht, stimuleren ze de productie en
afgifte van hypofysehormonen.
o Schildklier.
 Ligt in de hals, voor het strottenhoofd, tegen de luchtpijp aan.
 Produceert thyroxine/schildklierhormoon = beïnvloedt de stofwisseling,
vooral de verbranding van glucose te stimuleren.
 Te veel thyroxine: veel verbranding, meer afvallen.
 Te weinig thyroxine: minder verbranding, minder afvallen.
o Bijnieren.
 Epo (erytropoëtine)= wordt geproduceerd wanneer er te weinig zuurstof
wordt aangevoerd.
 Stimuleert de productie van rode bloedcellen in het rode beenmerg,
waardoor het bloed stroperiger wordt.
 Bijnieren bestaat uit:
 Bijnierschors.
o ACTH= wordt gestimuleert om cortisol te produceren.
 Cortisol= komt vrij bij stress en onderdrukt de
werking van het afweersysteem, maar verhoogt de
glucoseconcentratie in het bloed.
 Bijniermerg:
o Adrenaline= wprdt geproduceert bij stress, met een snelle
en kortdurige werking wat de stofwisseling bevordert.
 Cellen in de lever en spieren zetten glucogeen om in
glucose.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller frederiquekamminga. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $6.99. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

66579 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$6.99
  • (0)
  Add to cart