Summary
Samenvatting Biologie Vwo 6 Thema 1 Vertering
- Course
- Level
In deze samenvatting is thema 1 vertering volledig samengevat
[Show more]
Seller
Follow
frederiquekamminga
Content preview
V6 Thema 1 Vertering1.1 Voedingsstoffen
Voedingsmiddelen= alles wat je eet of drinkt.
Voedingsstoffen= stoffen die voedingsmiddelen bevatten: eiwitten, koolhydraten, vetten,
water, mineralen en vitaminen.
o Bouwstof: voedingsstoffen voor de vorming van organische moleculen bij
voortgezette assimilatie.
o Brandstof: voedingsstoffen die energie kunnen leveren voor de dissimilatie
(verbranding).
o Tekort aan voedingsstoffen kan ziekte veroorzaken.
Eiwitten (proteïnen)=
o Binas Tabel 67H
o Vorm: ketens van enkele tientallen tot meer dan duizend aminozuren.
o Soorten: dierlijke eiwitten zitten vooral in vlees, vis, melk, kaas en eieren en
plantaardige eiwitten zitten vooral in brood, graanproducten, peulvruchten, noten
en paddenstoelen.
o Verteringsstelsel: eiwitmoleculen worden uit het voedsel gesplitst in afzonderlijke
aminozuurmoleculen, die worden opgenomen in het bloed. Worden vervoerd naar
andere organen in het lichaam. Bij eiwitsynthese worden deze aminozuren weer aan
elkaar gekoppeld tot een eiwitmolecuul.
o Er zijn 20 soorten aminozuren, twaalf daarvan kunnen zelf gemaakt worden als ze
niet in het voedsel voorkomen.
Deze aminozuren worden gemaakt door transaminering, een aminogroep
wordt gewijzigd zodat het goede aminozuur ontstaat.
Essentiële aminozuren= aminozuren die men niet zelf of voldoende kan
vormen dus in het eten moet voorkomen.
o Functie: bouwstoffen van cellen en weefsels, transport van stoffen, bloedstolling en
immuniteit. Brandstof, eiwitten worden eerst omgezet in glucose zodat ze
vervolgens verbrand kunnen worden.
Koolhydraten (sachariden)=
o Binas tabel 67F
o Voorbeelden:
Bevatten veel glucose, fructose en sacharose: zoete vruchten, jam, stroop en
honing.
Bevatten veel zetmeel (polysacharide): brood, aardappels, rijst en macaroni.
Bevat lactose (polysacharide): melk.
o Functie: brandstof in het lichaam, reservestof als het glycogeen wordt opgeslagen in
de lever of de spieren en bouwstof
Als 1 g koolhydraten verbrand, komt 17kJ vrij.
o Voedingsvezels= koolhydraten die niet kunnen worden verteerd door enzymen van
de mens.
Een deel wordt in de dikke darm afgebroken door enzymen van de
bacteriën.
Afkomstig uit celwanden van plantaardige voedingsmiddelen.
Bevorderen de darmwerking en de stoelgang.
Zorgen voor een verzadigd gevoel, waardoor je niet te snel te veel eet.
, Vetten (lipiden)=
o Binas tabel 67G
o Voorbeelden:
Voedingsmiddelen die vetten bevatten: halvarine, zonnebloemolie, vlees,
vis, kaas, noten, snack, koek, snacks en sauzen.
o Vorm: opgebouwd uit een glycerolmolecuul en drie vetzuurmoleculen.
Deze oliën en vetten heten dan triglyceriden.
Vetzuren kunnen verzadigd of onverzadigd zijn.
Verzadigd vetzuur= zonder dubbele bindingen.
o Dierlijke vetten.
Onverzadigd vetzuur= met een dubbele binding.
o Plantaardige oliën en vis.
o Essentiële vetzuren= enkele onverzadigde vetzuren die je via het voedsel binnen
moet krijgen, zoals linolzuur.
o Functie: brandstof, bouwstof voor de fosfolipiden in het celmembraan.
Als 1g vet verbrand, komt 38kJ energie vrij.
o Sommige vitaminen zijn oplosbaar in vet, waardoor je de vitaminen alleen met vet
binnen kunt krijgen.
o Cholesterol= een vet dat je voor een klein deel binnenkrijgt via je voeding, de
meeste cholesterol wordt aangemaakt door de lever.
Komt voor in het celmembraan en wordt gebruikt bij de productie van
hormonen, gal en vitamine D.
Water=
o Functie: bouwstof, transportmiddel, regeling van de lichaamstemperatuur.
o Organisme raakt water kwijt door zweten, uitgeademde lucht, urine en ontlasting.
Mineralen (zouten)=
o Anorganische stoffen, zoals calcium (bloed laten stollen), fosfor (stevigheid botten
en tanden), kalium (neuronen kunnen impulsen geleiden) en natrium (neuronen
kunnen impulsen geleiden).
o Functie: nodig om de processen in je lichaam te laten verlopen, bouwstof.
o Spoorelementen= mineralen die je slechts in zeer kleine hoeveelheden nodig hebt.
Bijvoorbeeld chroom (werking van insuline), fluor (versterkt het
tandglazuur), jodium (voor schildklierhormoon) en ijzer (vorming van
hemoglobine).
Bestanddelen van enzymen en hormonen.
Vitaminen=
o Binas tabel 82A
o Organische stoffen die nodig zijn om de processen in je lichaam goed te laten
verlopen.
o Worden aangegeven met een letter.
o Belangrijkste vitaminen: A,B,C,D,K.
Vitamine K kan worden gemaakt door bacteriën in de dikke darm.
Vitamine A,B,C,D kunnen niet door het lichaam gemaakt worden dus moet
in het voedsel aanwezig zijn.
o Vitamine-B-complex= een verzamelnaam voor de verschillende vitamine B.
Worden aangegeven met een cijfer: B1 en B6.
o Gebrekziekten= ontstaat als je een gebrek aan vitamines hebt.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller frederiquekamminga. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.06. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
64438 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now