Hoofdstuk 1: afbakening van het onderwerp
Materieel strafrecht
o = geheel v rechtsregels waardoor bepaalde menselijke gedragingen strafbaar
w gesteld en gesanctioneerd
o Inhoud:
Strafbare gedragingen; wat is strafbaar?
Toepasselijke straf, maatregel; wat is de straf?
Algemene beginselen
Over strafbaarheid v feit en dader
Over straftoemeting
Over modaliteiten
o Richt zich tot de burgers; verbodsbepalingen
o Sociaal controlemechanisme; middel waarmee de maatschappij sociaal
ongewenste gedragingen controleert
1. omschrijving algemene regels m.b.t.
1. procedurele regels m.b.t.:
organisatie van strafgerechten strafbare feiten
bepalen van de rechtspositie van de organen
die in het strafproces een rol spelen (politie, 2. omschrijving van specifieke
Openbaar Ministerie, onderzoeksrechter ...) strafbare feiten – misdrijven
opsporing van strafbare feiten
vervolging van verdachten
3. oordelen over schuldbewijzen en
2. doet het materieel strafrecht functioneren over de grond van tenlastelegging
3. opsporing - vooronderzoek
4. bewijsmateriaal verzamelen 4. vonnisgerechten: politierechtbank,
5. wijst door naar een vonnisgerecht d.m.v. correctionele rechtbank, hof van
onderzoeksgerechten, raadkamer, kamer van assisen, hof van cassatie.
inbeschuldigingstelling
6. zoekt naar bewijzen, oordeelt over
schuldaanwijzigingen
ONTDEKKEN VAN DE WAARHEID BERECHTEN VE BESCHULDIGDE
o = geheel v procedurele spelregels volgens welke het materieel strafrecht w
toegepast
o Regels die m w nageleefd om materieel strafrecht te doen functioneren
o Richt zich tot de overheid
,Hoofdstuk 2: bronnen van het strafrecht
1. De grondwet (1830)
1.1. Fundamentele rechten
Oude grondrechten
o Vb. gelijkheidsbeginsel
o Vb. non-discriminatiebeginsel
o Vb. legaliteitsbeginsel
Nieuwe grondrechten
o Vb. recht op menswaardig bestaan
o Vb. recht op bescherming v gezond leefmilieu
1.2. Bepalingen inzake rechterlijke macht die belangrijk zijn voor het strafrecht
Rechterlijke macht = hoven en rechtbanken
2. De wet
2.1. Betekenis
= akten die uitgaan vd wetgevende macht
Wetgevers mogen strafbepalingen uitvaardigen
o Federaal wet
o Gemeenschappen en gewesten decreten
o Brussels Gewest ordonnanties
Strafrecht evolueert, w gewijzigd, aangepast, aangevuld door
maatschappelijke veranderingen
o Vb. Dutroux
o Vb. Bende van Nijvel
o Vb. Witte mars
Wet Franchimont: wijziging id manier waarop vooronderzoek w
georganiseerd: rechtspositie v verdachte en slachtoffer verbeteren & grotere
openheid in fase v vooronderzoek
2.2. De wet als bron vh materieel strafrecht
2.2.1. Strafwetboek
Boek 1: algemene beginselen over misdrijven en bestraffing
Boek 2: opsomming v afzonderlijke misdrijven en sanctie
Nieuwe strafbepalingen (bis artikelen)
2.2.2. Complementaire wetten
= wetten die zich buiten het strafwetboek h ontwikkeld
= vullen strafwetboek aan
Vb. wet VI, jeugdbeschermingswet, wet bescherming v maatschappij,
… (nav positivisme en nieuw sociaal verweer)
2.2.3. Bijzondere wetten
= wetten die strafbepalingen omvatten die niet in het strafwetboek
staan
o Wetten voor ontstaan v strafwetboek
o Wetten die technische materies regelen (vb. Overtreding)
o Wetten die zich richten tot bep categorieën v personen
, o Reglementen v toepassing op plaatselijke of regionale
toestanden
2.3. De wet als bron vh formeel strafrecht
2.3.1. Wetboek strafvordering
Wet Franchimont
o Opsporingsonderzoek wettelijk geregeld
o Gerechtelijk onderzoek meer transparant en tegensprekelijk
o Verdachte en slachtoffer w veel mondiger
o Duidelijker voor dader en slachtoffer: mogelijkheid om dossier
in te kijken, bijkomende onderzoeksdaden aanvragen
2.3.2. Complementaire wetten
Gerechtelijk wetboek (regelt organisatie en bevoegdheden v parketten
en strafgerechten)
Jeugdbeschermingswet (jeugdrechtbanken)
Wet verzachtende omstandigheden (onderzoeksgerechten en PdK k
dit nu ook doen)
2.3.3. Bijzondere wetten
Regelen bijzondere materies/h betrekking op bijzondere categorieën
v personen
3. Internationaal recht
3.1. Volkenrecht
= regels rond immuniteiten en voorrechten (k niet vervolgd w of mogelijkheden tot
vervolging z beperkt)
3.2. Mensenrechten
EVRM, IVBPR, RVK
3.3. Internationaal strafrecht
= regels rond toepassing v strafwet id ruimte & uitleveringsrecht
DEEL II: materieel strafrecht
Hoofdstuk 1: de strafwet
= inhoud van het strafrecht; moet voldoen aan eigenschappen:
1. Legaliteitsbeginsel
Enkel de wet kan gedragingen strafbaar stellen!
Noch gewoonte, noch rechtspraak k nieuwe strafbaarstellingen in leven roepen
Zowel strafbare handeling als straf moet id wet vermeld staan
Wet moet reeds bestaan alvorens de rechter die k toepassen
2. Interpretatie vd strafwet
Rechter mag de strafwet enkel interpreteren, niet uitbreiden
Rechter mag wel buiten de tekst vd wet zoeken naar de wil vd wetgever en de
tekst interpreteren dat met de bedoelingen vd wetgever overeenstemt
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller emmawr. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.97. You're not tied to anything after your purchase.