Summary
Samenvatting - Sociologie Van Media En ICT (S0B05a)
- Course
- Institution
Deze samenvatting is gemaakt o.b.v. lesnotities, slides en de cursustekst.
[Show more]
1 review
By: tuurkevds • 1 year ago
Seller
Follow
catomoerman
Reviews received
Content preview
1 INLEIDING MEDIASOCIOLOGIESociologie = studie van de maatschappij, focus op structurering van sociale relaties & instituties binnen
een ruime gemeenschap van mensen
Sociale structuren = impliciete & expliciete afspraken die garant staan voor sociale orde
Mediasociologie = studie van de relatie tussen media en maatschappij; rol van media in relatie tot
de samenleving, onderzoekt impact van media op sociale organisatie en omgekeerd
1.1 MEDIASOCIOLOGIE: DE RELATIE TUSSEN MEDIA EN MAATSCHAPPIJ
• Sociologie
- Het leven van de mens
- Ruimer geheel waarbinnen mensen samenleven
- Sociale relaties en instituties
- Die interageren met de media
• En dus die wisselwerking/ relaties tussen mensen,
ingebed in sociale structuren, en de media (wat ook
een sociaal instituut is) vormt de kern van dit vak.
Iedereen heeft eigen biografie, we leven mét elkaar
à relaties, interacties tussen mensen. Samenleven staat centraal in sociologie. Hier kijken naar
ruimere context: gezin, onderwijs…
Media is hier ook 1 deel van, het is een sociale institutie die invloed heeft op alle andere à hoe zal
media de economie beïnvloeden?
Sociale structuur Het georganiseerde, onderliggende patroon van sociale relaties en sociale
(abstract) instituties die de samenleving vormen à één of meerdere instituties
Sociale institutie Door de samenleving ontworpen en opgelegde handelingspatronen; iedere
sociale institutie heeft een essentiële functie
Bv.: gezin, onderwijs, religie, economie, politiek, media…
Sociale categorie Mensen die bepaalde kenmerken delen
(concreet) Bv.: geslacht, leeftijd, geloof, beroep
Mediapsychologische benadering: individu Mediasociologisch: plaats binnen samenleving
• Wat trekt een individu aan in apps? Wat zijn • Waar komt het fenomeen vandaan?
de psychologische motieven? • Welke sociale groepen maken er (geen)
• Wat is de psycho-sociale impact van apps gebruik van en waarom?
(bv. beleving van relatievorming)? • Wat is impact op het sociale construct
‘dating’, ‘relatie’?
Sociologie overstijgt het puur individuele en bestudeert complexe processen in de samenleving.
Mediasociologie spitst zich toe op het subveld waarin één proces centraal staat: de relatie tussen
media en de samenleving. Hoe conceptualisern we die relatie?
à hoe wordt relatie vormgegeven? Hoe komt die tot stand?
Sociologie van media en ICT 1
,1.1.1 MEDIA ALS VORMENDE KRACHT
• Media hebben impact op vorm en richting van verandering in de samenleving
à bepalen wat er gebeurt op verschillende vlakken in samenleving, hoe samenleving evolueert
• Mensen beïnvloeden in hun denken en handelen
• Bv.: geweld in media à meer geweld in de samenleving,
politieke denkbeelden (polarisering & filter bubbles),
beelden van seksualiteit…
1.1.2 MEDIA ALS AFSPIEGELING
• Media vormen doorgeefluik van wat in de samenleving ‘leeft’
• Gebeurtenissen worden verslagen omdat ze prominent
aanwezig zijn in de samenleving
• Bv.: geweld in de samenleving à geweld in media, beelden van seksualiteit, politieke denkbeelden
1.1.3 MEDIA ALS REPRESENTATIE: EEN WISSELWERKING – CIRCULAIRE RELATIE
• Vormende kracht: media-inhouden hebben (soms) een impact op individuen en de samenleving
à Evenmin een passieve rol voor individuen in de samenleving
à bv.: vaak in fictie en non-fictie een grond van waarheid, van wat er in de samenleving leeft
• Afspiegeling: Inhoud van media is niet uit de lucht gegrepen
à Evenmin resultaat van neutraal proces: actieve selectie en constructie
Ze beïnvloeden elkaar wederzijds/circulair: onderwerpen zijn niet
uit de lucht gegrepen, maar de media hebben een impact op de
samenleving door deze onderwerpen te publiceren à media-
inhouden zijn niet neutraal, is selectief proces
Media-inhouden = representaties = selectief geconstrueerde interpretaties van de werkelijkheid
1.2 DE HISTORISCHE RELATIE TUSSEN MEDIASTUDIES EN SOCIOLOGIE
Mediasociologie als bestuderen van media binnen sociale structuur, is een wisselwerking met andere
sociale instituties
Origine
• Sociologie mee aan de wieg van communicatiewetenschappen
= basis voor de studie van pers & propaganda, evolutie naar media-
effecten
• Evolutie naar sociale psychologie: effect op individu
• Verzelfstandiging van communicatiewetenschappen à wint steeds meer aan
belang
• Sociologie als permanente bron van inspiratie
• Mediasociologie als zelfstandig ontwikkelende sub-discipline (niet ongewoon)
• Sociologische inzichten heeft invloed op communicatiewetenschappen: onderzoekers blijven zich
beroepen op sociologisch inzichten voor mediaonderzoek
Wederzijdse relatie sociologie & communicatiewetenschappen
• Meer media in samenleving à nood aan op maat gemaakte theorie
• Toenemende relevantie van intellectuele werk voor de sociologische discipline
Sociologie van media en ICT 2
,1.3 SOCIOLOGIE VAN DE MODERNE MAATSCHAPPIJ
• Sociologie gevoed door besef historische evolutie van samenlevingen
• Voortdurende, niet-lineaire sociale verandering – sociale/sociologische processen
• Bv.: traditionele opvatting van gezin staat onder druk en wordt steeds diverser uitgedrukt
Voorbeeld klimaatdebat
• Moderniteit: vooruitgangsgeloof, techno-optimisten
• Postmoderniteit: eco-pessimisten
1.3.1 REFLEXIEVE, ‘HOGE’, ‘LATE’ MODERNITEIT
Moderniteit = historische periode die loopt van verlichtingsdenken tot ten minste 1980
• Religieuze autoriteit steeds vaker vervangen door wetenschappelijk en rationeel denken
• Los van secularisering en rationalisering gaat het gepaard met sociologische processen
• Samenleving = natiestaten verschillen onderling in vorm & tempo waarmee ze richting moderniteit
zij geëvolueerd/evolueren
Zitten we al in een postmoderne samenleving?
• Basis: samenlevingen evolueren niet uniform, sommige evolueren (soms bewust) niet
• Grootste argument: moderniteit en industrialisering heeft voor veel negatieve consequenties
geleid (klimaat, gewapende conflicten, fundamentele ongelijkheden).
• Post-modernen willen kapitalisme stoppen/nuanceren en negatieve, nefaste gevolgen tegengaan,
bewerken en er dus iets aan te doen
Late, hoge of reflexieve moderniteit (Anthony Giddens)
• Erkent positieve & negatieve consequenties van evolutie traditionele, post-feodale à moderne
samenlevingen
• Consequenties = waardevolle studieobjecten
• Erkent dat er geen eenduidige weg naar de moderne samenleving bestaat
1.3.2 SOCIOLOGISCHE PROCESSEN
= 6 cruciale processen die van feodale naar moderne samenleving zorgden
• Industrialisering
• Urbanisering
• Bureaucratisering
• Kapitalisme
• Consumentisme
• Globalisering
Sociologie van media en ICT 3
, 1. Industrialisering (kernproces in evolutie)
- Begin 18de eeuw in Groot-Brittannië en West-Europa
- Fundamentele technologische ontwikkelingen; ontkoppeling mens & natuur
à fossiele brandstoffen ontginnen, staalproductie & -bewerking, ontwikkeling stoomturbines
- Impact op talloze aspecten van het dagelijkse leven
à grootschalige verhuizing van landelijk naar verstedelijkt gebied, de organisatie van arbeid
in fabrieken, en het uitdiepen van fundamentele klassenverschillen
à bv.: auto’s i.p.v. paarden, op een andere manier geld verdienen
- Welvaart?
à Moderne denken zorgt voor kapitaal, innovatie… Maar is er echt meer welvaart of zijn we
het toppunt voorbij? Heeft het geen effect gehad op een diepgaande ongelijkheid?
Klimaatverandering?
2. Urbanisering
- Hand in hand met industrialisering (urbanisering = gevolg) + bevolkingsgroei & verstedelijking
- Van hechte, rurale gemeenschappen naar stedelijke associatie
- Individualisering, ontheemding?
à zijn we niet geëvolueerd naar samenleving van oppervlakkige ontmoetingen?
3. Bureaucratisering
- Hiërarchische organisatie op basis van formele en gestandaardiseerde regels, procedures en
aanspreekpunten (regels zonder uitzonderingen)
- Verbonden met complexiteit van moderne samenlevingen: efficiëntie nodig om complexiteit
te vatten en chaos te vermijden
- Onpersoonlijk?
à Heel weinig plaats voor uitzonderingen: gevoel dat met specifiek geval geen rekening kan
worden gehouden
4. Kapitalisme
- Wijze van economische organisatie: winstmaximalisatie (binnen vrije markt) en groei
- Verschillende visies: van uitbuiting en ongelijkheid (Marx) tot zelfontplooiing en innovatie
(Weber)
o MARX: vrije markt à systeem van uitbuiting, exploitatie, ongelijkheid. Je creëert een
dominante klasse die machtspositie heeft over arbeidersklasse. Kapitaal
tegenover arbeid
WEBER: kapitalisme is systeem van groei (niet uitbuiting); zorgt voor zelfontplooiing,
o
je moet beste van jezelf geven in competitie. Die competitie zorgt ook voor
groei, voor innovatie, winstmaximalisatie
5. Consumentisme
- Verlangen naar consumptie als motor van het hedendaagse kapitalisme
- Doorheen 20e eeuw: Van beperkte elite tot een zo breed mogelijk consumentenpubliek
- Way of life: persoonlijke voldoening en ondersteuning kapitalisme/groei
- Economische uitbuiting en ecologische schade?
à Uitbuiting: levenstol, ecologische schade (bleachen jeans, ontginnen van kobalt voor gsm’s)
6. Globalisering
- Verkleinen afstand tussen verspreide/geografische populaties
- Transnationale, globale karakter van hoog-moderne samenlevingen (“the world is a global
village” – McLuhan)
- Volgens verschillende dimensies (ook politiek)
à cultureel: op elkaar lijken, zelfde tiktoks zien
à economisch: vrij verkeer goederen & mensen, industrialisering = verschillende filialen over
de hele wereld
Sociologie van media en ICT 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller catomoerman. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.66. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
52510 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now