novanatuurkunde nova natuurkunde medische beeldvorming medischebeeldvorming straling
Written for
Secondary school
VWO / Gymnasium
Natuurkunde
5
All documents for this subject (1749)
1
review
By: olivierzeeman • 2 year ago
Seller
Follow
RosanneSluimer
Reviews received
Content preview
Natuurkunde H10 Medische beeldvorming
§1. Ioniserende straling
Sommige bronnen zijn in staat om atomen en moleculen te ioniseren. Dit is ioniserende
straling. Er zijn ook stoffen die dit van nature kunnen doen; deze straling heet kernstraling.
Röntgenstraling en uv-straling zijn vormen van ioniserende en elektromagnetische straling.
Wanneer de golflengte van de straling afneemt (frequentie neemt toe), neemt de energie
toe. Op een moment is de straling zo energierijk, dat elektronen weg worden geschoten.
De benodigde energie voor ionisatie wordt geleverd door de fotonen in de straling. 𝐸 = ℎ ∙ 𝑓.
Er zijn drie soorten kernstraling:
α-straling bestaat uit heliumkernen. Als deze kernen ergens binnendringen, botsen ze
tegen elektronen. Hierbij wordt een elektron weggeschoten en verliest het α-deeltje
een deel van zijn energie. Ze zijn groot/zwaar en verliezen snel energie. Ze hebben
daardoor een klein doordringend vermogen, maar een groot ioniserend vermogen.
β-straling bestaat uit elektronen. Deze deeltjes botsen ook met elektronen, waarbij
energie wordt verloren. Een elektron heeft een kleinere massa dan een heliumkern en
kan daardoor verder in een materiaal doordringen. Ze hebben een gemiddeld
doordringend en ioniserend vermogen.
γ-straling bestaat uit fotonen, het is elektromagnetische straling (röntgenstraling).
Deze deeltjes zijn zo klein dat ze niet tegen elektronen aanbotsen. Ze hebben dus een
laag ioniserend vermogen. Er vindt dus weinig interactie plaats, waardoor γ-straling
een groot doordringend vermogen heeft.
UV-straling heeft vrijwel dezelfde eigenschappen als γ-straling, maar de fotonen hebben een
lagere energie. Hierdoor heeft UV-straling een kleiner doordringend vermogen.
Omdat de energie van de deeltjes van de straling uiteindelijk opraakt, kan de straling niet
verder doordringen tot een diepte. Die maximale indringdiepte wordt dracht d genoemd.
De hoeveelheid energie die ioniserende straling afgeeft aan materie, wordt de stralingsdosis D
𝐸
genoemd: 𝐷(𝐺𝑦) = .
𝑚(𝑘𝑔)
§2. Stralingsbronnen
In een röntgenapparaat worden elektronen tegen een trefplaatje geschoten, waarbij een deel
van de kinetische energie verloren gaat en er een foton ontstaat. Een deel van de
botsingenergie wordt als röntgenstraling uitgezonden.
Omdat de elektronen in het trefplaatje afgeremd worden, wordt röntgenstraling ook wel
remstraling genoemd. Het spectrum van remstraling heeft een karakteristieke vorm. Deze
vorm is te verklaren doordat er een grotere kans is op botsingen met een klein energieverlies
dan op botsingen met een groot energieverlies.
De kans op interactie waarbij een foton ontstaat neemt toe met de kinetische energie van de
elektronen. Bij lage energieën is de kans relatief klein.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller RosanneSluimer. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.26. You're not tied to anything after your purchase.