Summary
Samenvatting Literatuur Stadssociologie van Onderwijs en Opvoeding
- Course
- Institution
- Book
Complete en duidelijke samenvatting van de literatuur van Stadssociologie van Onderwijs en Opvoeding.
[Show more]
Connected book
Book Title:
Author(s):
- Edition:
- ISBN:
- Edition:
Seller
Follow
erasmusuniversitysummaries
Reviews received
Content preview
Probleem 1: De gesegregeerde schoolLeerdoel: Wat zijn de mechanismen onderliggend aan schoolsegregatie?
Peters & Muskens (2011)
Ethnic school segregation exists: possibilities for counteracting measures
Etnische schoolsegregatie bestaat. De oorzaak is deels de vrijheid van ouders om een school te
kiezen. Er is een witte vlucht in Nederland, Denemarken en VK. In Nederland zijn er maatregelen
ingevoerd om etnische segregatie in het primair onderwijs te verkleinen, vooral ouder initiatieven of
lokale spreiding plannen.
Etnische school segregatie
Vaak ook wel aangeduid met zwarte en witte scholen:
● Zwarte school: veel leerlingen met een migratieachtergrond (vooral Turken en Marokkanen)
● Witte school: vooral leerlingen uit Nederland
Witte vlucht = witte ouders sturen hun kinderen niet meer naar zwarte scholen en er is sprake van
‘witte migratie’ uit zwarte buurten. Ouders sturen hun kinderen niet meer naar scholen met hoog
aantal immigranten of vermijden zulke scholen op voorhand.
Zwarte scholen worden vaak gezien als zwakke scholen met lage prestaties, onafhankelijk van
daadwerkelijke prestatie.
De meeste beleidsmakers zien de scholen als probleem wanneer ze ‘te zwart’ of ‘te wit’ zijn ten
opzichte van de buurt waarin ze staan = groot verschil tussen percentage migranten of Nederlanders
op een school en percentage migranten of Nederlanders in de wijk.
ethnic school segregation degree. = relatieve criteria toont de mate van ongelijke verdeling van
migranten of Nederlandse kinderen in een district of stad.
Dit probleem begon in grote steden, maar is nu ook aanwezig in kleinere steden, bijvoorbeeld
industriële zones met gastarbeiders en landelijke gebieden met asielzoekerscentra.
Wolfgram over de ethnic school segregation degree
● 63 procent van de scholen reflecteert de populatie van de buurt goed
● 17 procent van de scholen is ‘te wit’
● 20 procent van de scholen is ‘te zwart’
● Segregatie degree van 40% in Den Haag, Rotterdam, Utrecht en Amsterdam, dwz dat minder
dan 60% van de schoolpopulatie de populatie in de buurt representeert.
● Hoe witter en Nederlander de buurt, hoe meer de schoolpopulatie de buurt representeert /
Steden met meer immigranten hebben hogere segregatie.
Twee argumenten tegen segregatie
1. Kwaliteit van onderwijs: slechte prestaties op zwarte scholen door taalachterstanden en
niet kunnen leren van inheemse klasgenoten. De bevindingen op dit vlak zijn inconsistent.
2. Integratie / burgerschapsonderwijs: gebrek aan interetnisch contact, intercultureel leren en
grass-root multiculturalisme. Volgens de contacthypothese (Allport) leidt langdurig contact tot
minder vooroordelen en meer waardering. Gemixte scholen zijn dan ideaal (nog geen bewijs
gevonden).
,Spatial segregarion (huisvesting, buurt) draagt bij aan schoolsegregatie: arme mensen zijn
geconcentreerd in gebieden met goedkope woningen en het proportie immigranten bij arme mensen
is hoog.
Mechanismen die segregatie in stand houden:
1. Wetgeving (bijv. Jim Crowe laws)
2. Manier waarop scholen zich promoten: sommige scholen maken zichzelf aantrekkelijk voor
welgestelde witte kinderen, anderen voor immigranten (bijv. om subsidie te krijgen).
3. Vrije keuze van ouders: kiezen op basis van identificatie met de school leidt tot witte vlucht.
Heckman: 3 factoren die zorgen voor witte vlucht
1. Verplichting of keuzevrijheid om school in bepaald district te bezoeken
2. Definitie van schooldistricten
3. Kansen en restricties om private scholen te bezoeken
Vrije schoolkeuze van ouders
Deze vrije schoolkeuze is ontstaan in 1848 doordat het toen mogelijk werd om private scholen te
stichten (verzuiling). In 1917 werd de financiering met openbaar onderwijs gelijkgesteld. Het gevolg
was dat de meerderheid van de kinderen naar bijzonder onderwijs ging. Vanaf de jaren ‘50 werden de
religieuze banden minder, maar de meerderheid gaat toch naar bijzonder onderwijs, ongeacht dat ze
liberaal zijn of een andere religie hebben dan de school.
Laemers: schoolkeuze niet meer gebaseerd op religie en de nieuwe scholen die gesticht worden zijn
minder strikt religieus.
Ouders zijn de sleutelfiguren in segregatie, omdat zij een keuzevrijheid hebben die zij afleiden uit
artikel 23 in de grondwet. De overheid mag hier niet mee interfereren. Ouders spelen dus ook een
sleutelrol in het tegengaan van segregatie!
De rol van de overheid is beperkt tot:
1. Onderwijs voor alle kinderen garanderen door waar nodig zelf scholen te stichten
2. Regels stellen voor de oprichting van private scholen (min. aantal leerlingen en kwaliteit)
3. Gelijke financiële omstandigheden voor publieke en private scholen
Beleid en maatregelen in Nederland om segregatie tegen te gaan
Beleidskader
● Er zijn zowel bottom-up als top-down initiatieven. Bij top-down is er sprake van een
zelfopgelegd contract bij gemeenten en schoolbesturen (convenant), omdat ze grondwettelijk
niet kunnen worden gedwongen maatregelen te nemen tegen segregatie mechanismen zoals
de witte vlucht.
● Segregatie is een hot topic geworden door:
○ Influx van slecht onderwezen, niet-westerse migranten met weinig vaardigheden.
○ Secularisatie zorgt voor een consumenten mindset bij ouders bij het selecteren van
scholen.
○ Politieke overwegingen na 9/11.
● Sinds 2007 moeten scholen vaste registratiemomenten hebben om segregatie tegen te gaan.
● Er zijn daarna verschillende pilots van start gegaan in gemeenten om maatregelen tegen
segregatie te testen: vaste registratiemomenten, dubbele wachtlijsten, monitoren van
resultaten. ‘friendship schools’.
, 1. ‘Zoned Access Rules’ in Tiel
Natural recruitment zone scheme: in elke zone is er een katholieke, protestantse en openbare
school. Ouders hebben dus voldoende keuze mbt vrijheid van onderwijs, en kinderen moeten naar
school in de zone waar ze wonen. Scholen moeten kinderen uit andere zones afwijzen (maar kunnen
hiertoe niet gedwongen worden).
Het succes werd gevoed door:
- Wederzijdse overeenstemming tussen lokale actoren (schoolbesturen, scholen, ouders en
gemeente)
- Geen angst voor discriminatie
- Hoge ouderparticipatie
2. The Nijmegen ‘Gambling Machine’
Een centraal aanmeldsysteem voor nieuwe leerlingen in het primair onderwijs om de ouderlijke
keuze te reguleren. Alle partijen nemen deel op vrijwillige basis. Het idee is om meer benadeelde
leerlingen een kans te geven om naar een populaire school te gaan, en om gelijke kansen aan zowel
benadeelde als bevoordeelde kinderen in een bepaalde buurt te geven.
Er is sprake van een ‘gambling machine’ : ouders geven informatie en geven hun voorkeuren voor
een school op, en vervolgens komt er op basis van de regels een school uit.
Aanmeldregels
1. Broers en zussen naar dezelfde school
2. Kinderen die het dichtst bij de school wonen krijgen prioriteit
3. Overblijvende aanmeldingen:kinderen die bijdragen aan de verdeling 30% benadeeld en
70%bevoordeelde kinderen worden toegewezen
Ouders zijn nog steeds vrij in hun schoolkeuze, maar de keuze wordt enigszins beperkt door de
aanmeldregels.
3. Parental Initiative in Amsterdam
In 2002 namen twee ouders het initiatief om hun kind naar een zwarte school te sturen. De school
was kwalitatief goed en de buurt was ethisch en cultureel gemengd. Ze namen het initiatief om van
een zwarte school een gemixte school te maken, en gingen witte kinderen rekruteren (bijv. flyers,
informatieavonden, veranderingen in het curriculum, verbeteren van uiterlijk van schoolgebouwen).
De school ging dus proberen om witte ouders aan te trekken. De school is nu 50-50.
4. Best Achievement at Primary School Mozaïek
Deze school richt zich niet op de kwestie van ras en verschillen, maar op prestaties en
basisvaardigheden. Dit had effect: de scores voor basisvaardigheden van deze leerlingen waren op of
boven het gemiddelde!
Conclusie
Etnische schoolsegregatie is een mogelijk gevolg van de ouderlijke keuzevrijheid.
Scholen hebben een keuze in hoe ze hiermee omgaan:
1. Kiezen om niet te focussen op ras en verschillen, maar enkel op prestaties.
2. Bewustzijn van integratie en burgerschap en proberen een gemixte schoolpopulatie te
bereiken.
Voorwaarden van succes van aanpakken om segregatie tegen te gaan:
● De noodzakelijke actoren zijn school, schoolbesturen, gemeenten en ouders.
, ● Elke school en elk schoolbestuur moeten deelnemen aan de maatregel om segregatie tegen
te gaan, anders ontstaan er ‘safe heavens’ voor ouders die hun kind naar een witte school
willen sturen.
● Actoren moeten elkaar vertrouwen: de scholen moeten zich houden aan de afspraken over
de spreiding van leerlingen over scholen.
● Ouders hebben de sleutel in handen tot succes van het beleid door de constitutionele
vrijheid van onderwijs: zij moeten uiteindelijk een school kiezen voor hun kind in lijn met het
beleid tegen segregatie!
● De buurt moet zich lenen voor de maatregelen tegen segregatie, zoals een gemixte buurt.
● De maatregelen tegen segregatie moeten de keuzevrijheid respecteren. Actoren moeten het
zelf eens zijn met de maatregelen, want ze kunnen niet worden gedwongen. Daarom is
informatieverstrekking aan de ouders belangrijk.
Ouders moeten worden geïnformeerd en verleid om een school te kiezen in lijn met het beleid tegen
segregatie, en om niet te zwichten voor een schoolkeuze op basis van etnische vooroordelen. Het
moet via informatieverstrekking en vrijwilligheid, omdat ouders niet kunnen worden gedwongen door
de vrijheid van onderwijs.
De geschiedenis (verzuiling, artikel 23) is een BEWUSTE oorzaak van
segregatie. Hier hebben we bewust voor gekozen → toen kwam de
islamitische school in beeld → publiek debat: is dit wel wenselijk?
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller erasmusuniversitysummaries. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $16.61. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
56326 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now