100% satisfaction guarantee Immediately available after payment Both online and in PDF No strings attached
logo-home
wetenschapsfilosofie $8.15   Add to cart

Class notes

wetenschapsfilosofie

 33 views  2 purchases
  • Course
  • Institution
  • Book

Collegedictaat studieboek Exploring Humans van Hans Dooremalen, Herman de Regt - ISBN: 9789024441112 (AY)

Preview 3 out of 27  pages

  • June 1, 2023
  • 27
  • 2022/2023
  • Class notes
  • Piet verhoeven
  • All classes
avatar-seller
Hoorcollege wetenschapsfilosofie
Hoorcollege 1:

Sciëntisme: wetenschap is verreweg superieur aan alle andere pogingen om kennis te borgen:
wetenschappelijke wetten bieden → zekerheid
● Feiten, zekerheid, kennis, absolute waarheid
● Wetenschap is enige methode om zekere kennis te krijgen
● Rationeel denken
● modernisme

Scepticisme: wetenschap geeft geen zekerheid, het is gelijk aan andere vormen van kennis,
wetenschap is een geloof
● Kennis en feiten zijn sociale constructies, relativisme, nep nieuws, er is geen waarheid
● Geen objectiviteit, onderzoek, kennis is onderdrukkende macht, wetenschap is een
ideologie
● Pluralistisch denken
● Postmodernisme
● Anything goes → liedje lady gaga niets is zeker

Belangrijke begrippen:

● Epistemologie = kennisleer (epistèmè = kennis) - Wat is kennis?
- Wat kan ik weten?
- Hoe wordt kennis vergaard?
● Ontologie = zijnsleer (on = zijn)
- Wat is de aard van het object? - Wat is de zijnsrealiteit?
● Metafysica = Uitstijgend (meta) boven de natuur (fysica)

Hoorcollege 2:
Plato → rationalist
Intellect gebruiken is de sleutel
● Mensen die vertrouwen op zintuiglijke ervaring zijn als gevangenen in een grot; zij zullen
nooit echte kennis werven, zij verwarren schijn met werkelijkheid
○ Zintuiglijk: geloof of meningen
○ Redeneren: kennis
● Vervang illusie door de werkelijkheid
● Twee werelden:
○ Wereld van vormen (realiteit)
○ Natuurlijke wereld (verschijnselen)
● Nativsime: we bezitten alle kennis als we geboren worden, aangeboren kennis
● Denken om te onthouden (herinneren) en om ware kennis te leren (anamnèsis =
learning-by-recollection

,Socrates → rationalist:
Hoe kun je de herinneringen en de kennis en de waarheid bereiken?
drie stappen:
1. Anamnèsis: herinneren uit de Wereld van vormen (ideeën)
2. Hermeneutiek: interpretatie van je herinnering
3. Intellectuele verloskunde (maieutiek): helpen om kennis te
baren

Aristoteles → empirist
“niet de rede, maar de zintuiglijke ervaring is de ultieme bron van kennis. De zintuigen zijn
betrouwbare indicatoren van hoe de werkelijkheid is’
● 5 zintuigen zijn de bron van kennis
● ‘Niets is in het intellect dat niet eerst in de zintuigen was’ (p. 37)
● Creaties:
○ eerste systeem van biologische classificatie
○ eerste systeem van logica
○ eerste formele wetenschappelijke methode
Ari’s logica:
2 manieren van redeneren:
● Deductief
○ Van algemene wet naar een bijzonder geval (breed naar smal)
● Inductief
○ Van bijzondere wet naar algemene wet (smal naar breed)
Syllogisme basis vorm (p39)
A statement 1 (major premise)
B statement 2 (minor premise)
C statement 3 (conclusie)
→ als de premisses waar zijn dan moet de conclusie ook waar zijn (deductie)
→ de premissen brengen niet de conclusie met zich mee; het logisch mogelijk dat de premissen
waar zijn en de conclusie onwaar (inductie)

Moderne revolutie:
Je had het aristoteliaans-middeleeuws wereldbeeld:
- Cosmos bestaat uit twee delen
1. Superlunair (boven de maan): objecten bewegen in perfecte cirkels
2. Sublunair (onder de maan): objecten bewegen in een rechte lijn naar hun
natuurlijke plaats
- De leer van de 4 elementen: aarde, lucht, vuur, water
- Geocentrisch: aarde staat roerloos in het centrum van universum
- Alles heeft een vaste plek; is doelgericht (theologisch)

Revolutie: De wetenschap is in overeenstemming met de christelijk theologie en geschriften →
de wetenschap volgde ‘heilige’ boeken: de middeleeuwse scholastiek is de dominante
‘wetenschap’ van die tijd.

, William van Ockham
- Het scheermes van Ockham: 'Entiteiten mogen niet zonder noodzaak worden
vermenigvuldigd
→ De eerste scheuren in het dogmatische aristoteliaanse-middeleeuws
wereldbeeld.
- "Wanneer we geconfronteerd worden met twee verschillende verklaringen, moeten we
de ontologische, meer parsimonieuze kiezen" (boek, blz. 51).
→ De observaties met nieuwe instrumenten begonnen aan te tonen dat ari ongelijk had >
ketters> meer ketters kwamen en veranderden onze kijk en ons denken over de wereld

De wetenschappelijke revolutie:
Copernicaanse revolutie
● van geocentrisch naar heliocentrisch: de zon is het centrum van het universum
● Dingen bewegen, geen vaste plaatsen meer of uiteindelijke oorzaken
● Niet in overeenstemming met de theologie → gevaarlijk kettervervolgingen

Galilei Galileo
- Empirische waarnemingen van de maan met telescoop
- Verdacht van ketter

Johannes Kepler
- Observatie en berekening: Planeten bewegen niet in perfecte cirkels, maar in elliptische
trajecten (wetten van planetaire beweging)

Isaac Newton
- 3 wetten van beweging
- Wet van de zwaartekracht
- Verklaart het gedrag van alle objecten in wiskundige termen

Francis Bacon → empirist
kennis via de zintuigen door observatie en experiment en niet door argumentatie en autoriteit
idols:
1. Idool van de stam
Vanuit de natuur, aangeboren ideeën die iedereen heeft, zintuigen kunnen fouten maken,
optische illusies, te veel regelmaat aan natuur toeschrijven. Hierdoor trekken we voorbarige
conclusies waar we zeer sterk aan blijven vasthouden.

2. Idool van de grot
Vanuit de cultuur en opvoeding, vooroordelen, gewoontes, veralgemeniseren van de
werkelijkheid, tunnelvisie waar iemand niet los van kan komen.
- We hebben de neiging om onze eigen werkelijkheid te veralgemeniseren en
vanuit ons eigen standpunt te redeneren: tunnelvisie.

The benefits of buying summaries with Stuvia:

Guaranteed quality through customer reviews

Guaranteed quality through customer reviews

Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.

Quick and easy check-out

Quick and easy check-out

You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.

Focus on what matters

Focus on what matters

Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!

Frequently asked questions

What do I get when I buy this document?

You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.

Satisfaction guarantee: how does it work?

Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.

Who am I buying these notes from?

Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller fleuriegrisnigt. Stuvia facilitates payment to the seller.

Will I be stuck with a subscription?

No, you only buy these notes for $8.15. You're not tied to anything after your purchase.

Can Stuvia be trusted?

4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)

64438 documents were sold in the last 30 days

Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now

Start selling
$8.15  2x  sold
  • (0)
  Add to cart