Het autonome zenuwstel (AZS) reguleert de meeste viscerale functies van het lichaam. Het
wordt voornamelijk geacteveerd door centra gelegen in de ruggengraat, de hersenstam en
de hypothalamus. Daarbij kunnen delen van de cerebrale cortex, vooral de limbische cortex,
signalen overbrengen naar de lagere delen en hierdoor het AZS beïnvloeden. Het AZS werkt
vaak ook door viscerale reflexen. Onderverdeel in drie delen
Etherische zenuwstelsel: reguleert maag- en darmstelsel.
Parasympatische deel: passief.
Het centrale zenuwstelsel (CZS) bestaat zowel uit de hersenen als het ruggenmerg.
Parasympatische vezels verlaten het CZS door de hersenzenuwen ook wel craniale
zenuwen, III (n.oculomotorius), VII (n.facials), IX (n.glossopharyngeus) en X (n.vagus).
Andere parasympatische vezels verlaten het onderste deel van het ruggenmerg door de
tweede en derde sacrale ruggenmerg zenuwen en soms door de eerste en vierde sacrale
ruggenmergzenuwen. Ongeveer 75% van alle parasympathische zenuwvezels liggen in de
nervus vagus (craniale zenuw X, hart), en passeren de gehele thorax en abdomen. Dus
wanneer er over het parasympatisch zenuwstelsel wordt gesproken, gaat het voornamelijk
over de n.vagus. Die voorziet het hart, longen, maag, de dunne darm, de praximale helft van
de dikke darm, lever, galblaas, nieren en de bovenste delen van de urineleiders van
parasympatische zenuwen.
De parasympatische route van het merg naar weefsel heeft zowel preganglion
(presynaptische) en post-ganglion (postsynaptische) neuronen. Dus de route loopt ook via
de ganglia. Deze liggen allen in of dicht bij een orgaan. Bij dan heten ze terminale ganglia.
Hier zijn dus korte post-ganglionaire vezels die van daaruit naar de doelorganen lopen. Als
ze in een orgaan liggen heten ze intramurale ganglia en zijn ze ingebed in weefsel.
Sympatische deel: actief.
Er zijn twee paravertebrale sympatische strengen van ganglia, die lek verbonden zijn met
de ruggenmergzenuwen links of recht (truncus sympathicus). Daarnaast zijn er nog twee
prevertebrale ganglia en zenuwen die uitbreiden van de ganglia naar verschillende organen
De sympatishe route van het merg naar het weefsel wordt samengestelds door een
preganglion en een post-ganglion neuron:
Preganglion neuronen
Post-ganglion neuronen:
Ontstaan in een van de treng ganglia of in een perifere sympatische ganglia
Gaan naar verschillende organen, verspreiding wordt deel bepaald door de plaats in
het embryo waaruit het orgaan is ontstaan.
, Parasympatische zenuwstelsel
Acetylcholine (ACh) gebruikt als neurotransmitter
Receptoren op de post-ganglion vezels kunnen ook geprikkeld worden door nicotine.
Receptoren op doelcellen kunnen ook geprikkeld worden door muscarine.
Sympatische zenuwstelsel
Acetylcholine en noradrenaline (NA of NE)
Preganglion neuron gebruikt ACh als neurotransmitter.
Post-ganglion gebruikt noradrenaline om doelcel te prikkelen.
Bijnieren uitzondering geen post-ganglion neuron geprikkeld door ACh
scheiden noradrenaline en adrenaline uit komen in bloedbaan.
Cholinerge receptor reageren op acethylcholine. Twee soorten
1. Muscarinereceptoren: zijn G-eiwit gebonden receptor, die een trage metabolische
reactie geeft via de cascades van second messengers. Zit op sinusknoop. Zorgt voor
een verlaging van de hartfrequentie, een verlaging van de contractiliteit van het hart
en een verkleining van de brochiolen.
2. Nicotinereceptoren: zijn ligand-gebonden ionkanalen, die een snelle sympatische
transmissie van neurotransmitters generen. Geven uitgaande signalen van
preganglion door aan post-ganglion in het zenuwstelsel. Zijn vooral op de
skeletspieren, voor spiercontractie.
Atropine is een parasympatische antagonist. Het blokkeert de actie van acetylcholine op
de receptor. Parasympatische activiteit daalt kan leiden tot verhoging van de hartslag.
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller megandehoog. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $5.90. You're not tied to anything after your purchase.