Ervaringsgericht werken in het basisonderwijs met kleuters
samenvatting voor het examen ervaringsgericht onderwijs (EGO). Vat de powerpoints samen en het handboek. Ik had 18/20 van dit examen in de eerste examenkans.
Samenvatting ervaringsgericht onderwijs
Hoofdstuk 1: van tempelschema tot het Aanpak-Proces-Effect model
1. De kern van het ervaringsgericht werken
Meest voorkomende interpretatie van EGO= onderwijs waarin kinderen zoveel mogelijk ervaringen
opdoen leren door zelf te ondervinden; EGO= zelfontdekkend leren
Niet wat er bedoeld wordt met ervaringsgericht onderwijs
Ervaringsgerichtheid: intens zoeken naar wat zich in kinderen afspeelt, op wat de klas- en
schoolomgeving bij hen teweegbrengt, op de manier waarop ze de wereld zien en beleven, in de huid
van kinderen kruipen vraagt een ervaringsgerichte instelling vd leerkracht
- zich instellen op de ervaring en de beleving, op de stroom van gevoelde betekenissen die
achter het gedrag van kinderen ligt
Ervaringsgericht werken: leerkracht stemt zijn handelen en leeromgeving af op wat kinderen nodig
hebben om te ontwikkelen
Ervaring en ervaringsstroom:
Ervaring: alles wat gaande is binnen de persoon in contact met zijn wereld (hoe hij die beleeft en hoe
deze hem raakt)
Ervaringsstroom: 2 elementen, gevoelens & alles wat tot ons kennen behoort heeft een plaats in het
ervaringsproces
Opvoeden en opleiden= partnerschap, draagt bij tot de ontwikkeling als volwassene
Kerntaak vd leerkracht:
- de verantwoordelijkheid om kinderen zo sterk te maken zodat ze als persoon en als lid van
de samenleving kunnen gedijen
= centraal uitgangspunt in kinderrechtenverdrag
- voorwaarde: opvoeden en opleiden in partnerschap
- actieve participatie van kinderen als voorwaarde om tot ontwikkeling en groei te kunnen
komen samen met kleuters aanbod maken (participatie)
oorsprong EGO:
- mei 1976: 12 vlaamse kleuterleerkrachten komen samen op initiatief van 2
onderwijspedagogen
o intentie= kritisch reflecteren op de gangbare praktijk invalshoek= ervaringsgericht
o veel verbetering nodig proberen dingen uit
- nieuw onderwijsmodel voor aanpak jonge kinderen is geboren
- 1ste fase: inzichten zijn vastgelegd in tempelschema geeft essentie weer van EGO
- Verdere fase: welbevinden en betrokkenheid spelen een rol in meten van
onderwijskwaliteit aanpassing tempelschema zo ontstond Aanpak-Proces-
Effectschema
1
, Aanpak Effect
proces
Hoe? Resultaat?
Welbevinden betrokkenheid
2. van kritische beschouwing tot tempelschema
mei ‘68: Protest- en emancipatiebewegingen: 2de feministische golf
opvoeding en onderwijs kwamen in de discussie helemaal vooraan: vormen uitweg naar
ideaal mensbeeld waarin ontvoogding en ontvouwing vd persoon centraal staan
Fundamenten van de samenleving worden in vraag gesteld:
- tegen betutteling en autoritair gezag
- tegen blind materialisme en puur economisch belang
- tegen eenzijdig rationeel denken ten koste van creativiteit en verbeelding
Bepaalde onderwerpen definitief op politieke agenda gezet:
- drang naar kwaliteit van leven
- bescherming van de natuur
- wereldvrede
- mensenrechten
- respect voor privacy van het individu
Traditioneel kleuteronderwijs vóór mei ‘68
Omgangswijze:
- moraliserende sfeer: ‘zachte dwang’ om zich ‘voorbeeldig te gedragen’
- onechte sfeer (alleen positieve gevoelens mochten geuit worden)
- het leren: teveel KO gestuurd - te weinig kleuterinitiatief
sfeer en omgang met kleuters moet anders!
Leerkracht had alles voort zeggen, kleuter mag niets zeggen, gevoelens moeten onderdrukt
worden (iedereen altijd vriendjes, niet wenen das niet flink)
Roep naar:
- echtheid: wat je ook voelt, het is oké
- vrijheid: belang van kleuterinitiatief (kiezen voor thema, kiezen of ze moeten deelnemen)
- een nieuw, ideaal mensbeeld waar ontplooiing van de persoon centraal staan
Binnen GRENZEN.
2
, Manier waarop het leren georganiseerd wordt, moet anders
- Kern:
o er werd te veel door de leerkracht bepaald
o perspectief kleuters: te weinig plek voor exploratiedrang
o aanpak te weinig afgestemd op wat er bij de kinderen leefde
3 EGO-principes
- ervaringsgerichte dialoog
o omgangsvormen waarin men zich als KO beter weet af te stemmen op de kinderen
echtheid
en wat ze echt voelen en beleven
o Empathie
o wat kinderen voelen is oké
- vrij kleuterinitiatief
o vrijheid: geef kinderen ruimte, gedreven door exploratiedrang en zin voor initiatief
tot actie laten overgaan
o tussenkomst volwassenen onontbeerlijk: iemand moet geheel in ogenschouw nemen
en in goede banen leiden
o grenzen en afspraken zijn geen doel, staan in dienst vd leefbaarheid en de veiligheid
vd klas elke klasbewoner moet in de beste omstandigheden kunnen leven DWZ
vrijheid niet de wet vd sterkste maar iedereen krijgt stuk ‘koek’ (koek= beschikbaar materiaal
en ruimte, aandacht vd leerkracht)
o vrij kleuterinitiatief is NIET gelijk aan machtsovername door de kleuters
- rijk milieu:
o kwaliteit vd activiteiten
o voorwaarde om tot vrij kleuterinitiatief te komen
o rijk aanbod van materialen en activiteiten
o verrijken van hoeken
o leerkracht: aanbrenger en begeleider van activiteiten, stimulerende tussenkomst en
het verlenen van autonomie
3
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller marjolijndillen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.49. You're not tied to anything after your purchase.