Summary
Samenvatting Begrippenlijst ziekteleer
- Course
- Institution
Al de te kennen begrippen van prof Verslype en Dierickx.
[Show more]
Seller
Follow
Manon123A
Content preview
Begrippenlijst ZiekteleerAangeboren Alles wat al v.d. geboorte is
Ontsteking Inflammatie
Tumor Zowel goed als kwaad
Bloedvaten Zuurstof, hartinfarct
Functioneel Moeilijk, anatomisch niet mis, zenuwstelsel waar iets misloopt,
IBS
Traumatisch (incl. Iatrogeen), accidenten, ongevallen
Degeneratief Afsterving
Inflammatie Ontsteking
Congenitaal Aangeboren
Vasculair Bloedvaten
Aandoening Verstoring van de normale structuur en/of werking van organen
of orgaansystemen
Iatrogeen Alles wat ziekenhuizen aandoen
Drapetonamie Ziekte, drang v gevangenen om te ontsnappen
Symptomen Worden door de patiënt spontaan vermeld (klachten), andere
moeten actief worden bevraagd (anamnese).
Anamnase Andere symptomen moeten actief worden bevraagd
Specifieke symptomen Eerder specifiek voor een bepaald orgaanstelsel (vb. Buikpijn,
braken, geelzucht)
Algemene symptomen Meer algemene klachten (vermoeidheid, koorts, vermagering,
groeiachterstand, huidafwijkingen, gewrichtsklachten).
Hetero-anamnese Als we aan familie bevragen
Ziektebeeld De combinatie van de klachten (symptomen) en de afwijkingen
die bij het lichamelijk onderzoek worden vastgesteld (klinische
tekenen). Kan evolueren.
Klinische tekenen De afwijkingen die bij het lichamelijk onderzoek worden
vastgesteld
Aandoening Het ziektebeeld vormt voor de arts de leidraad voor het
uitvoeren van bijkomende onderzoeken om te komen tot de
diagnose.
Rubor Roodheid
Calor Warmte
Dolor Pijnlijk
Tumor Gezwollen, zwelling
Algemeen ziek Koorts, pijn, gevoel van ziek zijn
Immuunsysteem Een geheel van mechanismen die ons organisme beschermen
tegen pathogenen, schadelijke fysische of chemische prikkels,
beschadigde lichaamscellen. Omvat sensoren en effectors
gegroepeerd in aangeboren en adaptieve immuniteit
Pathogenen Bacteriën, virussen, parasieten
Sensoren Voelen gevaar
Effector Doet iets tegen gevaar
Innate immuniteit Aangeboren
Aangeboren immuniteit - Huid is intact, goede barrière
- Complement: systeem dat in meeste primitieve
(zie schema) aanwezig, eiwitten die in bloed voorkomen maakt
indringer kapot, vaccin bv. waar allergische reactie kan
1
, behandeld worden, immuunsysteem het als vreemd
herkent
- Imuumcellen
Adaptieve immuniteit - Speciaal gericht op bepaald pathogeen
(zie schema) - Duurt langer
- Geheugen opgebouwd, basis v vaccinatie
- T aanvallen
- B- antilichamen maken
Macrofagen Actieve speurders die alles opruimen, kruipen (aangeboren)
Mastcellen Vol granulen (aangeboren) cellen bij astma slecht, hooikoorts,
aangeboren immuunsysteem dat overdreven wordt
gestimuleerd, omgekeerd effect
Granulocyten Die we in bloed kunnen bepalen (aangeboren)
Dendritische cellen Gaan zaken in gang zetten
Cytokines Signaalmoleculen tussen cellen. Een groep van meer dan 100
kleine (5–20 kd) glycoproteïnen die belangrijk zijn bij
celsignalering1
Binden aan receptoren met hoge affiniteit
Werkt voornamelijk op de cellen die ze uitscheiden (autocriene
effecten) of op cellen in de buurt (paracriene effecten)
- De IL-1-familie zijn endocriene pyrogenen2
Een enkele cytokine kan meerdere biologische acties hebben
(pleiotropie)
Soortgelijke functies kunnen worden gestimuleerd door
verschillende cytokines (redundantie)
Acute fase eiwitten, crp wordt opgenomen in bloedonderzoek, zit
in lever gemaakt door lever, zit vertraging op, kijkt in verleden;
wanneer lever blootgesteld wordt aan verschillende reacties en
effecten die we associëren met ziek zijn; maar ook u gedrag; bv.
in bed kruipen, komt door de cytokines. Door dus die
inflammatie!!! Ontsteking die niet overgaat, mensen zijn mager.
Kanker is een ontsteking.
Koorts = gecontroleerde temperatuurstijging t.g.v. De hogere instelling
van de referentietemperatuur “setpoint”
Koorts In onze hersenen, hypofyse die dan eigenlijk, hangt vast aan
hersenen, klieren, neurohypofysen adh, hypothalamus erboven,
een zone. Vanboven onder 1 staan bacteriën, cytokines worden
vrijgezet, kom in u bloed en gaan richting hersenen, gaan in die
pre-optische regio, (bol is vergroting van klein bolleke erboven,
da pijnlijk rood beenp PGE2 gemaakt die gaan u set, u temp u
settemp wordt geplaatst op 38,5, enkel door prostagli… die
aangestuurd zijn door cytokines. Ons lichaam gaat set hoger
zetten, ons lichaam gaat alles doen om dit behalen, u
energiemetabolisme aangezwengeld worden, zaken afbreken,
hartritme omhoog, veranderingen in slaap, geen warmte meer
verliezen, je gaat beginnen rillen, vaak voor dat je de temp haalt.
Vanaf rillingen al bloed afnemen in ziekenhuis, eigenlijke temp is
rood, groene lijn is setting, koorts laten zakken bv. aspirine gaat
die PGE2 laten zakken. Maar dan moet je warmte verliezen, te
2
, warm voelen, zweten, helemaal warm voelen, kwijtspelen v
overtollige warmte,
PPRs Pattern Recognition Receptors
= zijn een verzameling van receptoren die aanwezig kunnen zijn
1,2
- Op cellen
- In cellen (cytoplasma, endosomen)
- In plasma
Ze herkennen 2 klassen van moleculen, die afwezig zijn in
gezonde, normale cellen: pamps & damps
Pamps Pathogen-associated molecular patterns
Voorbeelden: lipopolysacchariden van Gram-negatieve bacteriën
en dsrna van virussen
Damps Danger-associated molecular patterns Moleculen die vrijgezet
worden na cel schade vb. UV, hitte, bestraling (hmgb1, heat
shock proteins, purine metabolieten)
Acute inflammatie Is het lokale fysiologische antwoord op weefselschade of invasie
door ziekteverwekkers
Antigenen Een antigeen is een substantie die specifiek kan herkend worden
door antilichamen of T-cellen, en waartegen een specifieke
immuunreactie kan optreden. Antigenen kunnen verschillen in
afmetingen. Het gedeelte van het antigen dat herkend wordt
noemen we de antigene determinant of epitoop. De meeste
antigenen hebben meerdere antigene determinanten.
Een antigen daar kan een antistof aan binden, een antigen is vele
groter dan dat kan herkend worden. Een geneesmiddel is even
hard een antigen dan een bacterie of virus, wordt herkend door
een antistof.
HLA-peptide complex Alle cellen hebben dit, belangrijk. Als we over transplantatie
spreken. Onze T-cel gaat .. Herkennen enkel op basis van die HLA,
T-cel receptor kan enkel een antigeen herkennen met een HLA-
peptide.
B-cellen Worden geactiveerd door T-cellen en produceren antistoffen die
ziekteverwekkers uitschakelen
T-lymfocyten De belangrijkste functie is het herkennen van intracellulaire
ziekteverwekkers die niet toegankelijk zijn voor antistoffen
ARDS Acute respiratory distress syndrome
Vb. Gevolg van ernstige pancreatitis, sepsis, trauma
Allergie Belang mast-cel degranulatie, daar zit hestamine, zwelling geven,
op luchtwegen contractiegeven, die cellen zitten vol Mastcel kan
IEG binden, als er dan in contact komen met 2 IEG moleculen
binden, die worden gemaakt door b cellen. Persoon komt in
contact met pollen, word daarmee blootgesteld, b cellen
activeren IEG-moleculen gemaakt, gaan in bloed terecht komen
en vasthechten aan mastcellen, die gaan zich dan vrijzetten. Kan
dat 6 u later nog een reactie in, niet meer in omgeving v pollen
kan 6 tot 10u later nog reactie v komen. Treedt niet op bij
iedereen.
3
, Desensitieren Gewoon worden aan blootstelling met injecties en dosis heel
traag opdrijft, minder erg reageren dan op IEG. Uitwas van ons
immuunsysteem.
IBD Inflammatoire darmziekten,
Inflammatory bowel disaese Inflammatoire darmaandoeningen ontstaan door een
onaangepast aangeboren en adaptief immuun antwoord op
darmbacteriën en/of hun producten
Auto-immuniteit Auto-immune ziekten worden vooral gekenmerkt door een
adaptief immuun antwoord tegen een vreemd of “self-antigen”;
Omvat een T-cel en B-cel antwoord. Is dat een lichaamseigen
eiwit waar dat men een t- of B-wel antwoord op zullen doen.
Pancreatitis, eigen immuunsysteem dat gaat reageren op u eigen
pancreas. Reuma is een auto-immune, glutenallergie. Overdreven
reactie op darmcellen, ontstekingsreactie.
Oesophagus Slokdarm
Gaster Maag
Duodenum 12-vingerige darm
Hoge tractus Alles boven hoek v Treitz, oesofagus, gaster en duodenum
Lage tractus Jejunum, ileum, colon, rectum, anus = alles onder hoek v Treitz
Eusofagogastroduodenuscopi Bovenste gastroscopie
e
Jejenum 2e deel dunne darm
Ileum Kronkeldarm, laatste deel dunne darm
Colon Dikke darm
Rectum Laatste stuk voor aars
Anus Aars
RH en LH Rechter en Linker hypochonder
E Epigastrium
RF en LF Rechter en Linker flank
U Periumbilicaal of mesogastrium
RIF en LIF Rechter en Linker fossa iliaca
SP Suprapubisch of hypogastrium
…-stomie Anastomose, verbinding
Gastro-enterostomie Verbinding tussen maag en dunne darm
Gastrostomie Verbinding maag met buikwand (voeding)
Jejunostomie Verbinding jejunum met buikwand (voeding)
Colostomie Verbinding colon met buikwand (kunstaars)
Ileostomie Verbinding ileum met buikwand (kunstaars)
… -scopie Kijken
Laparoscopie Kijken in buikholte
Coloscopie Kijken in rectum (met endoscoop)
Gastroscopie Kijken in maag
Duodenoscopie: Kijken in twaalfvingerige darm
Elioscopie Kijken in dunne darm
Endoscopie Binnenkijken (inwendig) (beter term gebruiken waar we gaan
kijken
…-tomie: Insneden
Laparotomie Insnede van de buik
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Manon123A. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $9.83. You're not tied to anything after your purchase.
Can Stuvia be trusted?
4.6 stars on Google & Trustpilot (+1000 reviews)
77764 documents were sold in the last 30 days
Founded in 2010, the go-to place to buy study notes for 14 years now