Dit is een samenvatting van het vak bedrijfseconomie, onderwezen door Eve Vanhaecht in het eerste jaar van PO. Dit is een samenvatting van de tiende editie van het boek. Het is voldoende om enkel de samenvatting te leren voor het examen. Heel veel succes!
Hoofdstuk 2
Het marktmechanisme
1. Inleiding
De markt:
➢ Historisch: geografische plaats waar vragers en aanbieders ruiltransacties afsloten.
➢ In moderne economische analyse:
• Theoretisch concept voor confrontatie van belangstellende vragers en potentiële aanbieders
• Een ‘mogelijk’ mechanisme om de economie te organiseren:
o Prijs die beheerprobleem oplost
o Prijs als “signaalfunctie”
▪ Functie in het marktmechanisme waarbij de prijs aangeeft in welke goederen
behoeft is en welke productiemiddelen daarvoor aangewend moeten worden.
• Voorbeelden markten:
o Goederenmarkten: auto’s, huizen, kleding
o Dienstenmarkten: cinema, gezondheidszorg
o Inputmarkten: arbeidsmarkt, kapitaalmarkt
o Financiële markten: wisselmarkt, aandelenmarkt, obligatiemarkt
Vier voorwaarden voor zuivere mededinging (= perfecte concurrentie)
• Homogene goederen (bv. tarwe en suiker)
• Aantal potentiële vragers en aanbieders is zeer groot
• Vrije toe- en uittreding van producenten (geen belemmering)
• Marktdeelnemers hebben perfecte informatie (markttransparantie)
2. De marktvraag
• Definitie: “De marktvraag (xn) naar een goed/dienst refereert aan de totale hoeveelheid die alle
consumenten samen bereid zijn te kopen afhankelijk van determinanten zoals bv. prijs,
inkomen...”
• Vraagfunctie
Marktvraagfunctie voor een goed x: 𝑥𝑣 = 𝑥𝑣 (𝑝𝑥 , 𝑦, 𝑢, 𝑝𝑧 , 𝑝𝑤 , … 𝑛, 𝑎)
o Te verklaren of afhankelijke variabele
▪ 𝑥𝑣: de gevraagde hoeveelheid (pizza’s)
o Verklarende of onafhankelijke variabelen
▪ 𝑝𝑥: de prijs van het goed (de pizza)
▪ 𝑦: inkomen van consumenten
▪ 𝑢: voorkeur
▪ 𝑝𝑧, 𝑝𝑤 : prijzen van andere goederen (prijzen van andere lunchalternatieven,
bijhorende drank…)
▪ 𝑛: het aantal consumenten
▪ 𝑎: andere factoren zoals verwachtingen over toekomstige prijzen, seizoen, reclame
o Beschouwt effect van prijs van het goed op de vraag naar het goed.
▪ Ceteris paribus (In veronderstelling dat andere verklarende factoren zoals inkomen,
seizoen, reclame enz. constant blijven.
• Analyse van de vraagcurve
Tabel 2.1: De gevraagde hoeveelheid en de prijs Figuur 2.1: Grafische voorstelling van de
vraagcurve
Negatief verband tussen prijs en vraag
𝑥𝑣 = 𝑎 + 𝑏𝑝
o 𝑥𝑣: de gevraagde hoeveelheid;
o 𝑝: prijs;
o 𝑎, 𝑏: coëfficiënten > 0
Berekenen van -b en a
o 𝑏 = helling van de rechte
bv. b = -2: als de prijs met 1 eenheid stijgt (daalt) zal de gevraagde
𝑑𝑥 2
hoeveelheid met 2 eenheden afnemen (toenemen) => 𝑏 = 𝑑𝑝 = −1 = −2
o a = intercept (met hor. as) = gevraagde hoeveelheid bij prijs 0
• Beweging langs de vraagcurve (figuur 2.3a)
o De prijs van het goed verandert: verschuiving langs de vraagcurve
o Bv: de prijs van pizza stijgt van €10 tot €20 → de gevraagde hoeveelheid pizza’s daalt van 40
naar 20 eenheden
• Verschuiving van de vraagcurve (figuur 2.3b)
o Andere determinanten buiten de prijs veranderen: verschuiving van de vraagcurve (wijziging
intercept)
o bv. stijging prijs lookbroodje (dat we altijd samen met een pizza consumeren) → minder
pizza’s bij zelfde prijs (intercept neemt af)
Figuur 2.3a Figuur 2.3b
• Kort samengevat
o 𝑥𝑣 = 𝑎 − 𝑏𝑝
o De wet van de vraag: negatief verband tussen 𝑝 en 𝑥𝑣
o Bij prijswijziging: verschuiving langs de vraagcurve
o Bij wijziging van de overige determinanten (bv. inkomen, prijs van een ander goed,…):
verschuiving van de vraagcurve
3. Het marktaanbod
• Definitie: “ Het marktaanbod (xa) is de totale hoeveelheid (x) van een goed die alle producenten
samen bereid zijn te produceren in functie van een aantal determinanten:
𝒙𝒂 = 𝒙𝒂 (𝒑𝒙 , 𝒓, 𝒘, … , 𝒑𝒛 , 𝒑𝒘 , … , 𝒕, 𝒏, 𝒂)
• Determinanten van het aanbod:
▪ Prijs van het goed (px),
▪ Prijs van gebruikte productiefactoren (inputs) (r,w, ...),
▪ Prijs van andere goederen (𝑝𝑧 , 𝑝𝑤 , …)
▪ Productietechnologie (t),
▪ Aantal producenten (𝑛),
▪ Andere factoren (𝑎).
• Aanbodcurve
o Positief verband tussen 𝒑𝒙 en 𝒙𝒂
o Bij prijswijziging: verschuiving langs de aanbodcurve
o Bij wijziging van de overige determinanten (bv. eenheidsprijs van input arbeid):
verschuiving van de aanbodcurve
• Analyse van de aanbodcurve
Tabel 2.2 Het marktaanbod (cijfervoorbeeld) Figuur 2.4 Grafische voorstelling van de aanbodcurve
Positief verband tussen prijs en vraag
• Prijs op verticale as
• Hoeveelheid op horizontale as
Pagina | 4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller eleonorasantilli8. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $8.68. You're not tied to anything after your purchase.
