In dit document heb ik de powerpoints van docenten verwerkt met mijn eigen aantekeningen van de lessen. Dit document bevat alle stof die voor het examen nodig is.
Inhoud
Complete samenvatting vrouw als vrouw 1 ............................................................................................ 1
Spijsverteringsstelsel (Luka van Leugenhaege) ................................................................................... 2
Urinair stelsel (Luka van Leugenhaege) ............................................................................................. 12
Zenuwstelsel (Luka van Leugenhaege) .............................................................................................. 16
Hoe omgaan met menopauze (Brigitte Bernaerts) ........................................................................... 24
Van vruchtbaar naar onvruchtbaar (Brigitte Bernaerts).................................................................... 26
,Spijsverteringsstelsel (Luka van Leugenhaege)
Spijsverteringsstelsel= Gastro-intestinaal kanaal
• Medisch discipline: gastro-enterologie
• Voedingstoffen opnemen:
- Anabolisme: synthese van belangrijke verbindingen
- Katabolisme: afbraak om E te leveren die cellen nodig hebben om te kunnen
functioneren
Grote moleculen KATABOLISME → kleine moleculen
ANABOLISME
• Belangrijkste spijsverteringsklieren: Lever en pancreas
Aanvoer van grote complexe organische moleculen
Vertering= afbraak in kleinere fragmenten
Opname door epitheel spijsverteringskanaal
Afvoer organische afvalstoffen
Functie spijsverteringsstelsel en accessoire organen
(Belangrijk plaatje ^)
(Zowel Nederlandse als Latijnse namen kennen)
Functie spijsverteringsstelsel en accessoire organen
• Leveren brandstof voor:
- Functioneren van lichaamscellen
- Celgroei- en herstel
- Spijsverteringsstelsel bestaat uit:
- Mond, gebit en tong
, - Speekselklieren of glandulae salivariae
- Pharynx of keelholte
- Oesophagus of slokdarm
- Maag of gaster
- Lever of hepar
- Galblaas of vesica biliaris (ook soms vesica fellea)
- Pancreas of alvleesklier
- Dunne darm:
• Duodenum of twaalfvingerige darm
• Jejenum of nuchtere darm
• Ileum of kronkeldarm
- Dikke darm:
• Blinde darm of caecum met appendix vermiformis (wormvormig aanhangsel)
• Colon of karteldarm
- Colon ascendens
- Colon transversum
- Colon descendens
- Colon sigmoideum
• Endeldarm of rectum
- Anus
6 processen van het spijsverteringskanaal (SVK)
1) Ingestie: voedsel komt via de mond binnen in het SVK
2) Mechanische verwerking: bewerking door tong en gebit + knedende en mengende
bewegingen van SVK
→ Gemakkelijker transport voedsel + oppervlakte vergroot: gemakkelijker afgebroken door
enzymen
3) Vertering: chemische afbraak: tot kleine organische bouwstoffen die kunnen worden
opgenomen door SVK (doormiddel van zuren, enzymen, slijmen)
4) Secretie: afgifte water, zuren, enzymen en buffers
5) Opname: kleine organische moleculen, elektrolyten, vitaminen en water
6) Uitscheiding: verwijdering afvalstoffen uit lichaamsvloeistoffen → in SVK worden deze
afvalstoffen ingedikt in de vorm van ontlasting (feces)
Histologische organisatie van het spijsverteringskanaal
Algemene structuur van het spijsverteringskanaal
- De opbouw van het spijsverteringsstelsel is niet overal het zelfde
- De mucosa: 1e laag bevat het slijmvlies zelf en de lamina propria
- De laag daaronder, de submucosa: hier vind je meer de lymfen en bloedvaten die
voedingsstoffen naar de juiste plaats in het lichaam brengen.
- Tussen de spieren die hier zitten, heb je plexussen: een netwerk van zenuwen die aansturen
wanneer klieren iets moeten afgeven of spieren moeten samentrekken.
, - De onderste laag, serosa (visceraal peritoneum)
SVK bestaat uit 4 grote lagen:
1. Mucosa (bekleding) slijmvlies van SVK: dekweefsel dat wordt bevochtigd door klierproducten
(van klieren in lamina propria, submucosa en accessoire klieren): functie= bescherming,
uitscheiding en absorptie
+ lamina propria: laag van los bindweefsel + klieren
+ Muscularis mucosa: gladde spieren: vormen de in- en uitstulpingen van de darmwand
2. Submucosa
Bevat bloedvaten, lymfeklieren en zenuwvezels
→ Meissnerplexus: reguleren en coördineren samentrekken van glad spierweefsel +
reguleren klierproductie van de spijsverteringsklieren
3. Muscularis externa= glad spierweefsel
Binnenste laag: kringspieren Voorstuwen voeding en mengen= peristaltiek
Buitenste laag: lengte spieren
Spieren gereguleerd door plexus myentericus of plexus van Auerbach (tussen 2 lagen)
→ Parasympathische prikkeling: tonus en activiteit verhoogd (rest en repose→darmactiviteit)
→ Sympathische prikkeling: ontspannen (fight or flight reactie → darmen niet prioriteit)
4. Serosa of adventitia= buitenlaag (visceraal peritoneum)
Sereus membraan
Bedekt m. externa
UITGEZONDERD ter hoogte van mondholte, pharynx, oesophagus en endeldarm →
“adventitia” (netwerk van collagene weefsels voor bevestiging aan omliggende structuren)
Darmplooien of “plica circulares”(transversale plooien: horizontaal)
DOEL: groter oppervlak voor opname voedingsstoffen + darm kan uitzetten na (grote) maaltijd
→ Darmvlokken of “Villi” (vingervormige uitsteeksels)
Ter hoogte van dunne darm
DOEL: oppervlak voor opname voedingsstoffen nog vergroten
→ Bevat een netwerk van capillairen (opname voedingstoffen) en chylusvat (= lymfecapillair):
vervoeren grotere moleculen (vetzuren) die niet kunnen diffunderen in bloed
Spierlagen in het spijsverteringsstelsel
• Functies
1. Peristaltiek= verplaatsen voeding; “golven van spiercontracties”
→ 1st kringspieren achter voeding
→ Lengtespieren voor voeding: verkorten
→ Kringspieren in golf: duwen voeding naar juiste richting
2. Segmentatiebewegingen= mechanisch mengen van voeding:
• Kneden en verkleinen
• Mengen met darmsappen
Ter hoogte van dunne darm
Peritoneum en mesenterium
• Peritoneum= “buikvlies” (soort grote zak om alle buikorganen heen om deze vast te houden)
- Loopt van onderste oppervlakte diafragma tot bovenste rand bekken
- Bevat lever, maag, milt, “staart”/einde van de pancreas, dunne darm , colon
transversum, colon sigmoideum (laatste stuk dikke darm), deel van de dikke darm
= “Intraperitoneaal” (alle organen die in die “zak” zitten)
- Bestaat uit:
• Visceraal peritoneum (rond de organen)
• Pariëtaal peritoneum (binnenste oppervlakte lichaamswand)
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Amber300304. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.60. You're not tied to anything after your purchase.