Samenvatting Maatschappijgesch: Vroegmod. & Heden periode
13 views 0 purchase
Course
Maatschappijgeschiedenis
Institution
Vrije Universiteit Brussel (VUB)
Dit is een samenvatting van het vak Maatschappij geschiedenis, gedoceerd door professor Henriet en professor Rycksbosch. Het is een samenvatting van alle lessen inclusief eigen, kwaliteitsvolle notities.
Structuur, stap voor stap, gedachtengang moet gevolgd kunnen worden
Nauwkeurigheid: data enz
Helderheid: juiste woorden, goede uitdrukking kiezen, niet vaag zijn
Geen verplichte aanwezigheid, indien wel: meewerken
Tellie aan de kant tijdens de les
1
,I. Bouwstenen – A. Vroegmoderne periode
Vroegmoderne periode: niet meer middeleeuws, nog niet volledig modern à tussenin, het ontstaan
maar het ‘is nog niet’
15de 16de E mensen: zagen zich meer aan eindpunt v/d geschiedenis, wereld gaat vergaan, culminatie
pt?
Humanisten: eindelijk terugkeren naar periode v/d oudheid, middeleeuwen achter hen laten, ze zagen
zich zeker niet aan het begin van een periode
Symbolisch jaartal vroegmoderne periode
• 1453: val Constantinopel à andere relatie tssn Eu en andere gebieden
o Echte einde Romeinse rijk
• 1455: uitvinding boekdrukkunst, Gutenberg
o Meinz, grote impact in EU
o Publicaties herhalen, reproduceren
o China al eeuwen ervoor, maar niet zelfde flexibiliteit
• 1492:
o ‘ontdekking’ van Amerika, opnieuw op het Am continent komen, beginfase ingrijpende
globalisering;
§ Belangrijke symbolische datum op cultureel, economisch, intellectueel etc vlak
o Alsook Val Van Granada: politiek ankerpunt, moment waarop laatste restanten
Islamietische restanten Spanje militair beëindigd
• 1517: Luther Martin, 95 stellingen kerk v/’wittenberg’
o Begin van reformatie
o Begin theologisch debat
o Principes in het christendom
o à symbolisch °intense theologische strijd
o à Niet over welk was het beslissend, maar verschillende domeinen
o à Bewustzijn: scharniermomenten symbolisch meer, alsook arbitrair
o Impact is er niet per se onmiddellijk
§ Boekdrukkunst: schriftcultuur al eeuwen daarvoor sterke verbetering schrift
o Lang proces
2
, § Luther bv: Kantelpunt, zal nog veel langer duren (17/18de E) tot aanvaarding
religieuze verscheidenheid
• 1750: industriële revolutie en de uitvindingen daarbinnen
o Waarde: niet overal o/h zelfde moment doorbreken
o Luik, Gent 1800, NL einde 19de eeuw
o Duurt nog meer dan 100j voor substantieel deel van bevolking i/d mechanische
industrie werkt, nog later voordelen levensstandaarden, wanneer dan symbolisch
moment?
• 1789: FR rev
o Duidelijk beïnvloed door ideeën van verlichting
o Eindpunt van typisch vroegmodern manier aan politiek doen (in FR)
o Uitbreidingen daarna door FR
o Niet zelfde impact overal in EU
Belang = aandacht vragen ontwikkelingen die beginpunt kennen, wij vooral richten op
veranderingsprocessen
§ Langzaam, geografisch, ongelijk, minder concreet
§ Vallen ergens binnen die symbolische data
Context: EU op wereldschaal, vrij onbetekend vroegmodern, einde periode meer impact
Val van Icarus: veel interpretaties (1558)
• Niemand heeft het door dat hij valt
• Doet er niet toe, relatief weinig belang
• Boek Fernand Braudel: statement maken wat voor hem essentie van historische verandering
o Stelde simpele vraag: Veranderde er iets in het dagelijks leven van mannen en
vrouwen?
o Wat? Vanwaar kwam die? Of bleef tot het einde van ancien regime alles hetzelfde
o Ondanks alle ontdekkingen, ondanks boeken die worden geschreven over grote
veldslagen, studies reformatie à veranderde er voor de gewone boer helemaal niets
o Kapitalisme kwam van bovenaf, maar klein deeltje handelaars hield zich ermee bezig,
tot einde AR à alles veranderen
§ Laat je niet afleiden door oppervlakkige veranderingen à betekent niets voor
de grote verandering
3
, 1. De dood
Dingen die banaal lijken voor ons à wel grote impact op maatschappij die anders is dan vandaag
De dood: alomtegenwoordig toen, meer aanwezig
Thomas Hobbis: bekend filosoof 17de E
• Als je de mens laat doen, er naar kijken als dier à voorbestemd
eenzaam, arm, kort, bruut leven
• Het leven is niet fijn, prettig, maar gewelddadig, pessimistisch
mensbeeld
• Citaat gebruikt à leven voor moderne tijd, klopt in aantal opzichten
o Zieker, levensverwachting 35j
o Enorme kindersterfte (ondervoed bv)
o Eerste levensjaren, 25% stierf, 50% kinderen werd niet volwassen
o Wel volwassen: kan je 50-60j worden
à Dood is aanweziger dan in de periode daarna
1.1. Hoge normale sterfte
• Gevolg van crisis
o ziekte, honger, oorlog à 3 oorzaken drastisch
verhogen
1.2. Frequente abnormale sterftecrises
1.2.1. Epidemieën
o Pest, tyfus, 18de E pokken en malaria nattere
gebieden
o 1x in generatie wel uitbraak
o Tot 18de E pest Marseille 1720 à helft stedelijke
bevolking
1.2.2. Hongersnood
o à Weinig marge
• Kleine landbouw opbrengsten
• Transportmogelijkheden zijn beperkt
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller LunaMaeremans1. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $7.54. You're not tied to anything after your purchase.
