SAMENVATTING
HOOFDSTUK 2: GONADEN, GENITAAL STELSEL
1.Geslachtsbepaling
1.1. GESLACHTSGENOTYPE
SRY-gen
o Sex-determining region
o Geslachtsbepalend gen op Y-chromosoom
Genotype Fenotype Aantal X Aantal Y
Vrouw 46, XX Vrouwelijk 2 0
Man 46, XY Mannelijk 1 1
Turner 45, XO Vrouwelijk 1 0
Klinefelter 47, XXY Mannelijk 2 1
2.Vorming van de gonaden
2.1. AMBISEKSUELE, BIPOTENTIËLE OF INDIFFERENTE
FASE 4DE – 6DE WEEK
Geslachtsgenotype is bepalend voor gonadale geslacht
o Is bepalend voor interne en externe geslachtskarakteristieken
Vorming en differentiatie van gonaden
o Mee bepaald door genotype cel
e
4 week embryonale ontwikkelen
o Start differentiatie van gonaden met arriveren van primordiale kiemcellen (PKC)
in intermediair mesoderm (nefrotoom)
o Kiemcellen zijn voorlopers van geslachtscellen
Pluripotent
Afgeleid van de bevruchting van de epiblast
Worden opzij gezet thv dooierzak
Gaan naar nefrotoom
Thv van coeloomepitheelcellen
o Liggen rond embryonale holte
o Gaan proliferen
o Epitheel verdikken
Coeloomepitheelcellen + primordiale kiemcellen = geslachtsstrengen
Rond week 6
o Coeloomepitheelcellen differentiëren naar somatische supportcellen
Gaan primordiale kiemcellen investeren
Gaan deze voeden en ondersteunen in verdere ontwikkeling
Gebeurt dat niet dan zullen PKC gaan degenereren
1
, Komen PKC niet toe dan zullen gonaden niet gevormd hebben
o Ontstaat ductus mesonefricus (gang van Wolff)
Gevormd door invaginatie coeloom epitheelcellen
o Vorming ductus paramesonefricus (gang van Müller)
Gevormd door invaginatie coeloom epitheelcellen
2.2. MANNELIJKE EMBRYONALE ONTWIKKELING
Vanaf dag 41-52
o Brengen somatische supportcellen SRY-gen tot expressie
Transcriptiefactor
Ligt op Y-chromosoom
o Als dit tot expressie komt, zal het andere genen aandrijven
Zijn belangrijk voor ontwikkeling van testes
Genen belangrijk voor ontwikkeling van ovarium onderdrukken
= primaire seks determinatie
o Genen die belangrijk zijn voor gonaden liggen dus niet enkel op Y-chromosoom,
maar ook op autosomen
2.2.1. Evolutie van de testes
SRY zorgt ervoor dat somatische supportcellen differentiëren tot pre-sertoli cellen
Daarna tot sertoli cellen
7de week
o Sertoli cellen gaan PKC omgeven
o Vormen samen met myoiedepitheelcellen de testis cords
Zullen in pubertijd differentiëren tot tubuli seminiferi
o In aangrenzende regio mesonefros gaan sertolicellen zich organiseren in een
dunne buis rete testes
o De testes begint weg te trekken van mesonefros
o Coeloom epithelium wordt gescheiden van testes cords door een laagje cellen
tunica albuginea
2.2.2. Antimulleriaans hormoon en mannelijke ontwikkeling
Week 8
o Sertoli cellen maken antimulleriaans hormoon aan (MIS)
Bindt op receptor mesenchymale cellen
Ontstaan signaal naar cellen van ductus paramesonefricus
Cellen gaan in apoptose
Vorming rete testis
Afvoerbuisjes tubulus seminiferi
o Utriculus prostaticus
Overblijfsel paramesonefricus
Hangt aan prostaat
2
, o Ontstaat door mesenchym rond endodermale klierweefsel
Vormt appendix testis
o Bij vrouwen wordt de ductus paramesonefricus niet afgebroken
2.2.3. Differentiatie van leydigcellen
Week 9-10
o Sertoli cellen rekruteren foetale leydigcellen uit mesenchymale weefsel
Produceren testosteron
Zorgt dat ductus mesonefricus verder gaat ontwikkelen
Zorgt voor masculinisering brein
Gemaakt door foetale leydigcellen
o Later wordt productie overgenomen door hypofyse
Gestimuleerd door HCG (humaan chorion gonadotrofine)
o Ductus mesonefricus wordt afgebroken
Ontwikkelt verder in
Epididymis
Vas deferens
Zaadblaasje
Ductus ejaculatoris
Rond week 14
o Aantal sertoli cellen en leydigcellen pieken
o Testosteron wordt omgezet naar dihydrotestosteron
Doormiddel van enzym 5α reductase
o Dihydrotestosteron
Zorgt voor ontwikkeling
Penis
Prostaat
Scrotum
Zorgt voor afdaling testis
o Leydigcellen gaan verdwijnen
Ontstaan adulte leydigcellen
Produceren testosteron
Belangrijk voor
o Vorming secundaire seks karakteristieken
o Start spermatogenese
2.2.4. Hoe worden al deze buisjes geconnecteerd?
Tumuli seminiferi
o Staan in contact met ductuli efferentes via rete testis
Komen van tubulus mesonefricus
Week 9
o 5-12 tubuli mesonefricus maken contact met toekomstige rete testis
3
, Fuseren omstreeks 3de maand
Rond week 10
o Ductus mesonefricus leidt … af
Epididymis
Vas deferens
Grootste deel differentieert hier in
Zaadblaasjes
Ductus ejaculatoris
Uiteinden ductus mesonefricus gaan degenereren
Vormen paradidymis
3 bijhorende klieren van mannelijk geslachtssysteem ontwikkel op overgang ductus
mesonefricus en urethra
o Klieren
Zaadblaasjes
Prostaat
Bulbo-urethrale klieren
o dragen bij tot zaadvocht
Beschermen en voeden spermatozoa na ejaculatie
Week 10
o Ontkiemen zaadblaasklieren uit ductus mesonefricus
o Ductus ejaculatoris
Gedeelte van zaadleider tussen de zaadblaasjes en de urinebuis
o Prostaatklier
Cluster van endodermale evagenaties
Prostatische uitlopers vormen 4 onafhankelijke groepen van
prostaatsuitlopers
Week 11
o Prostaatuitlopers ontwikkelen lumen en aciniklieren
o Tijdens ontwikkeling van prostaat
Binnenin ontstaan gepaarde bulbo-urethrale klieren (klieren van Cowper)
Ook hier differentieert mesenchym tot gladden spier en bindweefsel
Week 13-15
o Start secretoire activiteit vd prostaat
o Mesenchym rondom endodermale kliergedeelte van prostaat differentieert tot
gladde spier en bindweefsel vd prostaat
4
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller thk8farma. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $30.52. You're not tied to anything after your purchase.