THEORIE VAN DE OPGRAVING
opgraven = ultieme lezing van een historisch document
best mogelijke technieken beschikbaar
best mogelijke keuzes
gebonden aan legale en ethische regels
opgraving mag enkel uitgevoerd worden door:
- bedreiging
- grondige onderzoeksredenen
- sociale redenen
- combinatie van deze
redenen voor opgraving:
schattenjacht
oudheid – nu
interesse in antiquiteiten
dorpsnotabelen 18/19e e
etnische/raciale origines achterhalen
medio 19 – 20e e
o in het kader van grafvelden-onderzoek inclusief schedelstudie
o leidde tot beter tekenwerk van grafcontexten & meer zorg voor
behandelen van sommige organische resten
technologische evolutie verklaren
19e e
o basisstudies van Thomsen en Montelius leidden tot echt chronologisch
gevoel en betere veldregistratie
stratigrafisch onderzoek
19e e
studie van sociale evolutie
1ste helft 20ste e
cultuur-historische vraagstelling
socio-economische vraagstelling
, 2de helft 20ste e
o interesse verschuift naar sites met lagere bevolkingsgroepen
o er worden grote oppervlakten vrij gelegd
o grootschaligheid --> te wijten aan inzet van meer volk, de
professionalisering van de discipline en de opduikende bedreiging van
grote sites in Europa
ideologische vraagstelling
2de helft 20ste e
o vele vondsten en sporen zijn gedeponeerd omdat ze reflectie van de
gedragingen van de mens zijn die niet in socio-economische termen te
vatten zijn
o meer verfijnde registratie van artefacten en ecofacten in hun context leidt
tot beter begrip van wat er op een plaats allemaal gebeurd is
bescherming en behoud
laatste 20 jaar
o Het Verdrag van Malta: steeds grotere invloed op archeologie en het
veldwerk
o grotere impact van survey-technieken
VOORBEREIDING VAN DE OPGRAVING
REDENEN VAN DE OPGRAVINGEN VANDAAG
noodopgravingen en preventieve opgravingen
meerderheid sinds jaren ‘50
eerst hoofdzakelijk om onderzoek met overheidsfinanciering maar meer en
meer ‘de vernieler betaalt’
daaraan gekoppeld de privé-archeologie
moet onderscheid zijn tussen nood en preventie
nood:
- sites toevallig opgegraven
- moet dus een ‘reddingsprogramma’ opgestart worden
preventie:
- bedreigde sites worden voorafgaand aan de opstart van de werken
onderzocht
onderzoeksopgravingen
= geprogrammeerd onderzoek
vooral uitgevoerd door unifs, wel met beperkte financiering
, stages van studenten
meeste opgravingen zijn dus training
lange termijnproductie met reeks ‘korte’ campagnes
trainingsopgravingen
schoolopgravingen of field schools
ontbreekt in Vlaanderen door gebrek aan financiering & veranderde
wetgeving
sociale opgravingen
2 types
opgraving van monumentale sites om ze klaar te maken voor publieke
presentatie
opgravingen door groepen amateurs, met of zonder professionele
steun, als ontspanning en/of educatieve redenen
conserverende opgravingen
wordt uitgevoerd parallel met restauratiewerkzaamheden van monumenten
of om bescherming, behoud en presentatie mogelijk te maken
VOORONDERZOEK ZONDER INGREEP IN DE BODEM (ARCHEOLOGIETRAJECT VL)
richtlijnen van vooronderzoek Code van Goede Praktijken
--> opgesteld door Vlaamse Overheid
֍ onderzoek: enkel door erkende archeologen
֍ archeologienota
resultaten van vooronderzoek
wordt vervolgtraject geadviseerd
advies over te nemen maatregelen
programma over deze maatregelen
competenties van de uitvoerders
kostenraming en geschatte duur
voorstel over bewaren en deponeren ban archeologisch ensemble
֍ criteria die bepalen wanneer archeologisch onderzoek op kosten van bouwheer dient
te worden uitgevoerd drempelwaarden
verschillen naargelang status van vindplaats
☼ beschermde archeologische site:
altijd onderzoek
☼ gebieden waar geen archeologisch erfgoed meer te verwachten valt:
nooit onderzoek
☼ vastgestelde archeologische zone:
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller archeoloogg. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.27. You're not tied to anything after your purchase.