'n Volledige opsomming van die inhoud van Ekonomiese en Bestuurswetenskap Graad 8, wat voldoen aan die vereistes soos uitgele in die KABV / CAPS kurriculum. Kleurvolle kantnota's is bygevoeg om die leerervaring te verbeter
REGERING → groep mense > beleide opstel & maak van wette > beheer hoe land funksioneer
Z Verantwoordelik vir versekering van orde en genoeg geld vir infrastruktuur
Z Demokrasieë (SA) > burgers [18+ jaar oud] stem vir die regering van keuse
Z ADMINISTRATEER DIE STAAT
Gebruik BELASTINGS vir:
W Gladde bestuur van die staat
W Versekering van wetnakoming
W Gee die infrastruktuur wat benodig is vir groei van ekonomie
VLAKKE VAN DIE REGERING:
NASIONALE REGERING → oppergesag oor SA
→ deel verantwoordelikheid met provinsies
2 HUISE VAN PARLEMENT:
1. Nasionale vergadering
3 Takke:
Wetgewend → maak wette > Suid-Afrikaanse
Parlement
Uitvoerend → lei die land > President, Adjunk-
President en ministers
Regterlik → verseker geregtigheid oor oortreding
van Parlement se wette >
Konstitutionele hof, Hoogste hof van
Appèl, Hoë howe en magistraats howe
2. Nasionale Raad Van Provinsies
[NASIONALE STAATSDEPARTMENTE > Basiese Onderwys,
Energie, Vervoer, Watersake, Arbeid & Toerisme]
PROVINSIALE REGERING → regering in elk van die 8 provinsies
→ elke provinsie = eie Premier (hoof) & eie wetgewende tak
→ gebind deur wette en beleide op nasionale vlak > maak eie
wette en beleide binne die raamwerk
→ PROVINSIALE WETGEWERS > kondig eie grondwette af (in
lyn met Grondwet van SA)
Z Oos-Kaap: Oscar Mabuyane (ANC)
Z Vrystaat: Mxolisi Dukwana (ANC)
Z Gauteng: Panyaza Lesufi (ANC)
Z KwaZulu-Natal: Nomusa Dube-Ncube (ANC)
Z Limpopo: Stanley Mathabatha (ANC)
Z Mpumalanga: Refilwe Mtsweni-Tsipane (ANC)
Z Noordwes: Job Mokgoro (ANC)
Z Noord-Kaap: Zamani Saul (ANC)
Z Wes-Kaap: Alan Winde (DA)
PLAASLIKE REGERING → bestaan uit munisipaliteite wat baie van die dienste lewer
wat mense daagliks gebruik
→ voorsien landsburgers van veilige & gesonde omgewing
[taak]
[SA = 283 munisipaliteite]
DOELWITTE VAN MUNISIPALITEITE:
Z Verskaf demokratiese & rekenpligtige regering >
plaaslike gemeenskappe
Z Verseker van lewering van dienste
Z Bevorder maatskaplike en ekonomiese ontwikkeling
ROL VAN REGERING > HUISHOUDELIKE GEBRUIK VAN
HULPBRONNE:
HUISHOUDINGS BESIGHEDE
Z PRODUSENTE > verkoop arbeid as ‘n Z PRODUSENTE > produseer goedere /
produk (besighede) dienste om te verkoop (huishoudings)
Z VERBRUIKERS > koop produkte Z VERBRUIKERS > koop (gebruik)
(besighede produseer) huishoudings se arbeid om produkte te
maak
ROL VAN EKONOMIE IN DIE VLOEI VAN GELD IN DIE EKONOMIE
[REGERING = VERBRUIKER VAN HUISHOUDINGS SE ARBEID & VERSKAF VAN
HULPBRONNE EN DIENSTE AAN HUISHOUDINGS]
d.w.s regering = produsent in hierdie geval (huishoudings verkry goedere en dienste soos
elektrisiteit & water van munisipaliteite)
, Nasionale regering > geld aan
provinsiale & plaaslike regering
om produkte en dienste aan
huishoudings te lewer Huishoudings > bestee geld
aan regeringshulprbonne en
dienste
Huishoudings > verdien geld
by besighede & verskaf
Huishoudings > betaal
arbeid aan besigheid en
belasting aan die nasionale
regering
regering
ROL VAN REGERING > BESIGHEDE GEBRUIK VAN
HULPBRONNE:
Z Besighede > lede van huishoudings in diens geneem & betaal vir arbeid → huishoudings =
betaal dan belasting (regering)
Z Besighede > betaal belasting aan regering
Z Besighede > gebruik dienste van provinsiale & plaaslike regering
Nasionale regering > geld aan
provinsiale & plaaslike regering Besighede > betaal belasting &
om produkte en dienste aan neem lede van huishoudings in
huishoudings te lewer diens & gebruik hulpbronne
en dienste van regering
Besighede > groei in sterk
ekonomie > betaal meer
belasting & neem meer mense
in diens (huishoudings) Nasionale regering
reguleer werking van
besighede > versterk
& groei die ekonomie
Meer indiensnemende lede van
huishoudings > meer belasting
betala aan die nasionale
regering
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller notedx19. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $10.55. You're not tied to anything after your purchase.
