Hoihoi! Bij deze verkoop ik mijn samenvatting van het boek Mens en Recht. Het is een samenvatting waarin alle belangrijke aspecten uit het boek naar voren komen. Het is een uitgebreide en goede samenvatting voor het leren van je tentamen. Succes!
Samenvatting boek: Mens en Recht
Hoofdstuk 1: Recht en regels
1.1 Waarom is er recht?
Het recht brengt een doelmatige ordening aan in de samenleving. Verkeersregels zorgen er
bijvoorbeeld voor dat het geen chaos wordt op de weg. Tevens geeft het recht spelregels voor
gedragingen tussen individuen onderling en voor het handelen door de overheid. Daarnaast stuurt
het recht het individuele gedrag van burgers. Rechten en plichten komen voort uit normen en
waarden die algemeen gelden in de maatschappij. Zo’n norm is bijvoorbeeld dat iemand een ander
geen schade mag toebrengen. Door dit in zogenoemde rechtsregels vast te leggen, krijgt het recht
vorm. Het recht is in beginsel gericht op rechtvaardigheid. Iemand die de wet overtreedt, moet een
terechte straf ondergaan en het recht moet de zwakkeren beschermen. Toch gebeurt dit in de
praktijk niet altijd..
1.2 Vindplaatsen van het recht
Pas als regels algemeen als rechtsregels zijn aanvaard en vastgesteld, behoren ze tot het recht. Er zijn
4 rechtsbronnen:
De wet- en regelgeving
De jurisprudentie
De gewoonte
Verdragen
Wet- en regelgeving
Wetten bevatten rechtsregels die zijn vastgesteld door de overheid. Tot de overheid behoren onder
andere: de Eerste en Tweede Kamer (staten generaal), ministers, Provinciale Staten en de
gemeenteraad. De hoogste wetgever in Nederland is de Staten-Generaal met de regering (koning +
ministers). Een wet komt tot stand als de regering en de Staten Generaal met een wetsvoorstel
instemmen. Alleen wetten die afkomstig zijn van de hoogste wetgever worden met wet aangeduid.
De wetten in bijv. het Burgerlijk Wetboek, zijn allemaal genummerd en worden wetsartikelen
genoemd. Een wettenbundel is een verzameling officiële wetboeken die door een uitgever zijn
geselecteerd en samen in een boek zijn opgenomen. De hoogste wet in NL is de Grondwet (gw). Een
regeling die afkomstig is van de regering, dus zonder dat de Staten-Generaal erbij betrokken zijn,
wordt een Koninklijk Besluit (KB) genoemd. Een KB hoeft niet perse regels te bevatten. Een KB dat
wel regels bevat, wordt een algemene maatregel van bestuur (AMvB) genoemd. Een regeling
afkomstig van een minister heet een ministeriële regeling. Maar ook de provinciale staten of de
gemeente kunnen regels vaststellen voor hun gebied. Als zij dit doen wordt dit een verordening
genoemd. Nederland is ook lid van de Europese Unie. Ze stellen richtlijnen vast die gelden in de
gehele Europese Unie. Deze gemeenschapsverordeningen en –richtlijnen zijn zelfs hoger dan de
Nederlandse Grondwet.
De Jurisprudentie
Een tweede rechtsbron is de jurisprudentie. Jurisprudentie ontstaat door dat algemene regels in de
diverse wetten en in andere regelgeving moeten worden toegepast op individuele situaties. Het is de
taak van de rechter om uit te maken hoe de regels zijn bedoeld. De rechter doet dan een uitspraak.
Afhankelijk van de soort zaak, heet zo’n uitspraak vonnis, uitspraak of arrest. Een uitspraak van de
Hoge Raad der Nederlanden, dat is de hoogste rechter in NL, heet een arrest.
De rechter kan dus zelf de normen invullen die niet duidelijk genoeg in de wet staat. Of die al wel in
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller Irissamenvattingen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $3.74. You're not tied to anything after your purchase.
