1. Een gelaagde gaslaag
Mengsel gassen, onderworpen aan aantrekkingskracht
Zorgt voor bescherming tegen bv. meteoren, straling
Houdt warmte vast: aarde leefbaar
1) Troposfeer
- Hoogte: 0-8 km aan de polen, 16 km aan de evenaar
- Temperatuur: daalt met 6,5 °C per km -> afstand tot warmtebron daalt -> ijle lucht met
samenstelling: 21% O2, 78% N2, 1% CO2, H2O, He, Ne…
Ontstaan door fotosynthese + Zorgt voor broeikaseffect
zorgt dat er leven op aarde
mogelijk is
- Zonne-energie doet hier alle weerprocessen ontstaan => weersfeer
2) Tropopauze
- Temperatuur: tot -60°C -> op deze hoogte stopt temperatuurdaling
3) Stratosfeer
- Hoogte: 20-50 km
- Temperatuur: stijgt tot 5°C
- Ozonlaag O3 -> grootst op hoogte 25 km -> grootste deel schadelijke UV-straling
geabsorbeerd -> wordt hier ook afgebroken
O2 + uv O + O
O + O2 O3
O3 + uv O2 + O
O3 + O 2O2
, Ozonsmog: smoke + fog -> beneden te veel, boven te weinig -> te hoge concentratie ozon
Perfecte cocktail = rustig weer, NO2 uit fossiele brandstoffen -> spitsuur, oostelijke wind,
fel zonlicht
NO2 + UV NO + O
O + O2 + M O3 + M
NO + O3 NO2 + O2
4) Stratopauze
5) Mesosfeer
- Hoogte: 60-90km
- Temperatuur: daalt tot ongeveer -90°C
6) Mesopauze
- Afname temperatuur stopt op ongeveer -100°C op 80km hoogte
7) Thermosfeer/ionsfeer
- Hoogte: 100-500km
- Temperatuur: zonne-energie doet temperatuur stijgen van 300°C tot 1600°C
- Radiogolven teruggekaatst -> straling zon breekt moleculen af in positieve + negatieve
elektronen -> ionen + elektronen kaatsen radiogolven van bepaalde golflengten terug naar
aardopp.
- Botsing kosmische deeltjes met atomen buitenste lagen atmosfeer -> ioniseren atomen +
gaan gloeien => poollicht
- Ontstaan meteoren
8) Thermopauze
9) Exosfeer
- Hoogte: 500-1500km
- Temperatuur: tot boven 1600°C
- Zonne-energie dringt door deze laag, gasdeeltjes in exosfeer trillen zo hard dat ze kunnen
ontsnappen in ruimte
Afbraak van ozon door CFK’s (koelmiddel, drijfgas -> chloor, koolstof, fluor)
Chlooratoom valt ozon aan = oorzaak ‘ozongat’ boven zuidpool -> door circumpolaire
wind in winter -> in begin september valt uit lucht -> valt ozon aan tot december
CFCl3 + UV CFCl2 + Cl
Cl + O3 ClO + O2
ClO + O Cl + O2
Zet een reactie in gang, maar reageert niet mee -> laat ozon uit elkaar vallen
Levensduur Cl = 100 jaar (vanaf 1960) -> verscheen gat in ozonlaag -> nu aan het verminderen
CO-vergiftiging
Ontstaat bij onvolledige / slechte verbranding als er onvoldoende zuurstof aanwezig is in kamers ->
koolstofmonoxide wordt in lichaam opgenomen -> onvoldoende zuurstoftransport naar vitale
organen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller ansofiebloemen. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $6.64. You're not tied to anything after your purchase.