STRAFUITVOERINGSBELEID – DEEL 2
STRAFPROCESRECHT
Inhoudsopgave
1. DEFINITIE................................................................................................................................................... 3
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING.......................................................................................4
HOOFDSTUK 1: VORDERINGEN DIE UIT EEN MISDRIJF ONTSTAAN..................................................................5
1.1 DE STRAFVORDERING : OPENBAAR MINISTERIE (OM).................................................................................................5
1.1.1 opbouw Openbaar ministerie..................................................................................................................5
1.1.2 de strafvordering: de burerlijke partij......................................................................................................5
1.1.3 de strafvordering: anderen......................................................................................................................5
1.2 TEGEN WIE WORDT DE STRAFVORDERING INGESTELD................................................................................................6
1.3 WIJZE VAN UITOEFENING STRAFVORDERING DOOR OPENBAAR MINISTERIE.....................................................................6
1.4 HINDERPALEN BIJ UITOEFENING STRAFVORDERING....................................................................................................6
1.5 VERVAL VAN STRAFVORDERING.............................................................................................................................6
HOOFDSTUK 2 : OPSPORING EN ONDERZOEK VAN STRAFBARE FEITEN...........................................................7
1. OPSPORINGSAMBTENAREN....................................................................................................................................7
2. HET OPSPORINGSONDERZOEK.................................................................................................................................7
2.1 rol OM binnen het opsporingsonderzoek....................................................................................................8
2.2 kenmerken van opsporingsonderzoek (inquisitor)......................................................................................8
2.3 het mini-onderzoek of mini-instructie........................................................................................................8
3. GERECHTELIJK ONDERZOEK.....................................................................................................................................8
3.1 rol van de onderzoeksrechter en sainsine...................................................................................................9
3.2 rol van om in gerechtelijk onderzoek..........................................................................................................9
3.3 kenmerken van gerechtelijk onderzoek......................................................................................................9
4. ONDERZOEKSDADEN EN BEVOEGDHEDEN..................................................................................................................9
4.1 Proces-verbaal = schriftelijke neerslag van de meeste onderzoeksdaden................................................10
4.2 het verhoor................................................................................................................................................10
4.3 Het plaatsbezoek.......................................................................................................................................10
4.4 aanstelling van een deskundige................................................................................................................11
4.5 de huiszoeking...........................................................................................................................................11
4.6 netwerkzoeking.........................................................................................................................................11
4.7 inbeslagname (als onderzoeksmaatregel)................................................................................................11
4.8 maatregelen inzake telefoongebruik........................................................................................................12
4.9 direct afluisteren.......................................................................................................................................12
4.10 dwangmiddelen tegen personen............................................................................................................12
4.11 fouillering-onderzoek van het lichaam...................................................................................................12
4.12 het DNA-onderzoek.................................................................................................................................12
4.13 bijzondere opsporingsmethoden (BOM).................................................................................................13
4.14 inkijkoperatie..........................................................................................................................................13
4.15 het onderscheppen van post...................................................................................................................13
, 4.16 het inwinnen van bankgegevens.............................................................................................................14
5. TUSSENKOMST VAN DE PARTIJEN IN HET ONDERZOEK................................................................................................14
5.1 inzage van het dossier...............................................................................................................................14
5.2 opheffing van een onderzoeksmaatregel.................................................................................................14
5.3 verzoek tot bijkomende onderzoekshandelingen.....................................................................................14
6. VRIJHEIDSBEROVING EN DE WET OP VOORLOPIGE INVRIJHEIDSSTELLING (VI)...................................................................14
6.1 vrijheidsberoving.......................................................................................................................................15
6.2 voorlopige hechtenis.................................................................................................................................15
HOOFDSTUK 3: AFSLUITING VAN HET ONDERZOEK – RECHTSPLEGING VOOR ONDERZOEKSGERECHTEN........15
1. AFSLUITEN VAN HET OPSPORINGSONDERZOEK..........................................................................................................15
1.1 Klassering zonder gevolg (seponering / sepot).........................................................................................15
1.2 verval van strafvordering door betaling van geldsom (vsbg)...................................................................16
1.3 strafbemiddeling.......................................................................................................................................16
1.4 voorafgaande erkenning van schuld = guilty plea (ves)...........................................................................16
1.5 rechtstreekse dagvaarding.......................................................................................................................16
2. TOEZICHT OP EN AFSLUITING VAN HET GERECHTELIJK ONDERZOEK................................................................................17
2.1 de raadkamer (rk) als onderzoeksgerecht................................................................................................17
2.2 de raadkamer als vonnisgerecht...............................................................................................................17
2.3 de kamer van inbeschuldigingsstelling (ki) als onderzoeksgerecht..........................................................18
2.4 de kamer van inbeschuldigingsstelling als vonnisgerecht........................................................................19
HOOFDSTUK 4 : RECHTSPLEGING VOOR DE VONNISGERECHTEN...................................................................19
1. ALGEMENE PRINCIPES EN FUNDAMENTELE WAARBORGEN..........................................................................................19
1.1 wapengelijkheid........................................................................................................................................19
1.2 zwijgrecht..................................................................................................................................................19
1.3 vermoeden van onschuld..........................................................................................................................19
1.4 aanwezigheid op terechtzetting................................................................................................................20
1.5 houding van de magistraten.....................................................................................................................20
1.6 recht op informatie...................................................................................................................................20
1.7 recht om zichzelf te verdedigen en de vrije keuze van een advocaat.......................................................20
1.8 taalgebruik op zittingen............................................................................................................................20
1.9 motivering van rechtelijke beslissingen....................................................................................................20
1.10 recht op hoger beroep.............................................................................................................................21
2. DE VONNISGERECHTEN........................................................................................................................................22
2.1 gewone strafrechtbanken.........................................................................................................................22
2.2 hof van assisen..........................................................................................................................................23
3. HET VERLOOP VAN DE RECHTSPLEGING VOOR DE GEWONE STRAFGERECHTEN.................................................................23
1. de aanhangigmaking..................................................................................................................................23
2. de verschijning van de partijen...................................................................................................................23
3. conclusies in strafzaken (niet heel belangrijk)............................................................................................24
4. onderzoek ter terechtzitting........................................................................................................................24
5. de behandeling ter terechtzitting................................................................................................................25
6. proces-verbaal ter terechtzitting.................................................................................................................25
4. HET VERLOOP VAN DE RECHTSPLEGING HOF VAN ASSISEN...........................................................................................25
1. de rechtspleging voor aanvang van de terechtzitting................................................................................26
2. de rechtspleging ter terechtzitting..............................................................................................................26
5. HET BEWIJS IN HET STRAFPROCESRECHT..................................................................................................................28
1. bewijslast....................................................................................................................................................28
2. de bewijsvoering.........................................................................................................................................28
, 3. de bewijsmiddelen......................................................................................................................................29
4. de bewijswaardering...................................................................................................................................29
6. DE UITSPRAAK..................................................................................................................................................29
1. basisbeginselen...........................................................................................................................................29
2. uitspraak over strafvordering en de burgerlijke vordering.........................................................................29
3. motivering...................................................................................................................................................30
7. RECHTSMIDDELEN..............................................................................................................................................30
1. VERZET........................................................................................................................................................30
2. hoger beroep...............................................................................................................................................30
3. cassatieberoep............................................................................................................................................30
HOOFDSTUK 5: DE STRAFUITVOERING.......................................................................................................... 31
1. UITVOERING VAN DE VRIJHEIDSSTRAF.....................................................................................................................31
2. UITVOERING VAN DE WERKSTRAF..........................................................................................................................31
3. UITVOERING VAN DE GELDBOETE...........................................................................................................................31
1. DEFINITIE
, Strafprocesrecht of strafvordering = formele strafrecht
- Beschrijft de manier waarop de overheid het strafrecht moet toepassen
- Theorie van het strafrecht wordt omgezet in actie in het strafprocesrecht
- Geheel van rechtsregels die gevolgd moeten worden ivm:
De vastlegging of een misdrijf werd gepleegd
Door wie het werd gepleegd
Op welke manier men de schuldige de door de wet voorgeschreven straffen een maatregelen kan
opleggen
De werking en bevoegdheden van de instellingen en organen die hiermee belast zijn
Het strafprocesrecht heeft 4 fasen:
1. Het onderzoek : om het strafbaar feit te onderzoeken (feit, dader, bewijzen, etc.)
2. De vordering : al dan niet doorsturen naar bevoegde rechtbank
3. De berechting: al dan niet een straf en/of maatregel geven
4. De strafuitvoering: discussie of dit onder het strafprocesrecht behoort of het penitentiair recht
Doelstelling van SPR:
- Enerzijds efficiëntie: zoveel mogelijk schuldigen gevat en berecht worden want maatschappij heeft
recht op bescherming die de overheid zo efficiënt mogelijk moet organiseren
- Anderzijds onmogelijk om ongelimiteerde macht toe te kennen aan openbare instellingen en organen:
zoveel mogelijk vermijden dat onschuldigen gestraft of vervolgt worden
Er dienen waarborgen in het SPR ingebouwd te worden om het individu te beschermen tegen
onrechtvaardig ingrijpen van de overheid
2. ACCUSATOIRE EN INQUISITOIRE RECHTSPLEGING
Accusatoire:
- Mondeling
- Openbaar
- Tegensprekelijk
Bv oude Rome: slachtoffer kon in het publiek iemand beschuldigen, de beschuldigde kon zich tov de
volledige gemeenschap verdedigen (recht was scheidsrechter en kwam niet actief tussen)
Nadruk op bescherming van het individu: aanklager en aangeklaagde staan op gelijke voet
Inquisitoir:
- Schriftelijk
- Geheim
- Niet-tegensprekelijk
Bv. Spaanse inquisitie: dmv vage beschuldigingen werd men opgepakt, gemarteld, gefolterd tot
bekentenis
Onze SPR is gemengd systeem: inquisitoir in stadium van het onderzoek en accusatoir bij berechting
Geheim karakter van het vooronderzoek kan soms verbroken worden = wet Franchimont nav Dutroux:
regeling verhoor en tussenkomst van partijen en slachtoffer in het onderzoek)
Bv. verdachte kan tijdens het onderzoek geen inzage krijgen van het strafdossier behalve wanneer hij
voor de rechtbank moet verschijnen
The benefits of buying summaries with Stuvia:
Guaranteed quality through customer reviews
Stuvia customers have reviewed more than 700,000 summaries. This how you know that you are buying the best documents.
Quick and easy check-out
You can quickly pay through credit card or Stuvia-credit for the summaries. There is no membership needed.
Focus on what matters
Your fellow students write the study notes themselves, which is why the documents are always reliable and up-to-date. This ensures you quickly get to the core!
Frequently asked questions
What do I get when I buy this document?
You get a PDF, available immediately after your purchase. The purchased document is accessible anytime, anywhere and indefinitely through your profile.
Satisfaction guarantee: how does it work?
Our satisfaction guarantee ensures that you always find a study document that suits you well. You fill out a form, and our customer service team takes care of the rest.
Who am I buying these notes from?
Stuvia is a marketplace, so you are not buying this document from us, but from seller sbelles. Stuvia facilitates payment to the seller.
Will I be stuck with a subscription?
No, you only buy these notes for $4.82. You're not tied to anything after your purchase.